بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : چهارشنبه 13 دى 1396      12:40

بسته ضدنوسان برای نرخ ارز

اقتصاد ایرانی: روز گذشته، دلار با عبور از مرز ۴ هزار و ۳۰۰ تومان روی قیمت ۴ هزار و ۳۳۰ تومان قرار گرفت. در شرایطی که دامنه تغییرات قیمت افزایش یافته است، بخشی از کارشناسان بسته ضد نوسان را برای نرخ ارز پیشنهاد داده اند. چگونگی و نحوه مداخله در بازار، شکل و تنوع فروش ارز و مدیریت انتظارات از جمله سرفصل هایی هستند که می توانند در کاهش نوسانات نقش بازی کنند. در کنار این، پرهیز از فشارهای هیجانی به بازارساز، دیگر عاملی است که بازار را در عبور از نوسانات فعلی یاری خواهد داد.

به گزارش دنیای اقتصاد، روز گذشته دلار از مرز ۴ هزار و ۳۰۰ تومان گذر کرد، ولی نتوانست از مرز مقاومتی دوم یعنی عدد ۴ هزار و ۳۵۰ تومان عبور کند. در چهارمین روز هفته، شاخص بازار ارز با قیمت ۴ هزار و ۳۳۰ تومان به کار خود پایان داد که افزایشی ۳۱ تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز دوشنبه داشت. به گفته فعالان، دپوی ارزی ازسوی صرافی های مجاز موجب شد بازیگران بازارساز از ابتدای روز سه شنبه به طور مستقیم وارد معاملات میدان روبه روی پاساژ افشار شوند و اقدام به فروش دلار کنند.

با این حال، فاصله زیاد قیمت صرافی های بانکی با قیمت معاملاتی موجب شد که تقاضای کاذب زیادی وارد بازار شود. با توجه به این فاصله، به نظر می رسد فشارهای بیرونی موجب شده است که بازارساز به جای سیاست پیشین مدیریت نوسانات، سعی کند قیمت ها را کنترل کند. این در حالی است که تاکتیک مدیریت نوسانات می تواند به تدریج فضای بازار را به حالت عادی بازگرداند. کارشناسان اعتقاد دارند، بازارساز با استفاده از ۳ محور نحوه مداخله، ابزارهای مداخله و مدیریت انتظارات می تواند زمینه کاهش نوسانات را فراهم کند. در این مسیر، پرهیز از فشارهای هیجانی به بازارساز دیگر عاملی است که بازار را در عبور از نوسانات فعلی یاری خواهد داد.  در مقایسه با بازار دلار، روز سه شنبه فضای بازار سکه آرام تر بود؛ این فلز گرانبها در ساعات ابتدایی روز مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان را شکست، ولی در نهایت با قیمت یک میلیون و ۴۹۴ هزار تومان به کار خود پایان داد که ۴هزار تومان بالاتر از روز پیشین بود.

روایت صرافی ها و نوسانات

روز یکشنبه، قیمت دلار با ۵۷ تومان افزایش به ۳ قدمی مرز ۴ هزار و ۳۰۰ تومان رسید. روز دوشنبه قیمت دلار به سرعت راه افزایشی را در پیش گرفت و با عبور از سطح ۴ هزار و ۳۰۰ تومان حتی تا قیمت ۴هزار و ۳۶۰ تومان بالا رفت. بخشی از فعالان اوج گیری دلار در کمتر از ۲ ساعت به نقطه یاد شده را به کمبود عرضه ارز از سوی صرافی ها نسبت دادند. براساس مشاهدات میدانی در راسته میدان فردوسی ۸۰ درصد از صرافی ها یا عددی را روبه روی دلار به عنوان رقم فروش ثبت نکرده بودند یا عددی را به ثبت رسانده بودند که بسیار کمتر از قیمت بازار بود. البته زمانی که متقاضی برای تهیه ارز وارد این صرافی ها می شد، با پاسخ «دلار نداریم» مواجه می شد. در واقع، این صرافی ها با وجود ثبت قیمت بر تابلوی خود، یا دلاری برای عرضه نداشتند یا ترجیح می دادند دلار خود را عرضه نکنند؛ در این میان، دو صرافی نیز وجود داشتند که با قیمت تعیین شده از سوی بازارساز اقدام به عرضه می کردند و در نبود عرضه سایر صرافی ها با صف های طویل مواجه شده بودند. نبود عرضه از سوی اکثر صرافی ها در شرایطی صورت می گرفت که بازیگران بازارساز اعتقاد داشتند صرافی ها می توانستند برای تهیه ارز به یکی از صرافی های بزرگ دولتی مراجعه کنند و با قیمت هایی که اکثرا حول و حوش محدوده ۴ هزار و ۲۸۰ تومان بود، اقدام به تهیه دلار کنند. اما براساس گفته های فعالان، برخی صرافی ها با وجود تهیه دلار آن را به بازار عرضه نکردند. یکی از فعالان اعتقاد داشت، در شرایطی که بازار پرالتهاب و پرنوسان است، طبیعی است که صرافی ها ترجیح دهند دارایی های ارزی خود را دپو کنند و در موقعیت فروش قرار نگیرند. با این حال، این موضوع جو روانی را در بازار بالاتر می برد و جو را برای مردم عادی که برای خرید ارز مراجعه کرده بودند، غیرعادی تر می کرد و به دنبال آن ولع خرید را بالاتر می برد. در این شرایط، بازارساز ظهر سه شنبه ارزی را به صرافی ها تزریق نکرد و مستقیم وارد معاملات پاساژ افشار شد. البته در ساعات انتهایی روز این رویه تغییر کرد و بازارساز اقدام به عرضه ارز به صرافی های مجاز کرد. البته به نظر می رسد بازارساز باید ساز و کار جدیدتر و نظارت بیشتری را در مورد ارز عرضه شده به صرافی ها صورت دهد.

بعدازظهر روز دوشنبه، ورود مستقیم بازارساز به بازار زمینه افت قیمت حتی به زیر مرز ۴ هزار و ۳۰۰ تومان را فراهم آورد، چراکه حجم ارز نقدی موجود در بازار را بسیار بالاتر برد. به گفته یکی از بازیگران بازارساز در معاملات امروزی بیش از ۵ میلیون دلار را با قیمتی نزدیک به قیمت بازار به فروش رساندند و در هنگام تحویل این حجم فروش، بازار بیشتر کاهشی شد. در کنار این، عرضه مستقیم در میدان روبه روی پاساژ افشار خود عامل دیگری بود که فروش ها را بالا برد. با این حال روز سه شنبه فضای بازار متفاوت بود؛ چراکه شکل عمده عرضه ارز تغییر کرد.

بازگشت به سال ۹۳

اواخر سال ۹۳، زمانی که دامنه نوسانات دلار بالا رفت، یکی از صرافی های بانکی وارد بازار شد و سعی کرد با عرضه ارز با فاصله ای زیاد زیر قیمت بازار، نرخ ها را بشکند. در آن مقطع زمانی این سیاست نه تنها اثرگذار نشد، بلکه در مقاطعی خریدها را بسیار بالاتر برد. به گفته فعالان، یکی از عواملی که در آن مقطع زمانی موجب می شد این گونه عرضه ارز کم اثر شود، بالا بودن ارزش دلار در منطقه سلیمانیه عراق بود. به این ترتیب، فاصله زیاد قیمت موجب می شد تقاضای آن منطقه جغرافیایی نیز از سوی بازار داخلی تامین شود و بخش زیادی از عرضه ارز توسط صرافی مذکور به بازار داخلی باز نگردد.

روز سه شنبه این تاکتیک بار دیگر سیاست عرضه ارز با قیمت پایین تر کلید خورد. در ابتدای روز سه شنبه در حالی که قیمت بازار در حوالی ۴هزار و ۳۰۰ تومان بود، بازیگران بازارساز با قیمت ۴ هزار و ۲۷۸ تومان اقدام به عرضه ارز کردند. با این حال در ادامه روز قیمت دلار در بازار آزاد تا محدوده ۴هزار و ۳۵۰ تومان بالا رفت، ولی قیمت عرضه ارز توسط بازیگران بازارساز تغییری نکرد.

در این شرایط، هر معامله گر می توانست یک بار با کارت ملی مبلغ ۱۰۰ هزار دلار را از عاملان بازارساز (صرافی یکی از بانک های خصوصی) دریافت کند. به این ترتیب، هر معامله گر می توانست صد هزار دلار را حدود ۷۰ تومان زیر قیمت بازار خریداری کند، عاملی که موجب می شد در هر بسته سودی ۷ میلیون تومانی را کسب کند. این فاصله و رانت ایجاد شده موجب می شد تقاضای کاذب زیادی وارد بازار شود و قیمت ها را تحت فشار قرار دهد.

به عنوان مثال، بالا بودن ارزش یورو نسبت به دلار و حباب آن موجب می شد که تقاضای معامله گران برای ارز ارزان تر بالاتر برود؛ چراکه می توانستند با تبدیل آن به یورو کسب سود کنند. در کنار این بالاتر بودن ارزش دلار در منطقه سلیمانیه دیگر عاملی بود که تقاضا برای دلار را بالاتر می برد. در چنین شرایطی، با هزینه عرضه زیادی به قیمت برای افت فشار وارد می شد.

تاکتیک های ضد نوسان

قیمت دلار در شرایطی در روزهای اخیر با افزایش قیمت مواجه شده است که دامنه نوسانات آن نیز بالا رفته است. در این فضا، کارشناسان پیشنهاد می دهند که بازارساز با مدیریت نوسانات فضای هیجانی بازار را کاهش دهد و به جای تاکید بر کنترل قیمت، اندازه تغییرات قیمت را در دستور کارخود قرار دهد. از نظر کارشناسان، بازارساز می تواند از طریق چگونگی و نحوه مداخله، ابزارهای مداخله و مدیریت انتظارات دامنه نوسانات را کاهش دهد.

نحوه مداخله: از نظر فعالان، یکی از عواملی که در افزایش تغییرات قیمت نقش داشت، کاهش عرضه و حتی دپوی ارز از سوی شماری از صرافی ها بود. به گفته آنها، عده ای از صرافی ها از بازارساز دلار تحویل می گرفتند؛ ولی آن را در بازار عرضه نمی کردند. در این شرایط، به نظر می رسد بازارساز باید شرایطی را ایجاد کند که مانع از دپوی ارز توسط صرافی ها شود. یکی از این ابزارها، تغییر ساختار عرضه ارز و نظارت بیشتر در مورد عرضه های صورت گرفته به صرافی هاست. در این مسیر، کمک بخش نظارتی به بخش ارزی می تواند راهگشا باشد.

ابزارهای مداخله

الف- شکل عرضه: شکل عرضه یکی از مهم ترین عواملی است که می تواند در کاهش نوسانات اثرگذار شود. اکثر کارشناسان پیشنهاد می دهند که بازارساز از حراج کور پرهیز کند و سعی کند با عرضه ارز نزدیک به قیمت بازار، زمینه های رانت جویی و ورود تقاضای کاذب به بازار را کاهش دهد.

ب: تنوع عرضه: یکی دیگر از عواملی که می تواند زمینه های کاهش نوسان گیری را در بازار افزایش دهد، عرضه سایر ارزها توسط بازارساز است. به گفته یکی از بازیگران باتجربه بازار، در روزهای اخیر برخی از ارزهای افزایش بیشتری را نسبت به دلار تجربه کرده اند.

از سوی دیگر ارزش این ارزها در بازار داخلی درسطح بالاتری نسبت به بازارهای جهانی نیز قرار گرفته است. به عنوان مثال، ارزش یورو در بازار داخلی حباب دارد؛ عاملی که موجب می شود معامله گران با آربیتراژ ارزی، دلار را از بازار داخلی خارج و به جای آن ارز اروپایی را وارد کنند. در این فضا، عرضه یورو در بازار می تواند قیمت آن را کاهش دهد و زمینه های آربیتراژی و خروج دلار از بازار را کاهش دهد. در واقع ابزار مداخله بازار تنها دلار نباشد و سایر ارزها را نیز شامل شود.

مدیریت انتظارات

به گفته بخشی از بازیگران باتجربه بازار، تغییر انتظارات و ورود تقاضای احتیاطی به بازار یکی از عواملی است که خریدهای ارزی را افزایش داده است. به این ترتیب، بازارساز تنها نمی تواند با عرضه ارز نوسانات قیمت را مدیریت کند و نیاز است که انتظارات معامله گران ارزی را نیز مدیریت کند. صحبت های مقام های مسوول بانک مرکزی و چگونگی واکنش بازارساز به اتفاقات آینده می تواند انتظارات را تحت تاثیر قرار دهد. یکی از عواملی که انتظارات را تحت تاثیر قرار داده است، واکنش های احتمالی ترامپ نسبت به برجام در هفته آینده است. به گفته فعالان، فشارهای احساسی به بازارساز دیگر عاملی است که می تواند موجب شود بازارساز با قیمت های پایین اقدام به عرضه کند و در نتیجه آن تقاضای کاذب به بازار وارد شود. به این ترتیب، پرهیز از فشارهای احساسی به بازارساز می تواند تاکید بر کنترل قیمت را کاهش دهد و رفتار منطقی تر مدیریت نوسانات را در پیش گرفت. در واقع، بازارساز باید سعی کند با عرضه ارز نزدیک به قیمت بازار، معامله گران را دنباله رو خود کند، نه اینکه با عرضه ارز زیر قیمت بازار، خود دنباله رو معامله گران شود.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir