رشد تقاضا باعت افزایش قیمت نفت می شود
اقتصاد ایرانی: تا چند ماه گذشته نگرانی اصلی جامعه جهانی از مازاد عرضه بود که زمینه را برای کاهش قیمت نفت در بازار فراهم کرده بود. این نگرانی باعث شد تا تمامی کشورهای تولید کننده در اقدامی هماهنگ تولید را کاهش دهند و تلاش کنند تا بازار را تحت کنترل خود درآورند. ولی به نظر می رسد فضای حاکم بر بازار نفت در حال تغییر است و این تغییر می تواند زمینه را برای افزایش ناگهانی قیمت نفت فراهم کند.
به گزارش سازمان اوپک تا سال ۲۰۲۰ میلادی، تقاضای نفت در بازار جهانی به مرز ۱۰۰ میلیون بشکه در هر روز خواهد رسید ولی توان تولید نفت در دنیا نمی تواند با این سرعت رشد کند و در نتیجه کنترل بازار نفت از دست تولید کنندگان خارج خواهد شد.
تقاضای نفت به ۱۰۰ میلیون بشکه می رسد
محمد بارکیندو، دبیر کل سازمان اوپک در کنفرانسی در مورد وضعیت بازار نفت دنیا در سالهای اتی گفت: دمای بازار نفت هر روز بالاتر می رود. میزان عرضه کمتر از تقاضا خواهد بود و همین مساله زمینه را برای افزایش قیمت فراهم می کند. طبق گزارش های موجود در سال ۲۰۱۷ میلادی تقاضای نفت در دنیا ۱.۶ درصد نسبت به سال قبل رشد کرد که حجمی معادل ۲.۲ میلیون بشکه در هر روز است. انتظار می رود در سال اتی تقاضای نفت با افزایش ۱.۴ درصدی همراه باشد که این رشد هم رقمی قابل توجه است و می تواند بازار را به سمت ایجاد مازاد هدایت کند.
دبیر کل سازمان کشورهای صادر کننده نفت گفت: ما انتظار داریم سرعت رشد تقاضای نفت در سالهای اتی ادامه داشته باشد و بعد از گذر از مرز ۱۰۰ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۰ میلادی، در سال ۲۰۴۰ به ۱۱۱ میلیون بشکه در هر روز برسد. مطالعات ما نشان می دهد با وجود افزایش سرمایه گذاری در دیگر منابع انرژی ولی همچنان نفت اصلی ترین و مهمترین منبع انرژی در سال های اتی خواهد بود و سرعت رشد تقاضای ان در این سالها افزایش خواهد یافت. پیش بینی می شود در سال ۲۰۴۰ میلادی ۷۷ درصد از انرژی مصرفی دنیا با استفاده از منابع فسیلی باشد ولی سهم نفت در بازار انرژی دنیا از ۳۳ درصد در سال ۲۰۱۵ میلادی به ۳۱ درصد در سال ۲۰۴۰ میلادی تنزل یابد.
این تقاضای مازاد چگونه تامین می شود
حال سوال این است که این رشد تقاضا در دنیا چگونه تامین خواهد شد. طبق مطالعات موجود کشورهای خاورمیانه توان زیادی برای افزایش تولید ندارند. به عنوان مثال عربستان که بزرگترین صادر کننده نفت در منطقه است در سالهای اخیربا حداکثر توان نفت تولید کرده است و حجم تولید این کشور افزایش چشمگیری پیدا نخواهد کرد ولی این کشور سرمایه گذاریهای زیادی در جهت کاهش وابستگی به نفت و فراورده های نفتی در تولید برق انجام داده است و اگر این سرمایه گذاری ها به نتیجه برسد، عربستان می تواند بخش بزرگی از نفت مصرفی خود را به بازارهای صادراتی بفرستد.
از طرف دیگر بار اصلی تامین این نیاز مازاد بر دوش کشورهای مالک نفت شیل خواهد بود. این کشورها که در سالهای اخیر برای افزایش توان تولید خود سرمایه گذاری زیادی انجام داده اند و در زمان افزایش قیمت نفت، فعالیت آنها سوداوری بالاتری دارد، می توانند بار اصلی را بر دوش بکشند. در میان این کشورها هم امریکا در صدر است. امریکا در سالهای اخیر توانسته است از یک وارد کننده صرف نفت به یک صادر کننده تبدیل شود. امارها نشان می دهد امریکا تا سال ۲۰۲۰ میلادی توان تولید ۱۵ تا ۲۰ میلیون بشکه نفت را خواهد داشت که نسبت به تولید سال ۲۰۱۵ میلادی رشد قابل توجهی خواهد کرد. وارد شدن این حجم بالای نفت به بازار مصرف جهان ضمن ایجاد درامد قابل توجه برای امریکا، می تواند بخش بزرگی از نیاز بازار را تامین کند و نقش این کشور را در تامین انرژی دنیا هم افزایش دهد. نقش دیگری که بازهم به تقویت جایگاه امریکا در اقتصاد دنیا و تبدیل شدن آن به قطبی مهم در بازار انرژی دنیا خواهد انجامید.
