بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : دوشنبه 7 اسفند 1396      11:6

نوسان نرخ ارز به صادرات کمک نمی‌کند

رییس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی ایران معتقد است: «نوسان نرخ ارز به صادرات کمک نمی‌کند، چون امکان پیش‌بینی درست از وضعیت آینده را سلب می‌کند.»

اقتصاد ایرانی: بررسی ها نشان می دهد که از ابتدای امسال تاکنون نرخ دلار با افزایش حدود ۷۰۰ تومانی مواجه شده است. در حالی که در ابتدای امسال دلار ۳۷۴۸ تومان قیمت داشت که هم اکنون به حدود ۴ هزار و ۴۷۰ تومان افزایش یافته است.

در این شرایط، در فضای عمومی رسانه ای و بعضا کارشناسی کشور دائما این گزاره به افکارعمومی پمپاژ می شود که برای رشد صادرات غیرنفتی لازم است همواره نرخ رسمی ارز به میزان مابه التفاوت تورم داخلی و خارجی تعدیل شود و چون همواره نرخ تورم در اقتصاد ایران به مراتب بالاتر از نرخ تورم جهانی بوده، پس لازم است نرخ ارز دائما به میزان مابه التفاوت یادشده افزایش یابد تا صادرات غیرنفتی کشور رونق بگیرد. با این وجود، مطالعات گسترده میدانی نشان داده که تعدیل نرخ ارز با هدف رشد تجارت خارجی هیچ گاه صادرات غیرنفتی کشور را به سرمنزل مقصود نرسانده است.

در این خصوص، بهرام شکوری، رییس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی ایران می گوید: افزایش «نرخ ارز می تواند به توسعه صادرات کمک کند، اما اتفاقی که اخیرا در ایران رخ داد، بی ثباتی بازار ارز است.» به اعتقاد وی، «نوسان نرخ ارز به صادرات کمک نمی کند، چون امکان پیش بینی درست از وضعیت آینده را سلب می کند؛ ضمن این که بخشی از صادرات کشور در گرو واردات است و نوسان شدید نرخ ارز، این موضوع را تحت تاثیر قرار می دهد.»

شکوری متذکر می شود: «در دنیا قیمت ها به حدی رقابتی است که به طور معمول همه ساله قیمت ها را نه تنها افزایش نمی دهند، بلکه کاهش هم می دهند.» به گفته وی، «همزمان با افزایش نرخ تورم باید قیمت ارز به تناسب آن تغییر کند تا تولیدکنندگان داخلی متضرر نشوند

به گزارش خبرآنلاین، آنچه در ادامه می خوانید مشروح با بهرام شکوری رییس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی ایران است.

----------------------------

 *افزایش قیمت ارز و کاهش ارزش پول ملی چه تاثیری بر تجارت کشورها دارد؟

کاهش ارزش پول ملی یک کشور، یکی از ابزارهایی است که موجب توسعه صادرات و در عین حال، کاهش واردات می شود؛ چراکه بهای کالای خارجی را در کشور افزایش می دهد. برخی از کشورهای دنیا از این ابزار استفاده می کنند تا تراز تجاری خود را بهبود ببخشند. در مقاطعی، ژاپن ارزش ین را کاهش داد تا میزان صادرات به اروپا و سایر کشورها افزایش یابد و تراز تجاری اش مثبت شود. در چین نیز شاهدیم که ارزش یوان را پایین آوردند. دعوایی که امروز بین آمریکا و چین وجود دارد، سر این موضوع است؛ آمریکایی ها به طرف چینی می گویند شما حق ندارید ارزش پول خود را کاهش دهید، چون منجر به کسری تراز تجاری آمریکا می شود.

*یعنی شما در شرایط کنونی موافق افزایش ارزش دلار در ایران هستید؟

افزایش نرخ ارز می تواند به توسعه صادرات کمک کند، اما اتفاقی که اخیرا در ایران رخ داد، بی ثباتی بازار ارز است. نوسان نرخ ارز به صادرات کمک نمی کند، چون امکان پیش بینی درست از وضعیت آینده را سلب می کند. ضمن اینکه فراموش نکنیم بخشی از صادرات کشور در گرو واردات است و نوسانات شدید نرخ ارز این موضوع را تحت تاثیر قرار می دهد.

در دنیا قیمت ها به حدی رقابتی است که به طور معمول همه ساله قیمت ها را نه تنها افزایش نمی دهند، بلکه کاهش هم می دهند. در نتیجه چه اتفاقی می افتد؟ اگر عددهای صادراتی ثابت و بعضا نزولی باشد، قیمت ارز نیز ثابت باشد، در نتیجه همیشه هزینه های ریالی بالا می رود و قیمت تمام شده افزایش و سود صادرکننده کاهش می یابد. اگر این روند استمرار پیدا کند، در نهایت به زیان خواهد رسید.

بر این اساس، همزمان با افزایش نرخ تورم باید قیمت ارز به تناسب آن تغییر کند تا تولیدکنندگان داخلی متضرر نشوند. امروز نرخ بهره های بانکی هیچ تناسبی با نرخ تورم ندارد. نرخ تورم را پایین آورده اند، اما نرخ سود سپرده ها کاهش نیافته است. سود سپرده یعنی هزینه تمام شده پول برای بانک ها. افزایش این هزینه نیز موجب می شود نرخ دسترسی به منابع مالی برای فعالان اقتصادی افزایش یابد. هر جا که نظام بانکی درست عمل کند، کشور پیشرفت می کند، چون نظام بانکی موتور متحرکه اقتصاد کشور است. در دنیا همه پول های خود را در بانک می گذارند. بانک ها نیز وظیفه دارند با منابع مردم تسهیلاتی را به مردم و فعالان اقتصادی پرداخت کنند؛ یعنی هم طرف تقاضا و هم طرف عرضه را فعال کنند. این اقدامات اقتصاد را حرکت می دهد. در آمریکا نرخ بهره ۰.۲۵ درصد است. از سوی دیگر، بانک ها بنگاه داری نمی کنند؛ این در حالی است که بانک های ایران نه طرف عرضه و نه طرف تقاضا را مورد توجه قرار نمی دهند، بلکه خود تاجر و بنگاه دار شده اند. بانک ها با خود گفته اند چرا وام را به فعال اقتصادی بدهیم. خودشان به سرمایه گذاری در بازار ملک وارد شده اند تا سود ببرند.

نکته این جاست که حاکمیت اجازه داد که بانک ها وارد عرصه بنگاه داری شوند، اما در کشورهای دیگر این اجازه داده نمی شود. این اول بدبختی ماست که بانک ها بنگاه دار شده اند. در حال حاضر ملک های خریداری شده روی دست بانک ها مانده و نمی توانند بفروشند. پول بانک ها در زمین ها و ساختمان ها حبس شده و در حال ورشکستگی هستند. وام هایی هم به افراد داده اند و آنها نیز روی ملک سرمایه گذاری کرده اند و نمی توانند پول خود را بگیرند. این یکی از چالش ها و ابرچالش هایی است که در کشور وجود دارد.

*برخی می گویند که دولت برای جبران کسری بودجه، از افزایش نرخ دلار در این مقطع استقبال کرده یا به آن دامن زده است. این موضوع را چگونه ارزیابی می کنید؟

طی ۱۹ سال گذشته، براساس مطالعات مرکز پژوهش های مجلس، همیشه نزدیک به ۷۶ درصد درآمدهایی که در بودجه پیش بینی شده، محقق شده است. ولی هزینه هایی که در بودجه نوشته شده، به طور معمول تا ۹۶ درصد محقق شده است. یعنی نتوانستیم بیشتر از ۴ درصد از هزینه ها کم کنیم. دولت حقوق و یارانه ها را نمی تواند کم کند. فاصله ۷۶ و ۹۶ درصد را چگونه باید پر کرد؟ این کسری بودجه چگونه جبران می شود؟ مردم وقتی این شرایط را می بینند، می توانند فکر کنند که دولت آخر سال برای جبران کسری بودجه، نرخ ارز را تکان می دهد.

همچنین به طور معمول در پایان سال زمان تسویه حساب های ارزی می رسد و بعضا به بازار فشار وارد می کند. وقتی این مساله قابل پیش بینی است، چرا برای آن تدبیر نمی َشود؟ اگر منابع ارزی زیاد است، چرا بخشی از آن تزریق نمی شود؟ از سوی دیگر، به تازگی فضای نااطمینانی از آینده ایجاد شد. ناآرامی ها همه را دل نگران کرد. در نتیجه تعدادی از افراد نیز علاقه مند شدند بخشی از پول خود را به ارز تبدیل کنند. از سوی دیگر، نرخ سپرده های بانکی کاهش پیدا کرد و بورس نیز دچار مشکل شد. در نتیجه مردم به بورس اعتماد نکردند. افرادی که سرمایه های کوچک داشتند، در حد ۱۰، ۲۰ و ۳۰ هزار دلار خریدند. این موضوع هم در بازار تاثیر گذاشت. اما همه این ها نمی تواند ارزش یورو را به ۶ هزار و ۳۰۰ تومان برساند یا نمی تواند ارزش دلار را به ۵ هزار تومان برساند. عوامل دیگری در میان است. اگر دولت ها و مردم شفاف عمل کنند، بسیاری از مسایل حل می شود.

*افزایش قیمت ارز چه تاثیری بر سرمایه گذاری ها و استفاده کنندگان از تسهیلات خارجی خواهد داشت؟

در حال حاضر در افزایش قیمت ارز، ارزش دارایی افراد ۴۰ درصد کاهش یافته است. افرادی هم که از فاینانس های استفاده کردند و امروز می خواهند این پول را پس بدهند، با مشکل مواجه می شوند. ما می گوییم پول های خارجی ارزان است، اما فردی که از فاینانس استفاده می کند، اگر اطمینان داشته باشد که در یک روند مناسب هم پای قیمت ارز، سود محصول نیز افزایش می یابد، مشکل پیدا نمی کند. تولیدکننده ای که محصول خود را به صورت ریالی می فروشد و دلاری پول خود را پس می دهد، چه باید کند؟ این باعث می شود که کسی علاقه مند به سرمایه گذاری نباشد. با این نابسامانی ها فضای اطمینان در اقتصاد از بین می رود.

بنابراین باید برای آسیب ندیدن سرمایه گذاری از نوسانات نرخ ارز، ریسک این مساله از سوی دولت پوشش داده شود. به عنوان مثال وزارت راه و شهرسازی برای سرمایه گذاری در بخش راه آهن بسته حمایتی در نظر گرفته که ۳۰ درصد یارانه می دهد و نوسانات بیش از ۱۰ درصد نرخ ارز را پوشش می دهد. این موضوع به سرمایه گذاری کمک می کند.

بهره بانکی در دنیا حدود ۶ درصد است. این نرخ مناسبی است. اگر تسهیلات خارجی را با دلار ۳ هزار و ۵۰۰ تومان بگیریم باید آن را با دلار ۴ هزار و ۵۰۰ تومان پس بدهیم. در این شرایط تولیدکننده چطور می تواند به حیات ادامه دهد؟


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir