پایان عصر پول ارزان
اقتصاد ایرانی: از ژانت یلن، رییس بانک مرکزی امریکا (فدرال رزرو) گرفته تا سیاست گذاران این نهاد و رهبران محلی در سراسر امریکا همگی از پایان عصر «در دسترس بودن پول با نرخ بهره پایین» یا همان منابع پولی ارزان سخن می گویند. ژانت یلن در تازه ترین اظهارنظر گفته که بانک مرکزی امریکا در جلسه آتی خود در روزهای ۱۴ و ۱۵ ماه مارس در این باره تصمیم گیری خواهد کرد.
به گزارش تعادل به نقل از فایننشال تایمز، اظهارات اخیرا جدی ترین اشاره ژانت یلن به افزایش دوباره نرخ بهره است و پیش بینی می شود این روند که در سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ با هدف جلوگیری از برافروختن بازار (تاثیرگذاری افزایش تقاضا بر افزایش قیمت به جای افزایش عرضه) به کندی پیش می رفت، در سال جاری میلادی تسریع شود.بنا بر این گزارش، پس از یک هفته پیام های شدیداللحن و خصمانه تعیین کنندگان نرخ بهره امریکا، رییس فدرال رزرو جمعه به مخاطبانش در شیکاگو گفت که اگر نرخ تورم و اشتغالزایی هم راستا با انتظارات مقامات پیش برود، افزایش بیشتر نرخ بهره در کوتاه مدت احتمالا در جلسه سیاست گذاری ۱۴ و ۱۵ ماه مارس مورد موافقت قرار خواهد گرفت. یلن که موضع گیری دیرینه او این بود که تغییرات باید به مرور زمان صورت بگیرد، جمعه تصریح کرد که به استثنای تحولات غیرمنتظره، محرک های مالی که فدرال رزرو برای اقتصاد امریکا فراهم آورده است، با سرعتی بیشتر از روند سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ کاهش خواهد یافت.
در همین حال، نشانه های حاکی از سومین افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی امریکا از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۷ تاکنون، به افزایش تحرکات در بازاهای سهام جهانی منجر شد؛ چراکه سرمایه گذاران افزایش نرخ بهره را نشانه یی حاکی از اعتقاد بیشتر سیاست گذاران به رشد اقتصادی امریکا و احتمال پایدار بودن رشد می دانند. گفته شده، شاخص ارزش دلار هم در ۵ روز متوالی فعالیت بازار برابر با ۰.۸ درصد افزایش یافت.
دیدگاه عمومی در مورد شخصیت ژانت یلن اینگونه است که او پیش از افزایش نرخ بهره تا آخرین دقایق ممکن منتظر می ماند. اقدام فدرال رزرو در سالی یک مرتبه تشدید سیاست های پولی (از طریق افزایش نرخ بهره) در ۲ سال گذشته میلادی نیز چنین دیدگاهی در مورد یلن را تثبیت کرد. با این حال شماری از عوامل، سیاست گذاران امریکایی را به اتخاذ رویکردی شدیدتر وادار کردند؛ اقتصادی که در آن اشتغالزایی کامل یا تقریبا کامل باشد، تثبیت روند رشد قیمت ها درنتیجه تدابیر فدرال رزرو و رساندن نرخ بهره به هدف ۲ درصدی، افزایش روحیه سرمایه گذاران که عوامل آن را می شد در تحرکات و رشد بازارهای سهام مشاهده کرد، ازجمله عوامل تاثیرگذار در این تصمیم گذاری سیاست گذاران امریکایی محسوب می شوند. استنلی فیشر، معاون یلن نیز بعد از ظهر روز جمعه بر تاثیرگذاری افزایش نرخ بهره بر بازارهای سهام تاکید کرد که این امر خود حاکی از بیشتر شدن احتمال افزایش نرخ بهره بود.
ژانت یلن در اظهارات خود در شیکاگو گفت: «قضاوت ما در حال حاضر این است که افزایش تدریجی نرخ بودجه های فدرال رزرو در صورت ادامه همخوانی اطلاعات و گزارش های اقتصادی با انتظارات ما، اقدام مناسبی است. درحقیقت در جلسه خود در نیمه این ماه، همخوانی اشتغالزایی و تورم با انتظارات مان را مورد بررسی قرار خواهیم داد؛ اما در هر صورت تطبیق بیشتر نرخ بودجه های فدرال مناسب به نظر می رسد.» همکاران ژانت یلن در فدرال رزرو در روزهای گذشته پیام های شدیداللحنی را در مورد نیاز به افزایش سریع تر نرخ بهره منتشر کرده بودند که این مساله به تغییر شدید انتظارات سرمایه گذاران در مورد تغییر نرخ بهره در ماه مارس منجر شد، تا جایی که میزان انتظارات روز جمعه به حد بی سابقه ۹۰ درصدی افزایش یافت. یلن در سخنرانی خود تصریح کرد که اقتصاد امریکا در سال های اخیر در مواجهه با شُک های خارجی «مقاومت قابل توجهی» داشته است و تحولات از اواسط ۲۰۱۶ اطمینان اعضای «کمیته بازار آزاد فدرال» را در مورد پیشروی مناسب اقتصاد در راستای دستیابی به اهداف در زمینه تورم و اشتغالزایی، افزایش داده و در چنین شرایطی برای جلوگیری از برافروختن اقتصاد امریکا در سال های پیش رو افزایش نرخ بهره ضروری به نظر می رسد.
رییس فدرال رزرو امریکا تصریح کرد: «با توجه به نزدیک شدن مان به دستیابی به اهداف مربوطه و با توجه به اینکه انتظار نمی رود تحولی رخ دهد که به چشم انداز اقتصادی آسیبی برساند، احتمالا روند تشدید سیاست ها در آینده به کندی سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ نخواهد بود.»
طبق پیش بینی ماه دسامبر فدرال رزرو، نرخ بهره در سال ۲۰۱۷ افزایشی سه چهارمی خواهد داشت. یلن تصریح کرد، چنین افزایشی با راهبرد بانک مرکزی امریکا در زمینه افزایش تدریجی نرخ بهره و هدف نزدیک کردن نرخ واقعی بودجه های فدرال به سطح خنثی، همخوانی دارد. فدرال رزرو احتمالا در سال های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ نیز نرخ بهره را افزایش خواهد داد.
با این حال به گزارش رویترز، مقامات فدرال رزرو همچنین بر این عقیده اند که بانک مرکزی باید از اقدام سریع و افزایش ناگهانی نرخ بهره تا زمان بهبود شرایط اقتصادی در خارج از کشور خودداری کند.
همچنین با وجود اظهارات یلن در مورد نزدیک شدن فدرال رزرو به دستیابی به اهداف اقتصادی، برخی دیگر به مخاطرات فزاینده برنامه های اقتصادی اعلام شده از سوی دونالد ترامپ، رییس جمهور تازه وارد امریکا اشاره کردند و بر این باورند که برنامه های کاخ سفید می تواند تغییرات غیرمنتظره یی در شرایط اقتصادی ایجاد کند.
