بهبود رتبه ایران در شاخص کسب و کار جهانی
اقتصاد ایرانی: در گزارش های سالانه «انجام کسب وکار» که از سال ۲۰۰۵ توسط بانک جهانی منتشر می شوند، میزان سهولت قوانین و مقررات در طول چرخه عمر کسب وکارهای کوچک و متوسط در کشورهای مختلف اندازه گیری و نتیجه هر سال به صورت رتبه بندی کشورها از نظر سهولت انجام کسب وکار، اعلام می شود.
به گزارش خبرآنلاین، در گزارش سال ۲۰۱۷ ایران با دو رتبه تنزل نسبت به گزارش سال ۲۰۱۶، در رتبه ۱۲۰ از میان ۱۹۱ کشور قرار گرفته است. تنها اصلاح ثبت شده در گزارش سال ۲۰۱۷ برای ایران، بهبود و توسعه پنجره واحد تجاری است که تبعات آن در کاهش اندک زمان صادرات و واردات قابل مشاهده است، اما با توجه به پیشرفت های گسترده تر سایر کشورها، رتبه ایران در نماگر تجارت فرامرزی از ۱۶۷ به ۱۷۰ در سال ۲۰۱۷ تنزل یافته است.
از سال ۲۰۱۵ روند رو به بهبودی در رتبه ایران در گزارش انجام کسب وکار بانک جهانی آغاز شده بود؛ به نحوی که ایران از رتبه ۱۵۲ در سال ۲۰۱۴ به ۱۱۸ در سال ۲۰۱۶ رسید. بررسی گزارش های سال های ۲۰۱۴ - ۲۰۱۷ بانک جهانی نشان می دهد در این دوره تنها سه مورد اصلاح در گزارش های انجام کسب وکار برای ایران ثبت شده و بخش عمده تغییر رتبه ایران در این سال ها به دلیل بازنگری در داده ها اتفاق افتاده است. در بازنگری های انجام شده در مورد ایران، تنها بخشی از خطاهای فاحش سال های گذشته در ارسال اطلاعات تعدیل شده اند.
براساس گزارش های «راهکارهای بهبود رتبه ایران در گزارش انجام کسب وکار بانک جهانی» مرکز پژوهش های مجلس، در سال ۱۳۹۳ خطای گسترده در ارسال اطلاعات توسط پاسخ دهندگان به پرسشنامه های بانک جهانی در هر ۱۰ نماگر اتفاق افتاده است. سازوکار انتخاب افراد مشارکت کننده مبتنی بر روش علمی نیست و تنها این قید وجود دارد که افراد به لحاظ تخصص باید حقوقدان، قاضی، وکیل، مهندس ساختمان و یا بازرگان و همگی از بخش خصوصی باشند. نمونه منتخب ایران از سال ۲۰۰۳ تاکنون تغییر چندانی نداشته و معمولا در حدود ۷۰ تا ۸۰ نفر در مجموع ۱۰ پرسش نامه مربوط به ایران را تکمیل و ارسال می کنند.
براساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، این موضوع در مورد کشورهای دیگر هم صادق است. اما تفاوت در این است که در آن کشورها اطلاعات با دقت و صحت کامل گزارش می شود و نوعی انسجام محتوایی بین عملکرد دولت و تاثیرپذیری بخش خصوصی از قوانین و مقررات وجود دارد.
وضعیت ایران در گزارش های انجام کسب وکار در سال های ۲۰۱۴- ۲۰۱۷ و همچنین داده های بازنگری شده و نیز مقایسه با بهترین وضعیت در کشورهای موضوع سند چشم انداز ۱۴۰۴ براساس گزارش سال ۲۰۱۷ در هر نماگر در جدول زیر قابل مشاهده است.
جایگاه منطقه ای ایران در میان کشورهای موضوع سند چشم انداز در سال ۲۰۱۷ نسبت به سال ۲۰۱۶ تغییری نداشته و همچنان در رتبه نامناسب ۱۶ از میان ۲۵ کشور باقی مانده است. این امر نشان می دهد که به منظور ارتقای جایگاه منطقه ای ایران، به اصلاحات بیشتری در زمینه محیط کسب وکار نیاز است.
نمودار زیر رتبه ایران را در مقایسه با کشورهای سند چشم انداز در گزارش انجام کسب وکار بانک جهانی نشان می دهد:
