بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : دوشنبه 24 ارديبهشت 1397      14:33

اخذ مالیات از ثروتمندان در کما

اقتصاد ایرانی: مالیات بر مجموع درآمد یک پایه مالیاتی مهم است که در دنیا به دو جهت افزایش درآمد دولت و عادلانه تر شدن نظام توزیع درآمدی به کار می رود. این پایه درآمدی برای اخذ درآمد از ثروتمندان به کار می رود. موضوعی که به گمان کارشناسان باید در نظام مالیاتی ایران گنجانده شود. در این زمینه جمشید پژویان می گوید: علاوه بر همه مزایای این پایه مالیاتی برای اقتصاد ایران می توانیم به موجب اخذ مالیات بر مجموعه درآمد شاهد کاهش قاچاق و فساد هم باشیم!

به گزارش تعادل، طبق آخرین اطلاعاتی که رییس سازمان امور مالیاتی ارائه کرده، نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در ایران حدود ۸ درصد است. یعنی ۸ درصد از تولید ناخالص داخلی در ایران در قالب مالیات پرداخت می شود. در کوچکی این عدد همین بس که نسبت مالیاتی به طور میانگین در جهان حدود ۱۴ درصد است. در کشورهایی مثل نروژ این عدد ۲۷ درصد و در سوییس نیز حدود ۲۸ درصد اعلام شده است.

در همین نزدیکی ها هم در کشور ترکیه نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی معادل ۲۰ درصد، در ارمنستان ۱۵ درصد و در قطر هم ۱۷ درصد است.

بنا بر آنچه گفته شد، به نظر می رسد دولت ظرفیت افزایش درآمد مالیاتی خود را دارد و اگر بخواهد درآمد مالیاتی خود را تا میانگین جهانی بالا ببرد، این میزان تا بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان می رسد. با توجه به اینکه اکنون درآمد مالیاتی حدود ۱۱۵ میلیارد تومان است، این افزایش درآمد می تواند بسیاری از مشکلات کمبود منابع بودجه یی را برطرف کند.

به زعم بسیاری از کارشناسان اقتصادی دولت در شناسایی پایه های مالیاتی ضعیف عمل کرده است. یکی از این پایه های مالیاتی که مورد توجه کارشناسان اقتصادی قرار دارد، «مالیات بر مجموع درآمد» است. پایه یی که تا پای به قانون تبدیل شدن رفت ولی به نتیجه نرسید...

مالیات بر مجموع درآمد چیست؟

مالیات بر مجموع درآمد مبتنی بر اخذ مالیات از جمع کلیه درآمدهای اشخاص است و از مجموع درآمد افراد از مانند سرمایه، کار، اجاره، سود سهام و... دریافت می شود. این ارقام منعکس کننده وضعیت کلی رفاهی و درآمدی اشخاص است و اگر بر اخذ این نوع مالیات تاکید شود، می توان امیدوار بود که توزیع درآمد در جامعه عادلانه تر شود. علاوه بر این، پایه مالیاتی این ظرفیت را دارد که چون اطلاعات شفافی از درآمد افراد ارائه می کند، جلو فساد را بگیرد.

جمشید پژویان یکی از اقتصاددانانی است که به گفته خودش سال ها برای به اجرا درآمدن قانون مالیات بر مجموع درآمد تلاش کرده است؛ تلاش هایی که از به نتیجه نرسیدن آنها گلایه دارد. مطابق تعریفی که این اقتصاددان از «مالیات بر مجموع درآمد» می دهد، این مالیات نه تنها درآمدهای حاصل از حقوق و دستمزد را شامل می شود، بلکه درآمدهایی که در ادبیات اقتصادی به عنوان سهم سرمایه (مانند اجاره بها، سود و...) هستند را هم دربرمی گیرد. در حالی که مالیات بر ثروت به آن قسمی از دارایی ها اعمال می شود که در تولید به کار نمی رود. پژویان اظهار کرد: مالیات بر درآمد که ستون اصلی و کلیدی کشور محسوب می شود، در قانون مالیات های مستقیم در سال ۱۳۴۵ از سوی مجلس تصویب شد.

به گفته این اقتصاددان مالیات بر درآمد پایه اصلی تمام سیستم مالیاتی یک کشور است، چراکه در این نوع مالیات به جای اینکه از مردم انواع مختلف مالیات ها گرفته شود، در انتهای هر سال مالی همان گونه که در مورد اشخاص حقوقی صدق می کند، اشخاص حقیقی نیز اظهارنامه خود را تسلیم امور مالیاتی می کنند. در این اظهارنامه ها هم درآمدهای افراد در طول سال مشخص می شود و هم اینکه بعضی از هزینه ها که هم بر اساس قانون کشورها شامل معافیت از مالیات است، مشخص می شود.

البته اگر کسی در گذشته مالیاتی بر درآمد داشته که عمدتا شامل مالیات بر دستمزد و حقوق است (چون این نوع مالیات همیشه هر ماه از حقوق کسر می شود و به خزانه می رود) زمانی که مالیات کل درآمد از جمله درآمد حقوق و کار بر اساس جداول مشخص شود، آن مالیات را که قبلا به عنوان مالیات دستمزد داده شده از آن کسر می شود. این مشمول نرخ های تصاعدی هم می شود، یعنی تنها موردی در قانون مالیات هاست که تا سطح بالایی از حرکت تصاعد را دربرمی گیرد.

پژویان معتقد است؛ این نوع مالیات محسنات زیادی دارد و غیر از اینکه منبعی مطمئن برای درآمدهای دولت است، به دلیل مشخص کردن افراد با درآمدهای بیشتر، نوعی مالیات عادلانه محسوب می شود.

وی گفت: این در حالی است که در مالیات بر حقوق افراد با درآمدهای بالا را مشخص نمی کند چون ممکن است، فردی باشد که تنها یک منبع درآمد بالا داشته باشد و در مقابل کسانی هم وجود دارند که منابع مختلف درآمدی دارند؛ افرادی که دارای املاک، مستغلات، باغ و... هستند ولی حقوق پایینی دارند، در مجموع درآمد آنها بسیار بیشتر از فرد اول است.

وی افزود: اگر از این شخص اول که به دلیل مهارتش تنها از یک منبع درآمدی استفاده می کند مالیات تصاعدی گرفته شود، عادلانه نخواهد بود.

به گفته پژویان حسن بزرگ دیگر مالیات بر درآمدها این است؛ از جایی که مودیان باید تمام درآمدهای خود را در اظهارنامه ها به طور شفاف عنوان کنند، امکان اظهار درآمدهای غیرقانونی ای مانند رشوه، قاچاق و... وجود ندارد. بنابراین می توان گفت مالیات بر مجموع درآمد می تواند جلو فساد را تا حد زیادی بگیرد. کسانی هم که از این گونه درآمدهای غیرقانونی استفاده می کنند، سعی می کنند از طریق پولشویی و حتی پرداخت مالیات آن، امکان استفاده از آن را برای خود ایجاد کنند.

به اعتقاد این اقتصاددان برای کنترل این افراد به برخی قوانین دیگر نیاز داریم که در حال حاضر در بسیاری از کشورها اجرا می شود؛ قوانینی که مردم را موظف کرده همه خریدهای عمده را از طریق سیستم بانکی انجام دهند. کنترل این جریان وجوه می تواند به طور شفاف عملکرد اقتصادی افراد را مشخص کند؛ به این شکل که وقتی فردی هزینه اش بیش از درآمدش باشد، ابهامی در فعالیت های اقتصادی بروز می کند که وی را قابل ردگیری می کند. بنابراین تصویب قانون مجموع مالیات بر درآمد می تواند تمام راه های فرار از اظهار مجموع دارایی واقعی را ببندد.

پژویان در پایان با طرح این موضوع که دولت قبل می توانست مالیات بر مجموع درآمد را تصویب کند ولی از این کار سر باز زد، گفت: دولت می توانست در جریان تصویب قانون مالیات های مستقیم، اخذ مالیات از مجموع درآمد را هم کلید بزند ولی چنین نکرد و کشور را از یکی از پایه های مالیاتی مهم که به موجب آن می توان عدالت را در جامعه برقرار کرد، محروم کرد.

 وی قبلا هم در یک مصاحبه گفته بود: بعد از تغییر دولت، آقای طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی این بخش ها را از لایحه دولت قبل خارج کرد.

در این راستا علی عسکری رییس سابق سازمان امور مالیاتی پیش تر اظهار کرده بود که خروج این بخش از لایحه دولت به دلیل آماده نبودن زیرساخت ها بوده است. موضوعی که مورد تایید اقتصاددانان نیست همچنانکه وحید شقاقی گفت: وزیر اقتصاد پیشین علاقه مند به اخذ مالیات از این پایه مالیاتی بود ولی به دلیل فشار صاحبان منافع موفق به اجرای آن نشد.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir