انتخابات آمریکا، چالشی که اقتصاد جهانی با آن روبرو است

اقتصاد ایرانی: تابستان به زودی تمام خواهد شد و پاییز در راه است. اقتصاد جهانی و بازارهای مالی با ابرهای طوفان سیاسی روبرو خواهند شد. در حالی که اقتصاد جهانی ضعیف است، ارزیابی ریسک اقتصاد کلان متعادل تر از برخی اوقات بوده است. با این حال، خطرات سیاسی برجسته تر شده است.

در آمریکا دونالد ترامپ رای دهندگان خشمگین را در انتخابات ریاست جمهوری، هدف قرار داده است، در اروپا ظهور پوپولیسم خطرات امنیتی را افزایش داده و ادامه بحران مهاجرت در کانون توجه قرار دارد، در اوکراین این خطر وجود دارد که پوتین در آستانه انتخابات پارلمانی روسیه در سپتامبر، درگیری ها را تشدید کند، در چین شرایط سخت سیاسی می تواند موجب نااطمینانی بلند مدت در آسیا شود. در سطح جهانی، قیمت آشفته نفت در مرکز توجهات است. ریسک های سیاسی در پاییز تسلط کامل خواهد داشت. مجمع جهانی اقتصاد نگاهی به مهم ترین این چالش ها داشته است که در این جا نخستین آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد:

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا لحن سیاسی را تغییر می دهد

سیستم سیاسی آمریکا پس از انتخابات نوامبر دیگر مانند گذشته نخواهد بود. حتی اگر هیلاری کلینتون رئیس جمهور شود، ترامپ لحن مناظرات سیاسی را تغییر داده و حتی در صورت شکست در انتخابات نیز ترامپ حاضر به خالی کردن عرصه سیاسی آمریکا نخواهد بود.

واکنش بازار به نااطمینانی سیاسی در آمریکا تاکنون نمایان نشده است. محتمل ترین نتیجه این است که دولت کلینتون احتمالا سیاست های اصلی دولت اوباما را ادامه خواهد داد. شما حتی می توانید استدلال کنید که دولت کلینتون احتمالا می تواند یک پیشرفت را در زمینه سیاست اقتصادی داشته باشد. اگر کلینتون تصمیم بگیرد بجای سیاست های اقتصادی اوباما، سیاست های اقتصادی خودش را در پیش بگیرد، دولت آمریکا شاید از نظر اقتصادی عملگراتر شود. در این صورت دولت کلینتون از نظر مالی محتاط تر خواهد بود و دخالت کمتری در بخش تجارت خواهد داشت. بی شک این خطر وجود دارد که حامیان برنی ساندرز دموکراتها را به سوی چپ حرکت دهند ولی از سوی دیگر وسوسه برای به دست آوردن آراء جمهوریخواهان سابق که تمایلی به ترامپ ندارند، می تواند دموکراتها را به سمت مرکز سوق دهد.

حتی اگر کلینتون یک پیشتازی راحتی را در شرایط کنونی داشته باشد، رقابت های انتخاباتی هنوز می تواند شرایط را تغییر دهد. یک تغییردهنده بزرگ بازی می تواند مناظرات تلویزیونی انتخاباتی بین نامزدها باشد که از ۲۶ سپتامبر آغاز می شود و در اکتبر ادامه می یابد. رقابت های اولیه انتخاباتی حزب جمهوریخواه نشان داد که ترامپ به خوبی قادر است از این مناظره ها استفاده کند. به نظر می رسد دموکراتها معتقدند که کلینتون می تواند با خونسردی در مناظره با ترامپ شرکت کند و رویکرد آرامی را در پیش بگیرد. گرچه برای نامزدی مثل کلینتون با رتبه های منفی این مساله سخت به نظر می رسد. همواره پیش بینی کردن رقابت بین دو نامزد که واقعا از بسیاری از مرزها عبور کرده اند، بسیار سخت است. مناظرات تلویزیونی یک تغییردهنده بالقوه بازی است و سخت خواهد بود که نتایج انتخابات را پیش بینی کنیم قبل از اینکه بدانیم کلینتون چگونه با ترامپ برخورد خواهد کرد.

ترامپ درباره کاهش مالیات صحبت کرده است که موجب افزایش کسری بودجه در کوتاه مدت می شود. بر اساس اعلام دفتر بودجه کنگره، طرح مالیاتی ترامپ موجب افزایش کسری مالیاتی آمریکا به ۷۵ درصد تولید ناخالص داخلی در ۲۰۱۶ و ۱۲۵ درصد جی دی پی تا سال ۲۰۱۶ خواهد شد. یک سیاست مالی انبساطی تر تقاضا را در کوتاه مدت افزایش می دهد که به معنای افزایش انتظارات تورمی است، نرخ بهره اوراق قرضه را بالا می برد، و دلار را تقویت می کند. از سوی دیگر، پیروزی ترامپ موجب کاهش مهاجرت، افزایش موانع تجاری و افزایش خطر جنگ های تجاری خواهد شد. این می تواند به ضرر رقابت پذیری و رشد اقتصادی آمریکا در بلندمدت باشد که در نهایت به ضرر ارزش دلار خواهد بود.

محتمل ترین نتیجه این است که ترامپ یک قرارداد بزرگ را برای جلب توجه رسانه ها ایجاد خواهد کرد، ولی از نظر دستیابی به سیاست های اصولی و مستحکم عملکرد ضعیفی خواهد داشت. رویدادی که می تواند سیلویو برلوسکونی را در اذهان زنده کند. این مساله نشان می دهد که سیستم سیاسی آمریکا در همان بن بستی باقی خواهد ماند که طی دهه گذشته در آن قرار داشته است.

با توجه به بهبود اوضاع مالی آمریکا و این واقعیت که دوره رونق اقتصادی نیاز کمتری به رهبری سیاسی دارد، بازارهای مالی ظاهرا تا حد زیادی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را نادیده می گیرد. ریسک بازار از افزایش احتمال پیروزی ترامپ احتمالا موجب افزایش نرخ بهره خواهد شد و شاخص سهام و ارزش دلار را تقویت خواهد کرد. برای بازارهای جهانی، ترامپ یک عامل منفی برای سهام و اوراق قرضه خواهد بود ، آن هم به خاطر افزایش ریسک های ژئوپلیتیکی. ترامپ برای دارایی های کشورهای نوظهور نیز یک عامل منفی است به خصوص آمریکای لاتین.