انرژی های احیا شدنی جایگزین منابع فسیلی می شوند

اقتصاد ایرانی: سال ۲۰۱۶ میلادی سالی متمایز برای فعالان عرصه تولید و فروش انرژی خورشیدی در دنیا بود. در این سال سرمایه گذاری های زیادی در بخش مطالعاتی این صنعت و حتی در بخش تولیدی آن انجام شد و نتیجه این سرمایه گذاریها افزایش بهره وری در این صنعت و کاهش هزینه تولید بود.

طبق گزارش منابع انرژی احیا شدنی سال ۲۰۱۷ میلادی که آژانس بین المللی انرژی ارایه داده است، در سال جاری منابع احیا شدنی منبعی مهم و ارزشمند برای تامین انرژی دنیا خواهند بود و به تدریج سهم زیادی از بازار  گاز طبیعی و زغال سنگ را از آن خود می کنند.

در این گزارش که در ماه گذشته منتشر شده است، آمد: در سال ۲۰۱۶ میلادی ظرفیت تولید برق با استفاده از منابع احیا شدنی ۱۶۴گیگا وات افزایش یافت. از ۱۶۴ گیگا وات برقی که با استفاده از منابع احیاشدنی تولید شده بود ۷۴ گیگا وات به انرژی خورشیدی اختصاص داشت و سهم ان در تولید برق دنیا بیش از دیگر منابع احیا شدنی است. میزان تولید برق خورشیدی در سال قبل ۵۰ درصد بیش از سال ۲۰۱۵ بود و نیمی از این ظرفیت در چین اضافه شد. هند و عربستان هم از جمله کشورهایی بودند که میلیاردها دلار برای استفاده از انرژی خورشید سرمایه گذاری کردند که نتیجه این سرمایه گذاریها در سالهای اتی مشخص خواهد شد.

این افزایش حجم تولید برق با استفاده از منابع احیا شدنی سه برابر حجم برق اضافه شده توسط نیروگاه های گازی و دو برابر حجم برق اضافه شده توسط نیروگاههای زغال سنگی بوده است.

برق خورشیدی ارزان می شود

نکته مهمی که وجود دارد روند کاهشی قیمت برق خورشیدی در دنیا است. همین کاهش قیمت برق خورشیدی بود که زمینه را برای افزایش سرمایه گذاری در این صنعت و افزایش سهم برق خورشیدی نسبت به برق تولید شده با منابع دیگر فراهم کرد. در سالهای اخیر راندمان تولید برق خورشیدی در کشورهای هند و امارات و مکزیک و شیلی با سرعت بالایی رشد کرد و باعث شد تا هزینه تمام شده تولید برق کاهش یابد. در این کشورها قیمت هر کیلووات ساعت برق خورشیدی به ۳ سنت رسید که در مقایسه با برق تولید شده با منابع دیگر،کمتر است.

البته در گزارش های مختلفی که آژانس بین المللی انرژی ارایه می دهد، اغلب نقش انرژی های احیا شدنی بسیار کمرنگ است و به همین دلیل است که جهت گیری قیمت انرژی های فسیلی اغلب با واقعیت تفاوت دارد.

اما به نظر می رسد آژانس بین المللی انرژی به این ایراد پی برده است زیرا در گزارش اخیر خود رسما اعلام کرد دوره استفاده ازانرژی های احیا شدنی فرا رسیده است. در این گزارش تازه اعلام شد تا سال ۲۰۲۲ میلادی تولید برق با منابع احیا شدنی به ۹۲۰ گیگا وات  تا ۱۰۰۰ گیگا وات می رسد که ۴۳ درصد نسبت به سال ۲۰۱۶ میلادی و ۱۲ درصد نسبت به برآورد سال قبل بیشتر است. انتظار می رود دو کشور چین و هند بیشترین نقش را در افزایش حجم تولید برق با انرژی های احیا شدنی داشته باشند. در سالهای آتی ۹۰ درصد ظرفیت مازاد انرژی تولید شده در هند را انرژی باد و خورشید به خود اختصاص می دهد زیرا با ارتقای تکنولوژی های صنعتی، هم اکنون قیمت تولید برق با استفاده از این منابع انرژی قابل رقابت با قیمت تولید برق با انرژی زغال سنگ است.

پیش بینی می شود تا انتهای دهه آتی میلادی، قیمت تولید برق با انرژی های احیا شدنی کمتر از قیمت تولید برق با انرژی های فسیلی باشد و به گفته فاتیح بیرول، دبیر کل اژانس بین المللی انرژی دوره منابع انرژی احیا شدنی گران قیمت پایان یافته است. امروز زمان کاهش استفاده از سوختهای فسیلی است زیرا عامل اصلی الاینده های زیست محیطی هستند و منابع احیا شدنی به تدریج جایگزین این منابع خواهند شد.

انتقاد ها پا بر جاست

البته منتقدان این نظریه را قبول ندارند و می گویند که سهم برق های تولید شده با انرژی خورشید و باد بسیار کم است و تا تبدیل شدن به منبع انرژی غالب در دنیا راه درازی در پیش است ولی واقعیت چیز دیگری است. واقعیت این است که سرعت رشد تولید برق خورشیدی در دنیا بسیار بالاتر از سرعت رشد برق فسیلی است و این تفاوت فاحش نشان می دهد که اینده به منابع احیا شدنی تعلق دارد. از طرف دیگر انتظار می رود تا سال ۲۰۲۲ میلادی ظرفیت تولید برق با استفاده از منابع احیا شدنی به ۱۰۰۰ گیگا وات برسد که معادل نیمی از ظرفیت برق تولیدی با زغال سنگ است . این در حالیست که برای تولید رسیدن ظرفیت تولید برق زغال سنگی به سطح کنونی ۸۰ سال زمان صرف شد در حالیکه برق خورشیدی ظرف بیش از یک دهه این مسیر را طی کرد.

پس منتظر تغییرات کلیدی در بازار انرژی اینده و تاثیرات ان روی اقتصاد کشورهای وابسته به منابع انرژی های فسیلی باشید. زیرا در سالهای آتی این انرژی های احیا شدنی هستند که بازار را به تصاحب خود در می اورند نه منابع انرژی فسیلی از قبیل نفت و گاز و زغال سنگ.