طبقات درآمدی در آسیا به تعادل می‌رسند

اقتصاد ایرانی: رشد طبقه متوسط می تواند یکی از عوامل موثر برای رشد و توسعه کشورها و حفظ تعادل اقتصادی باشد. هر چه این طبقه متوسط قدرتمندتر شود، دو طبقه «فقیر» و «غنی» کوچک تر می شود که این می تواند منجر به رشد اقتصادی و اشتغال پایدار در کشورها باشد. در این صورت است که توان پس انداز و سرمایه گذاری نیز در مردم افزایش می یابد. بر این اساس گسترش طبقه متوسط می تواند به معنای قدرت گرفتن اقتصاد کشورها باشد.

به گزارش تعادل، آن طور که در تازه ترین گزارش ها به دست آمده، این طبقه در کشورهای آسیایی درحال افزایش است. با توجه به تحقیقات انجام شده توسط موسسه بروکینگز حدود ۱.۳ میلیارد نفر از ساکنان کشورهای آسیایی در سال ۲۰۱۵ را طبقه متوسط تشکیل می دادند که این تعداد در سال ۲۰۳۰ به ۳.۴ میلیارد نفر افزایش خواهد یافت. طبق نظر کارشناسان در سال های اخیر ظهور طبقه متوسط در کشورهای درحال توسعه، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. آن طور که پیش بینی می شود در سال ۲۰۳۰ حدود ۶۵ درصد کل طبقه متوسط دنیا ساکن کشورهای آسیایی خواهند بود.
از آنجا که بیشتر افراد طبقه متوسط به مصرف گرایی روی آورده و نیازهای خود را از طریق بازارهای نوظهور برآورده می کنند در دهه های اخیر با افزایش شمار خانوارهای طبقه متوسط، بنگاه های عرضه کننده کالاهای مصرفی غیرضروری نیز رشد چشمگیری داشته اند.
در سال های گذشته، مطالعات سازمان بین المللی کار، خبر از کاهش ۲.۳ درصدی طبقه متوسط اروپا در سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۱ داده و پیش بینی کرده بود که این افت و تنزل همچنان نیز ادامه داشته باشد. آن طور که در آخرین گزارش ها نیز اشاره شده درحال حاضر ۷۲۴ میلیون از افراد طبقه متوسط جهان در کشورهای اروپایی زندگی می کنند. پیش بینی می شود که این تعداد با توجه به افزایش جمعیتی که این کشورها تا سال ۲۰۳۰ خواهند داشت، کاهش پیدا می کنند.
در سال ۲۰۱۵ حدود ۲۴ درصد از کل جمعیت طبقه متوسط جهان را کشورهای اروپایی تشکیل می دهند که طبق برآوردها این تعداد در سال ۲۰۳۰ به ۱۴ درصد کاهش می یابد. مطالعات به دست آمده درخصوص کاهش طبقه متوسط در اروپا حاکی از آن است که درآمد این طبقه به دلیل بحران های مالی و اقتصادی در سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱ نیز بسیار کاهش یافته است.
آن طور که در این گزارش آمده، اثرگذاری بحران های جهانی بر بازار کار منجر به کوچک شدن طبقه متوسط در کشورهای اروپایی شده است. همچنین کارشناسان معتقدند که کاهش دستمزدها و اشتغال در بخش های دولتی از دیگر عوامل تاثیرگذار بر کاهش جمعیت افراد طبقه متوسط در این کشورها بوده است. در سال های اخیر جمعیت طبقه متوسط در کشورهای امریکایی به خصوص امریکای شمالی محدودتر شده است. این موضوع منجر به تغییراتی در ساختار اجتماعی و اقتصادی این کشورها نیز شده است. طبق آخرین آمار به دست آمده در سال ۲۰۱۵ حدود ۷۲۴ میلیون نفر از طبقه متوسط جهان را ساکنان کشورهای امریکای شمالی تشکیل می دادند که این تعداد ۱۱ درصد از سهم کل طبقه متوسط در جهان است.
آن طور که در سایر گزارش ها نیز آمده همزمان با کاهش تعداد خانوارهای امریکایی در طبقه متوسط، دیگر طبقات با درآمدهای پایین تر و بالاتر به نسبت جمعیت افزایش چشمگیری داشته اند که این موضوع منجر به شکاف طبقاتی قابل توجهی در این کشورها شده است. این اتفاق می تواند، نشان دهنده یک شکست اقتصادی در ساختار اجتماعی کشورها باشد. برای کشورهای امریکای مرکزی و امریکای جنوبی نیز تا سال ۲۰۳۰ کاهش طبقه متوسط پیش بینی می شود. در سال ۲۰۱۵ حدود ۹ درصد از جمعیت طبقه متوسط در جهان ساکنان این کشورها بوده اند. این تعداد در سال ۲۰۳۰ به ۶ درصد کاهش خواهد یافت.
همانطور که اشاره شد، کاهش طبقه متوسط طبقات فقیر و غنی را در کشورها افزایش می دهد. در ادامه این گزارش برای کشورهای آسیای مرکزی و آفریقای شمالی نیز کاهش طبقات متوسط تا سال ۲۰۳۰ پیش بینی می شود. تعداد افراد طبقه متوسط در این کشورها در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۹۲ میلیون نفر بود که این تعداد ۶ درصد از کل طبقه متوسط جهان را تشکیل می دادند. آن طور که پیش بینی شده، طبقه متوسط ساکن کشورهای آسیای مرکزی و آفریقای شمالی در سال ۲۰۳۰ به ۵ درصد کاهش می یابد.
طبق این گزارش در سال ۲۰۱۵ حدود ۴ درصد از طبقه متوسط جهان ساکنان کشورهای جنوب صحرای آفریقا خواهند بود. این جمعیت در سال ۲۰۱۵ نزدیک به ۲۱۲ میلیون نفر بوده اند که تا سال ۲۰۳۰ تا ۱۱۴ میلیون نفر کاهش خواهند داشت. با این حال کلیت این گزارش تایید می کند که آمار طبقه متوسط در جهان به مرور درحال افزایش است که این صعود در سال ۲۰۳۰ به اوج خود می رسد.