پوتین سزار دنیای انرژی شد
اقتصاد ایرانی: کشورهای اوپکی و غیر اوپکی تولید کننده نفت در اجلاس اخر نوامبر اعلام کردند سیاست کاهش تولید را تا انتهای سال جاری ادامه می دهند یعنی سیاستی که قرار بود تا پایان مارس احرا شود با نه ماه تمدید تا انتهای سال ۲۰۱۸ میلادی اجرا خواهد شد.
سیاستی که می تواند موجب افزایش قیمت نفت و افزایش سودآوری تولید کنندگان نفت در دنیا شود. اما مساله مهم دیگری که در این جلسات مشخص شد این بود که جایگاه قدرتمندترین تولید کننده نفت در دنیا تغییر کرده است. دیگر عربستان نیست که در بازار نفت قدرت نمایی می کند بلکه روسیه است که می تواند قوانین توافق های نفتی را تعیین کند و یک بازیگر اصلی و مهم در بازار انرژی دنیا باشد.
بیزینس اینسایدر در گزارشی تفصیلی از اجلاس اوپک نوشت: این بار عربستان سعودی مدیریت اجلاس را بر عهده نداشت و حتی کشورهای تولید کننده نفت در حاشیه خلیج فارس هم در مورد تداوم سیاست کاهش تولید یا توقف اجرای آن صحبت نکردند بلکه روسیه بود که در جلسه ماه اکتبر با مقامات عربستان پیشنهاد تمدید اجرای توافق تا انتهای سال جاری راعنوان کرده بود. در سفری که مقامات عربستان در ماه اکتبر به روسیه داشتند، ولادیمیر پوتین پیشنهاد داد سیاست کاهش تولید تا انتهای سال ۲۰۱۸ اجرا شود و در اجلاس انتهای ماه نوامبر تمامی کشورها به این پیشنهاد رای مثبت دادند.
مساله جالب این است که بعد از افزایش قیمت نفت در بازار جهانی در ماههای اخیر اغلب کشورهای اوپکی در مصاحبه های جدا گانه در مورد احتمال پایان یافتن سیاست کاهش تولید صحبت کرده بودند و از توانایی خود و دیگر کشورهای اوپکی در اجرای این سیاست ابراز رضایت کرده بودند. اغلب کشورها اعلام کرده بودند که قیمت به ثبات رسیده است و اوپک به اهدافش رسیده است. ولی در جلسه انتهای ماه نوامبر و بعد از اعلام پیشنهاد پوتین مقامات تمامی کشورها تاکید کردند باید سیاست تداوم یابد و اجرای ان برای اقتصاد دنیا ضروری است. عامل این تغییر دیدگاه پوتین است که امروز به او سزار دنیای انرژی می گویند. رییس جمهوری کشوری که عنوان بزرگترین تولید کننده غیر اوپکی نفت را یدک می کشد.
بلومبرگ در گزارشی دیگر از پوتین به عنوان سزار دنیای انرژی نام برد و نوشت: به نظر می رسد پوتین بازار را هدایت می گند، تصمیم های بزرگ را اتخاذ می کند و در تعیین نظام قیمت گذاری بازار انرژی در دنیا نقش ایفا می کند. این پوتین است که عربستان را تحت کنترل خود در اورده است و بر بازار انرژی دنیا حکومت می کند.
روسیه چگونه در بازار انرژی دنیا به این قدرت رسید
به نظر می رسد این اشتباه استراتژیک اوپک است که باعث شد تا کنترل بازار نفت تا اندازه زیادی از دستش خارج شود. اوپک سالها قدرت نفت شیل امریکا را نادیده می گرفت و محصولات خود را دارای قدرت رقابت بالاتری در بازار جهانی می دید. ولی با افزایش سرمایه گذاری امریکا و شرکتهای بزرگ سرمایه گذار در بخش انرژی دنیا در پروژه های تولید نفت شیل، امروزه هزینه تولید شیل در دنیا کاهش چشمگیری یافته است و قدرت ان در بازار رشد کرده است. امروز دیگر امریکا یک مصرف کننده و وارد کننده نفت نیست بلکه کشوری است که می تواند در بازار انرژی دنیا حرفی برای گفتن داشته باشد. کشوری که نفت تولید می کند و بخشی از ان را به بازار جهانی صادر می کند.
این اتفاق در مورد توان روسیه در تولید نفت و دیگر منابع انرژی هم تکرار شد. اوپک و به خصوص عربستان سعودی خود را به عنوان قدرت برتر در بازار نفت قلمداد می کردند و با وجود اینکه روسیه دارای ذخایر زیادی بود، ولی توانایی این کشور را نادیده می گرفتند. روسیه در سالهای اخیر سرمایه گذاری زیادی در افزایش توان تولید نفت انجام داد و در سال ۲۰۱۶ میلادی یعنی قبل از توافق روسیه با کشورهای اوپکی برای کاهش تولید، این کشور توانست رکورد تولید سی ساله خود را بشکند و بالغ بر ۱۱ میلیون بشکه نفت در هر روز تولید کند.
پوتین که امروزه می توان از او به عنوان قدرتمند ترین مرد در بازار نفت دنیا نام برد، در بازی نفتی با ریاض برنده شد. پوتین توانست شرایطی ایجاد کند که تصمیم تمامی اوپکی ها در کاهش یا افزایش تولید بدون همکاری این کشور نتیجه نداشته باشد و به همین دلیل ولیعهد جدید عربستان حتی قبل از اینکه تصمیمی در مورد کاهش تولید اتخاذ شود، به رایزنی با پوتین اقدام کرد و در این رایزنی توجهی به رابطه نزدیک روسیه با ایران و دشمنی عربستان با ایران نکرد.
