امیدواری تولیدکنندگان نفت پس از توافق اوپک

اقتصاد ایرانی: هفته دوم آذرماه، نشان از تداوم وضعیت مثبت بورس بود. در حالی که در هفته اول آخرین ماه پاییز، شاخص کل بورس تهران ۰.۱ درصد رشد کرد در هفته دوم این رشد به ۰.۸ درصد رسید. البته این رشدها با توجه به حجم نه چندان بالای معاملات چشم انداز امیدوارکننده ای را ترسیم نمی کنند اما حداقل نشان از عدم ریزش بازار دارند. یکی از مهمترین دلایل رشد بازار سهام در دو هفته اخیر، افزایش قیمت های روی و مس در بازار های جهانی بوده است که به بیشینه قیمت های ۱۷ ماه اخیر بوده است. 

در هفته گذشته، نرخ تورم آبان ماه اعلام شد. شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در آبان ماه ۱۳۹۵ به عدد ۲۴۹.۵ رسید که نسبت به ماه قبل  ۰.۶ درصد افزایش یافت. شاخص مذکور در آبان ماه ۱۳۹۵ نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل ۹.۱ درصد افزایش داشته است. با توجه به شاخص فوق، نرخ تورم یکساله منتهی به آبان ۱۳۹۵ به ۸.۶ درصد رسید که به نظر می رسد دولت در تک نرخی کردن تورم در سال جاری موفق عمل کرده است.

هفته جاری بورس تهران تحت تاثیر دو عامل مهم خواهد بود. یکی افزایش قیمت نفت که به موجب توافق نفتی اوپک در انتهای هفته گذشته حاصل شد، دیگری نیز مصوبه مجلس سنای آمریکا که با به تمدید تحریم های ۱۰ ساله ایران رای قاطعانه داد. این مصوبه هیچ مخالفی نداشت و ۹۹ نفر از اعضای سنا با آن موافق بودند. این مصوبه به گفته مقامات ایرانی مخالف برجام است اما طبق اعلام وزارت امور خارجه آمریکا این مصوبه ربطی به برجام ندارد. به هر حال این مصوبه فضای پسابرجام را با ابهام روبرو خواهد کرد و همین مسأله موجب تردید سرمایه گذاران خواهد شد که اثر منفی بر شاخص کل بورس تهران خواهد داشت.

اقتصاد جهانی

بعد از انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا، در ابتدا بازارهای جهانی واکنش منفی به حضور وی در راس تصمیم گیری بزرگترین اقتصاد جهان داشتند منتهی بعد از چند روز، بازارهای جهانی دگرگون شدند. به خصوص بازارهای کالایی که با رشد شدیدی همراه شدند. قیمت های روی، مس و سرب افزایش شدیدی داشتند به نحوی که مس به بیشینه ۱۷ ماه اخیر خود رسیده است. این مسأله چندین دلیل داشته است که یکی از آنها به ترامپ بر می گردد. رئیس جمهور منتخب آمریکا، یکی از مهمترین محورهای برنامه خود را حمایت از اشتغال در این کشور حمایت کرده است که جهت تحقق آن، رسیدگی به زیرساختها و حمایت از کارخانه ها در تولید در داخل مرز این کشور را در دستور کار قرار خواهد داد. همین امر در کنار انتظار رشد بخش مسکن و خودرو در چین، بازار جهانی کالاها را با افزایش قیمت زیادی روبرو کرده است. البته برخی از کارشناسان، افزایش قیمت های اخیر را به سوداگری در بازارهای داخلی چین مرتبط می دانند که به دلیل حمایت های دولت چین اتفاق افتاده است.

در هفته گذشته، بعد از مدتها بحث و گفتگو در اوپک، بالاخره توافق نفتی این سازمان حاصل شد. با تعیین دبیر کل جدید اوپک در ماه های گذشته، وی تحرکات شدیدی را جهت رسیدن به توافق بر کاهش تولید کل کشورهای این سازمان شروع کرد. این فعالیت ها در انتهای هفته گذشته به ثمر نشست و با تعیین سهمیه های جدید اوپک، تولید کل نفت این سازمان ۱ تا ۱.۲ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا خواهد کرد. همین مسأله، موجب افزایش قیمت در هفته گذشته شد.

مسأله مهم بعدی موثر فضای اقتصاد آمریکا و جهانی، انتشار گفتگوهای اعضای کمیته بازار آزاد فدرال رزرو در نشست پیشین جهت تصمیم گیری در خصوص نرخ بهره آمریکا بود. در این صورتجلسه بر افزایش نرخ بهره آمریکا در زمان نسبتاً زود تاکید شده است که با توجه به فضای مثبت اقتصادی آمریکا در هفته های اخیر، به نظر می رسد به معنی افزایش نرخ بهره در آخرین نشست سال جاری باشد. آخرین نشست کمیته مزبور در سال جاری در ۱۴-۱۳ دسامبر تشکیل می شود تا در خصوص افزایش یا عدم افزایش نرخ بهره تصمیم گیری کنند. افزایش نرخ بهره، سیاستی انقبضاضی پولی محسوب می شود که منجر به تقویت نرخ دلار در برابر سایر ارزها خواهد شد. در هفته های اخیر با افزایش احتمال افزایش نرخ بهره نرخ دلار در برابر سایر ارزها تقویت شد موجب شده شاخص DXY (شاخص دلار در برابر شش ارز معتبر جهان) به بیشینه ۴ سال اخیر برسد. همین مسأله مهمترین عامل کاهش قیمت جهانی طلا در دو هفته اخیر بوده است به نحوی که قیمت طلا به زیر ۱۲۰۰ دلار هر اونس برسد.