بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : سه شنبه 13 مهر 1395      9:57

سیاه و سفید دلارهای خاکستری

دو ماهی است که ۴۰۰میلیون دلار وجه نقد از سوی آمریکا به ایران داده شده، اما دولت هنوز هیچ اطلاعاتی درباره آن منتشر نکرده و مشخص نیست که این درآمد جدید ارزی را در چه راهی هزینه خواهد کرد.

اقتصاد ایرانی: حدود دو ماه از زمان تحویل ۴۰۰ میلیون دلار وجه نقد از سوی دولت آمریکا به ایران گذشته است. همه چیز در هاله ای از ابهام قرار دارد و مشخص هم نیست که چه سرنوشتی را می توان برای آنها متصور بود. هیچ دستگاهی هم از دولت یازدهم حاضر نیست در این باره اطلاع رسانی کرده و توضیحی ارایه دهد. گویا دلارهای آزاده شده که می تواند یک فرصت طلایی برای بازگرداندن رونق و شکوفایی به اقتصاد باشد، در یک فضای خاکستری، سرنوشت نامعلومی پیدا کرده است.

به گزارش مهر، تا این لحظه هیچکس اطلاعی از اینکه این دلارها بعد از تحویل در قالب جعبه های چوبی، چه مسیری را طی کرده و به کجا رفته اند، آیا به خزانه واریز می شوند یا خیر، محل هزینه کردشان کجا است و آیا نظارتی بر چگونگی هزینه کرد آنها قرار است صورت بگیرد یا خیر، ندارد و همین امر فضای گمانه زنی را داغ کرده است.

داستان هر چه که باشد، اکنون ۴۰۰ میلیون دلار پتانسیل برای سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصاد ایران وجود دارد که باید به صراحت گفت که ورود این حجم از سرمایه به اقتصاد ایران، می تواند رونق و تحرک قابل توجهی را ایجاد کند. اگر حتی دلار را ۳۱۰۰ تومان یعنی همان نرخ مبادله ای در نظر بگیریم، این ۴۰۰ میلیون دلار قدرت نقدینگی بالایی برای اقتصاد ایران خواهد داشت و در صورت هزینه کرد درست، می تواند گره های بسیاری را در حوزه تولید کشور باز کند.

البته داستان به همین ۴۰۰ میلیون دلار ختم نمی شود؛ آسوشیتدپرس، اوایل شهریورماه و درست به فاصله چند هفته بعد از تحویل ۴۰۰ میلیون دلار پول نقد به ایران، اعلام کرد که دولت اوباما گفته که در ماه ژانویه، یعنی ۲ روز بعد از اینکه اجازه تحویل ۴۰۰ میلیون دلار پول نقد به ایران را داده است، ۱.۳ میلیارد دلار دیگر نیز بابت حل و فصل دعوای حقوقی در خصوص تجهیزات نظامی تحویل داده نشده، به تهران پرداخت کرده است.

الیزابت ترودو، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همان روزها اعلام کرد که واشنگتن نمی تواند به خاطر حساسیت های دیپلماتیک، چیز بیشتری درباره پرداخت پول در ۱۹ ژانویه اعلام نماید. ظاهرا این ۱.۳ میلیارد دلار طی ۱۳ قسط جداگانه ۹۹۹۹۹۹۹۹.۹۹ دلاری و یک قسط نهایی ۱۰ میلیون دلاری به ایران پرداخت شده است.

این موضوع در شرایطی مطرح می شود که آنگونه که بانک جهانی مردادماه امسال گزارش داده است، ۳۰ میلیارد دلار از دارایی های ایران پس از برجام آزاد شده است؛ اما همه این اعداد و ارقام کوچک و بزرگ، بدون هیچ شفاف سازی و ارایه گزارشی از سوی دولت، به دست ایران رسیده است.

البته اعداد و ارقام مربوط به پول های بلوکه شده ایران در خارج از کشور، خود داستانی طول و دراز دارد. تابستان سال قبل بود که حجم دلارهای بلوکه شده ایران در خارج از کشور که قرار بود بعد از برجام آزاد شوند، در ابعاد کوچک و بزرگی مطرح می شد و کار قضاوت در مورد عدد اصلی آن را سخت می کرد؛ مسئولان دولتی هر یک، ارقام متعددی  عنوان می کردند و در مقابل، رسانه های خارجی هم اعدادی دیگر؛ به نحوی که گمانه ها در مورد حجم پول های بلوکه شده ایران در خارج از کشور از ۲۹ میلیارد دلار تا ۱۸۰ میلیارد دلار متغیر بود. اما همه چیز دست به دست هم داده بود تا عدم شفافیت بر میزان منابع ارزی بلوکه شده ایران سایه بیفکند و تا این لحظه هم، کمتر شفاف سازی در مورد آنها صورت گرفته است.

پویا جبل عاملی، اقتصاددان در خصوص وضعیت ۴۰۰ میلیون دلار پول نقدی که از سوی آمریکا دو ماه پیش به ایران داده شده است، می گوید: بخشی از پول های بلوکه شده ایران که آزاد می شود، در حقیقت ذخایر بانک مرکزی است و بنابراین، دولت در گذشته ریال آنها را تحویل گرفته است، بنابراین این پول ها قابل هزینه کرد از طریق بودجه عمومی دولت نیستند.

وی می افزاید: چنانچه ۴۰۰ میلیون دلار آزاد شده، بخشی از ذخایر بانک مرکزی باشد که از گذشته بلوکه شده و بعدا آزاد شده است، این پول جزو ذخایر بانک مرکزی است و باید به حساب این بانک واریز شود، اما اگر ریال آنچه که آزاد می شود، به نحوی از سوی دولت تحویل گرفته نشده باشد که به نظر می رسد ارقام این بخش بسیار اندک است، آنجا است که دولت می تواند از آن پول استفاده کند.

جبل عاملی سناریوی دیگر برای هزینه کرد ۴۰۰ میلیون دلار پول بلوکه شده ایران را واریز بخشی از پول های مذکور، به حساب صندوق توسعه ملی دانست و خاطرنشان کرد: صندوق توسعه ملی صندوقی است که سهم ۲۰ درصدی از درآمدهای نفتی دولت را دارد و بنابراین در حال حاضر حساب صندوق توسعه ملی و بانک مرکزی هم یکسان است و در این صورت هم، باز دولت رقم بسیار پایینی در اختیار خواهد داشت که بتواند هزینه کند.

وی تاکید کرد: هنوز مشخص نیست که پول هایی که به صورت نقدی به ایران داده شده است، از چه محلی بوده است. پس باید ابتدا منشا آن مشخص شود و دولت و بانک مرکزی تعیین کنند که به چه شکلی این پول ها را در اختیار گرفته و به چه شیوه ای آن را هزینه خواهند کرد.

به اعتقاد جبل عاملی، این رقم ممکن است بدهی دولت امریکا به ایران بوده باشد که به این شکل باشد، این پول متعلق به دولت است و باید به بانک مرکزی تحویل داده شده و ریال آن به خزانه واریز شود. اما به هرحال هنوز هیچ چیز شفاف سازی نشده و باید هر چه سریعتر از سوی دولت تعیین تکلیف و گزارش مبسوطی از آن ارایه شود.

بی شک لازم است که دولت در مورد این ۴۰۰ میلیون دلاری که آمریکا به صورت نقدی و بدون ثبت در هیچ حساب و کتاب دفتری و رسمی، به ایران تحویل داده است، اطلاع رسانی شفافی انجام دهد و مشخص کند که این پول به کجا رفته، آیا خزانه دولت محلی برای واریز این دلارها و هزینه کرد آن بوده یا اینکه این پول هم همچون دلارهای بلوکه شده ایران، از قبل پیش خور شده و بانک مرکزی ریال آن را به دولت تحویل داده است؟ اگر نه، دولت چه برنامه ای برای هزینه کرد آن در اقتصاد ایران دارد؟ همه چیز منتظر یک شفاف سازی جامع از سوی دولت است و شاید بد نباشد دستگاههای نظارتی نیز در این مساله ورود کنند.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir