بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : يکشنبه 6 خرداد 1397      12:0

تبعات خروج اروپا از صنعت خودروی ایران

اقتصاد ایرانی: اقتصاد ایران از زمستان ۹۴ یعنی بعد از اجرایی شدن برجام و رهایی نسبی از زیر فشار تحریم ها توانست از رکود نجات یابد. این در حالی است که با شرایط فعلی با خروج ایالات متحده آمریکا از توافق هسته ای و اعلام بازگشت تحریم ها از سوی آمریکا، فضای مه آلودی را در مقابل خود می بیند.

به گزارش دنیای اقتصاد، بنگاه های تولیدی و خدماتی در ایران در دور اول تحریم های هسته ای، تحت تاثیر محدودیت های بین المللی در سخت ترین شرایط قرار گرفتند. بنابراین شکی نیست که بازگشت دوباره تحریم ها، بنگاه های اقتصادی را در کشور با چالش جدی روبه رو کند. اما تنها نقطه امیدی که در مقابل بازگشت دوباره تحریم ها برای اقتصاد ایران باقی مانده است، عدم همراهی اتحادیه اروپا با تحریم های ایالات متحده آمریکا است.  حال این سوال مطرح است که عدم همراهی اتحادیه اروپا تا این لحظه با ایالات متحده آمریکا تنها به خاطر مباحث سیاسی، امنیتی و پایبندی به توافقی بین المللی است یا اینکه بخش اقتصادی اروپا که با بازگشت دوباره تحریم ها منافع حاصل از برجام را در خطر می بیند، تلاش می کند تا جلوی تحریم های یکجانبه آمریکا علیه اقتصاد ایران بایستد. به بیان دیگر آیا تحریم ها برای کشور تحریم شونده دارای تبعات است یا کشورهای تحریم کننده هم از تبعات منفی آن بی نصیب نمی مانند؟

تلاش فرانسوی ها برای بازپس گیری جایگاه گذشته

در میان بنگاه های تولیدی در کشور، صنعت خودرو با توجه به تحریم های هسته ای با ضرر و زیان های جدی مواجه شد. این در شرایطی است که با اجرایی شدن برجام شرکای سابق خودروسازی، به سرعت مقدمات مذاکره برای بازگشت به بازار ایران را در دستور کار قرار دادند. به این ترتیب خودروسازان داخلی هم با فراموش کردن روزهای سخت تحریم به سرعت پای میز مذاکره با طرف های خارجی نشستند که حاصل این مذاکرات، یک قرارداد جوینت ونچر میان ایران خودرو و پژو، خرید ۵۰ درصد سهام شرکت سایپا کاشان از سوی سیتروئن، یک توافق نامه میان ایدرو و رنو و همچنین حضور دوباره هیوندایی و بنز و دیگر شرکت های خارجی به کشور بود. حال این سوال مطرح است که دلیل بازگشت این شرکت ها بعد از لغو تحریم ها و با توجه به در پیش بودن انتخابات آمریکا و امکان نقض برجام از سوی رئیس جمهور بعدی آمریکا چه بوده است؟

بازار خودروی ایران، همواره بازاری جذاب برای خودروسازان بین المللی بوده است. چند دلیل می توان برای این مساله بیان کرد. اول اینکه بازار خودروی ایران به لحاظ وسعت در صدر بازار خاورمیانه قرار دارد. دلیل دیگر اینکه به ازای هر ۱۰۰۰ نفر که در ایران زندگی می کنند، ۱۲۰ خودرو در جاده های کشور تردد می کنند، این در حالی است که در حال حاضر برای این تعداد نفر در اروپا، ۶۰۰ خودرو وجود دارد. این اختلاف ۵ برابری، بازار خودروی ایران را به بازاری بکر و جذاب برای بنگاه های خودروساز بین المللی تبدیل می کند. در کنار این مورد می توان به تیراژ محصول در این صنعت هم اشاره کرد، تولید خودرو در سال ۹۶ به بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه رسید. بر اساس سند چشم انداز صنعت خودروی کشور قرار است این تعداد تا سال ۱۴۰۴ به ۳ میلیون دستگاه در سال افزایش یابد. همچنین موقعیت استراتژیک ایران نیز خود می تواند دلیلی بر جذابیت حضور خارجی ها در ایران باشد. به این ترتیب حضور خودروسازان خارجی در ایران تنها به نفع خودروسازی ایران نیست، بلکه خارجی ها نیز بهره زیادی از این نوع حضور خواهند برد. به عنوان نمونه شرکت پژو- سیتروئن که با خروج از بازار ایران زیان سنگینی متحمل شده بود، در پسابرجام تلاش کرد تا حداکثر استفاده را از این فضا ببرد. این دو شرکت در سال ۲۰۱۶ مجموعا ۷۰۰ میلیون یورو در صنعت خودرو ایران سرمایه گذاری کردند. بنابراین پژو- سیتروئن چنانچه بخواهد بازار ایران را ترک کند، مجبور خواهد بود چشم بر ۷۰۰ میلیون یوروی خود ببندد.

نکته دیگری که سبب می شود تا پژو-سیتروئن نتواند به راحتی قید بازار ایران را بزند،جذابیتی است که بازار ایران برای این شرکت دارد. بازار ایران بعد از بازار فرانسه دومین بازار برای محصولات پژو محسوب می شود. این برند فرانسوی ۳۰ درصد از بازار ایران را در دست دارد و در سال گذشته میلادی، بیش از ۴۴۴ هزار دستگاه از انواع محصولات خود را در بازار ایران فروخته است.

در کنار این مساله باید به این نکته هم اشاره کرد که شرکت پژو- سیتروئن بازار مشخصی در ایالات متحده ندارد و بازار آمریکای شمالی جزو بازار هدف برای این شرکت محسوب نمی شود. در این مورد موسسه بین المللی پژوهشی مطالعاتی IHS markit به نقل از فواد احمد تحلیلگر خود تاکید کرده که پژو- سیتروئن بازاری در ایالات متحده ندارد. بنابراین چنانچه بخواهد به بهانه دور جدید تحریم ها، بازار ایران را ترک کند باید چشم خود را به روی ۳۰ درصد از بازار داخلی ایران که مجموعا ۱۳ درصد از بازار صادراتی برند پژو را تشکیل می دهد، ببندد، مساله ای که به هیچ عنوان برای مدیران ارشد این خودروساز فرانسوی خوشایند نیست. وی ادامه می دهد که پژو- سیتروئن بعد از ۴۰ سال، بازگشت به بازار خودروی آمریکای شمالی را در دستور کار قرار داده است و تلاش می کند در یک بازه ۱۰ ساله به این بازار ورود کند. با این حال، بازار خودروی ایران برای پژو-سیتروئن از جذابیت بیشتری برخوردار است و این امکان به صورت منطقی وجود دارد تا این خودروساز فرانسوی به خاطر بازار ایران قید حضور در آمریکای شمالی را بزند. از نکاتی که حتما مورد توجه مدیران ارشد این خودروساز فرانسوی قرار گرفته است کاهش شدید میزان صادرات این بنگاه خودروساز بعد از همراهی با تحریم ها و خروج از بازار ایران در سال ۲۰۱۲ است؛ به طوری که میزان صادرات پژو از ۲ میلیارد یورو به ۸۰۰ میلیون یورو کاهش پیدا کرد و بی شک در این میان خروج از بازار ایران بیشترین نقش را بر عهده داشته است. نکته دیگری که باید در اینجا به آن اشاره کرد، بحث نیروی کار است. با توجه به شرایط پیچیده بازار کار در کشورهای اروپایی و تلاش دولت ها برای جلوگیری از گسترش بیکاری در جامعه شاهد بودیم که با خروج پژو از بازار ایران این خودرو ساز فرانسوی مجبور شد تا حدود ۸ هزار نیروی کار خود را اخراج و برخی از سایت های خود را در فرانسه تعطیل کند.

بنابراین در کنار هزینه های اقتصادی که برای این خودروساز در دور اول تحریم ها به وجود آمد، مشاهده می کنیم که خروج از بازار ایران منجر به بروز بحران های اجتماعی از رهگذر بیکاری در جامعه فرانسه شده است. هر چند برای رنو بازار ایران به اهمیت پژو نیست با این حال بازار ایران برای دیگر خودروساز فرانسوی در جایگاه هشتم قرار دارد. رنو در حال حاضر ۱۰ درصد از بازار ایران را در اختیار دارد. سال گذشته میلادی رنو توانست تا ۱۶۲ هزار و ۷۰۹ دستگاه خودرو در بازار ایران به فروش برساند. همین مساله سبب می شود که بازار ایران برای این خودرو ساز فرانسوی بالاتر از بازارهای اروپایی همچون ایتالیا و اسپانیا قرار داشته باشد. با توجه به موارد گفته شده خودرسازان فرانسوی به راحتی نمی توانند از سهم ۴۰ درصدی بازار ایران بگذرند. از این رو مدیران ارشد این دو خودروساز از مقامات ارشد سیاسی خود خواسته اند تا راهکاری برای مقابله با تحریم های یکجانبه آمریکا علیه ایران بیابد.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir