سه سال آرامش در بازار ارز

اقتصاد ایرانی: بررسی ها نشان می دهد در سه دهه گذشته نرخ دلار همواره روندی افزایشی را طی کرده است، اما تنها در سه سال از این سال های متوسط قیمت خرید و فروش دلار با کاهش در بازار، شرایطی متفاوت از ۲۷ سال باقیمانده را شاهد بود.

به گزارش خبرآنلاین، هر چند کاهش متوسط خرید وفروش دلار بسیار اندک بوده است اما به هر روی این اتفاق را در شرایطی که تورم در ایران رو به افزایش گذاشته است می توان اتفاقی مهم تلقی کرد. سال های ۱۳۶۷، ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰ تنها سال هایی بودند که قیمت دلار در آنها کاهش یافت.

متوسط قیمت خرید و فروش دلار در سال ۱۳۶۷ برابر با ۹۹ تومان و شش ریال در سال ۱۳۷۹ برابر با ۸۱۹ تومان و در سال ۱۳۸۰ برابر با ۸۰۰ تومان بوده است.

به این ترتیب میزان کاهش قیمت در این سال ها به ترتیب منفی سه، ۵.۱- و ۲.۲- درصد برآورد می شود.

روند رو به رشد قیمت دلار در تمام این سال ها اما همواره در محدوده ای نیم تا ۵۲ درصد حرکت کرده است اما سال ۱۳۹۱ را می توان سالی استثنایی در سرنوشت دلار در بازار آزاد دانست چرا که رکورد شکنی رخ داده در این عرصه در تاریخ اقتصاد ایران بی سابقه بود.

دولت نهم در حالی سکان مدیریت پاستور را در دست گرفت که هر دلار ۹۰۴ تومان به طور متوسط در بازار آزاد قیمت داشت، حال آنکه در سال ۱۳۹۲ در حالی پس از هشت سال نهاد ریاست جمهوری را ترک کرد که هر دلار قیمتی بالاتر از ۳۱۸۰ تومان را تجربه کرده بود. قیمت دلار در در سال های استقرار دولت دهم حتی روی ۴۰۰۰ تومان را نیز دید و نیمه دوم سال توقف خرید وفروش در بازار در واکنش به رشد لحظه ای قیمت ها را رقم زد.

دولت وقت با تزریق دلار قیمت ها را به ۳۲۰۰ تومان رساند اما بار دیگر روند افزایشی قیمت در بازار دلار از سر گرفته شد. قیمت دلار در دوران تصدی دولت احمدی نژاد بیش از ۲۵۲ درصد افزایش یافت اما با این حال رکورد شکنی سال ۱۳۹۱ُ اتفاقی قابل ملاحظه در تاریخ اقتصادی ایران است. تشدید تحریم ها در تیرماه سال ۱۳۹۱ در حالی اتفاق افتاد که دولت وقت آن را بی تاثیر بر اقتصاد عنوان کرده بود اما با این حال درست به فاصله چهار ماه رشد عجیب قیمت در این بازار رقم خورد و همین امر نشان می داد مقامات دولتی چندان برای مقابله با تهدیدها آماده نبوده اند. از سویی سیاست های پولی نامناسب سبب شد تا برای نوسان های بازار ارز نتوانند پاسخ به موقع ارایه کنند.

هر چند ایران به سلامت دوره تشدید تحریم را طی کرد اما برآوردها نشان می دهد پیش بینی مناسب می توانست اقتصاد ایران را بیش از پیش در برابر تهدیدهای مذکور واکسینه کند. با این حال برخی کارشناسان هم معتقدند که سرکوب قیمت دلار با استفاده از تزریق و پایین نگه داشتن قیمت ها سبب کاهش ارزش پول ملی و از سویی زیان به صادرکنندگان در ۸ سال دولت قبل شد.

تعادل در بازار

بازار دلار از سال ۱۳۹۲ تا کنون روندی متعادل را شاهد بوده است. این بازار که در اثر رشد لحظه ای قیمت ها پذیرای سرمایه های خرد مردم عادی شده بود، در حال حاضر با مشتریان واقعی روبروست و قیمت ها نیز در بازار روندی متعادل را طی می کنند. هرچند قیمت ارز به گفته کارشناسان واقعی نیست و دولت به شیوه شناور مدیریت شده بازار ارز را اداره می کند، اما آرامش در این بازار طی سه سال گذشته برقرار بوده است.

قیمت دلار در بازار آزاد طی دوره حضور دولت یازدهم در حدود ۱۲ درصد افزایش یافته است. دولت یازدهم برنامه یکسان سازی نرخ ارز را در دستور کار دارد و از این رو به نظر می رسد با اجرایی شدن این هدف قیمت ها اندکی افزایش را تجربه کنند.

قیمت دلار در میانه دی ماه سد مقاومتی ۴ هزار تومان را پشت سر گذاشت اما مجددا به کانال سه هزار تومانی بازگشت.

نمودار زیر روند افزایشی قیمت دلار در سه دهه گذشته را نشان می دهد.