زنگ خطری به نام تغییر ماهیت شغل از پایدار به غیرپایدار

میانگین نرخ بیکاری در چهارفصل سال گذشته نشان می دهد که 12.2 درصد از جمعیت فعال کشور بیکار بوده اند. هرچند که دیدگاه کارشناسان با این گزارش مرکز آمار کمی متفاوت است. برخی از تحلیلگران بازار کار معتقدند، اشتغال پایدار به واسطه وضعیت ناخوشایند اقتصادی واحدهای تولیدی، صنعتی و دیگر بخش های اقتصادی کشور، با خطری جدی مواجه شده است. بر این اساس با از میان رفتن تعداد قابل توجهی از این شغل ها و تعدیل نیرو در بنگاه های اقتصادی، شغل های واسطه ای و غیرپایدار رونق گفته است. برخی از محققان بازار کار کشور بر این باورند که این تغیر ماهیت شغل ها که از سر اجبار انجام می شود برای جامعه کار مشکلات زیادی را ایجاد کرده است. به گونه ای که عملا بخش مهمی از کسانی که کار خود را از دست داده اند مجبور شده اند به شغل های واسطه ای و خدماتی روی بیاورند و تغییر ماهیت شغل ها را افزایش دهند. موضوعی که نرخ بیکاری قادر به نشان داده آن نیست. هر چمد که بررسی جزئیات آمار بیکاری در همین گزارش مرکز آمار هم نشان می دهد که بخش خدمات بیشترین سهم را در اختیار دارد و بعد بخش صنعت و کشاورزی. ضمن اینکه عده ای از منتقدان به شیوه محاسبه نرخ بیکاری انقاد دارند و در مورد میزان ساعت کار در هفته بحث هایی را مطرح می سازند بر این اساس معتقدند که نرخ بیکاری واقعی عدد بالاتری را نشان می دهد.

نرخ بیکاری کشور در حالی با تغییر 0.1 درصدی نسبت به سال قبل به 12.2 درصد کاهش یافت که نزدیک به سه میلیون از جمعیت 10 ساله و بیشتر کشور بیکار بوده اند.

سال 91 در شرایطی با نرخ بیکاری کلی 12.2 درصدی در کشور به پایان رسید که بهارش با 12.9 درصد بیکارترین فصل آن بود. در عین حال تابستان با نرخ 12.4 و پاییز با نرخ 11.2 درصدی روندی نزولی را در پیش گرفتند، اما نرخ 12.4 بیکاری در زمستان بازگشتی دیگر به نرخ تابستان بود.

اما براساس اعلام مرکز آمار ایران بررسی نرخ مشارکت اقتصادی و یا نرخ فعالیت نشان می دهد که 34.7 درصد جمعیت در سن کار یعنی 10 ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده اند.

هم چنین نرخ مشارکت اقتصادی در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی کمتر بوده است.

در عین حال بررسی نرخ بیکاری حاکی از آن است که 12.2 درصد از جمعیت فعال بیکار بود و نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است.

طبق آمار ارائه شده 8.9 درصد از جمعیت کشور دارای اشتغال ناقص بوده اند که این شاخص در بین مردان بیشتر از زنان و در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری بوده است.

اما بخش خدمات با 47.5 درصد در بین بخش های عمده اقتصادی بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است که براین اساس بخش های صنعت با 33.6 درصد و کشاورزی با 18.9 درصد در مراتب بعدی قرار دارند.

نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 سال نیز بیانگر آن است که 26.9 درصد از جمعیت فعال در این گروه سنی بیکار بوده اند که این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است.

هم چنین 24.5 درصد از جوانان 15 تا 29 ساله در سال 91 بیکار بوده اند که این شاخص نیز بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتری بوده است.

بررسی سهم شاغلین 15 ساله و بیشتر با ساعت کار معمول 49 ساعت و بیشتر نشان می دهد که 40.6 درصد شاغلین به طور معمول بیش از 49 ساعت در هفته کار می کنند و از آنجایی که این شاخص یکی از نماگرهای کار شایسته است، نمایانگر آن است که سهم زیادی از شاغلین کشور بیش از ساعت استاندارد کار می کنند.

تغییر شاخص های عمده نیروی کار در سال 91 نسبت به سال 90

براساس گزارش اعلام شده نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور یعنی نرخ فعالیت افزایش 0.8 درصدی داشته است.

هم چنین نرخ بیکاری کل کشور با کاهش 0.1 درصدی مواجه بوده است.

نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله نیز 0.4 درصد افزایش یافته است.

در عین حال نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29 ساله کل کشور نسبت به سال قبل 0.5 درصد افزایش یافته است.

براساس این گزارش استان لرستان نیز با نرخ تورم 20.2 درصدی بین کل استان های کشور از جمعیت بیکار بیشتری برخوردار بوده است، اما در مقابل خراسان جنوبی با نرخ بیکاری 6.4 درصد کمترین نرخ را در کشور به خود اختصاص داده است.