بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : سه شنبه 26 ارديبهشت 1396      12:23

خیز چین برای رهبری تجارت جهان

دولت چین چند سالی است طرح بازسازی «جاده ابریشم» را در دستور کار خود قرار داده است. در این رابطه این کشور طرحی را با عنوان «یک کمربند، یک جاده» معرفی کرده است که بر اساس آن برنامه‌ریزی شده تا مسیر جاده ابریشم دوباره احیا شود.

اقتصاد ایرانی: دولت چین چند سالی است طرح بازسازی «جاده ابریشم» را در دستور کار خود قرار داده است. در این رابطه این کشور طرحی را با عنوان «یک کمربند، یک جاده» معرفی کرده است که بر اساس آن برنامه ریزی شده تا مسیر جاده ابریشم دوباره احیا شود. گذشتن از بیش از ۶۸ کشور جهان – کشورهایی که در مجموع جمعیتی بالغ بر ۴.۴ میلیارد نفر را در خود گنجانده اند و بیش از ۴۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را تامین می کنند – چینی ها را بر آن داشت تا برای رشد هرچه بیشتر غول اقتصادی خود برای احیای این جاده دست به کار شوند.

بر این اساس روز یکشنبه به منظور تعیین خطوط اصلی و چگونگی تحقق چنین طرحی اجلاس دو روزه ای در پکن آغاز به کار کرد که در آن رهبران بیش از ۲۹ کشور جهان حضور یافتند، رهبرانی که نام ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه و همچنین آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل نیز در میان آنها به چشم می خورد. از آمریکا هم ماتیو پوتینگر، رئیس شورای امنیت ملی حوزه آسیا به عنوان نماینده این کشور حضور داشت. در این رابطه خبرگزاری « سی ان ان» تحلیلی ارائه کرده که در آن از قصد چین برای تبدیل شدن به رهبر تجارت جهانی خبر داده است.

از انفعال آمریکا تا طرح چین برای تسلط بر تجارت

در شرایطی که رئیس جمهوری جدید آمریکا در حال خروج کشورش از قراردادهای تجاری یا از میان بردن آنهاست، همتای چینی او خود را مدافع «جهانی شدن» معرفی می کند. با این حال سوال های متعددی در رابطه با برنامه های شی جین پینگ برای نفوذ هرچه بیشتر چین در خارج از مرزهای این کشور مطرح است. اما چینی ها با ایده خلاقانه «یک کمربند، یک جاده» فکر همه جا را کرد ه اند. حدود چهار سال پیش چینی ها به منظور احیای مجدد «جاده ابریشم»، طرحی را با نام «یک کمر بند، یک جاده» یا «جاده ابریشم نوین یا جاده ابریشم ۲» ارائه کردند که بر اساس آن قرار شد صدها میلیارد دلار در راه آهن، جاده ها، بنادر، فرودگاه ها و سایر پروژه های زیرساختی در سراسر آسیا، آفریقا و اروپا سرمایه گذاری شود. در واقع این طرح یکی از چند اقدام چینی ها در سال های اخیر بوده است که در راستای یکپارچگی کشورها و پیشبرد روند «جهانی شدن» انجام داده اند. این ایده بلندپروازانه البته با انتقادهایی نیز روبه رو شد، انتقادهایی از قبیل هدر رفتن حجم زیادی از منابع در اجرای این طرح. رقابت با طرح های نهادهای بین المللی همچون بانک جهانی و تحت فشار گذاشتن قراردادهای تجاری منطقه ای در آسیا از دیگر چالش هایی است که کارشناسان در رابطه با این طرح برمی شمارند. بر این اساس، این هفته تعدادی از قدرتمند ترین رهبران جهان برای برگزاری اجلاسی با محوریت طرح «یک کمربند، یک جاده» در پکن چین دور هم جمع شده اند. تیانجی هی، اقتصاددان دانشگاه آکسفورد در این رابطه می نویسد: «اروپایی ها بیشتر از آمریکا از این طرح استقبال خواهند کرد. البته باید گفت که اکثر کشورهای توسعه یافته تمایل ندارند تا قدرت چین بیش از این افزایش یابد.»

سهم شگفت انگیز کشورهای مشارکت کننده در اقتصاد جهانی

به گزارش «سی ان ان»، کشورهایی که درگیر این طرح می شوند بیش از ۶۰ درصد جمعیت جهان را در خود جای داده اند و حدود یک سوم اقتصاد جهان را تشکیل می دهند. بر اساس مطالعه ای که دانشگاه آکسفورد انجام داده است پیش بینی شده کشورهای مشارکت کننده در این طرح تا سال ۲۰۵۰ تامین کننده بیش از ۸۰ درصد رشد تولید ناخالص داخلی جهان باشند، رقمی که تا انتهای سال گذشته در سطح ۶۸ درصد قرار داشت. جین-یانگ کای، مدیرعامل سابق بازوی سرمایه گذاری در بانک جهانی گفته است: «چینی ها این موضوع را به خوبی یاد گرفته اند که بهترین راه ایجاد رشد اقتصادی، ایجاد شغل های خوب است. از طرفی با نگاه به جهان امروز، به خصوص اقتصادهای نوظهور، متوجه خواهید شد که مهم ترین مانع رشد اقتصادی در آنها کمبود زیرساخت ها است.»

در این طرح قرار است هزاران کیلومتر بزرگراه در پاکستان، فرودگاه بین المللی در نپال و ارتباط ریلی میان چین و لاووس احداث شود. شرکت های بزرگ جهانی همچون «جنرال الکتریک» و «زیمنس» نیز در کنار شرکت های ساخت وساز چینی قصد دارند پول های خود را در این پروژه سرمایه گذاری کنند. به گزارش رسانه های چینی، تاکنون حدود یک تریلیون دلار در طرح «یک کمربند، یک جاده» سرمایه گذاری شده است و پیش بینی می شود طی یک دهه آینده چند تریلیون دلار دیگر نیز سرمایه گذاری شود.

برخی منافع و معایب برای چینی ها

در سال های اخیر شتاب اقتصاد چین با افول روبه رو شده است، اتفاقی که باعث شد برخی صنایع سنگین این کشور همچون فولاد، سیمان و آلومینیوم از تولید بیش از ظرفیت رنج ببرند. چینی ها برای فائق آمدن بر مشکل کاهش تقاضای داخلی راه های زیادی را مدنظر قرار دادند، راه حل هایی از قبیل حذف کردن برخی مشاغل و توسعه تقاضای خارجی. نیک مارو، تحلیلگر «واحد اطلاعات اکونومیست» در این رابطه می نویسد: «چین به دنبال آن است تا با راه اندازی جاده ابریشم جدید محصولات تولید داخل خود را به خارج از مرزهای این کشور ارسال کند.» با اجرایی شدن این طرح بازارهای جدیدی به روی اقتصاد چین باز خواهد شد که باعث حفاظت اقتصاد این کشور از تنزل سطح تقاضا در کشورهای اروپایی و آمریکایی می شود. در واقع پول هایی که چینی ها در کشورهای دیگر خرج می کنند، باعث ثروتمندتر شدن آنها می شود که در نهایت تقاضای آنها را برای تقاضای کالاهای چینی افزایش می دهد.

گرچه طرح «یک کمربند، یک جاده» منافع بسیار برای چینی ها به همراه دارد اما در طرف مقابل ریسک هایی را نیز متوجه این کشور می سازد. بسیاری از کشورهای هدف این طرح (کشورهای آسیای مرکزی و جنوب شرقی و آفریقایی) در حال حاضر مستعد فساد و بی ثباتی های سیاسی و اقتصادی هستند. بنابراین در چنین شرایطی هر آن ممکن است این پروژه عظیم با شکست روبه رو شود، شکستی که ضربه های جبران ناپذیری بر بدنه اقتصاد چین وارد خواهد ساخت.

انتقادهای وارد بر این طرح

نقدهایی نیز در رابطه با این طرح مطرح است. به عقیده صاحب نظران، اثراتی که اجرای این طرح می تواند به همراه داشته باشد، ممکن است تا سال ها مشاهده نشود. از طرفی برخی منتقدان به این موضوع اشاره می کنند که آیا چنین سرمایه گذاری هنگفتی کارآیی لازم را خواهد داشت. به عقیده آنها پول چینی ها، کشورهای در حال توسعه هدف این طرح را نادیده خواهد گرفت. در این رابطه دیوید دلار، محقق ارشد موسسه «بروکینگز» می نویسد: «مقاصد اصلی چینی ها برای سرمایه گذاری مستقیم هنوز مظنونان همیشگی هستند: اروپا، آمریکا، استرالیا و کانادا. درحالی که چین از تزریق پول های خود در سایر کشورها بسیار خوشحال است، اما تمایل چندانی برای پذیرش سرمایه های خارجی در بسیاری از بخش های اقتصاد داخلی خود ندارد.»

منتشر شده در روزنامه دنیای اقتصاد

 


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir