اثرگذاری ایران بر اقتصاد جهان

اقتصاد ایرانی: «واحد اطلاعات اکونومیست (EIU)» در جدیدترین به روزسانی خود از چشم انداز رشد اقتصادی جهان خود هشدار داده است که تنش های عمیق و پیچیده در منطقه خاورمیانه، ریسک هایی را برای اقتصاد جهان به همراه دارد. جنگ نیابتی میان ایران و عربستان سعودی پتانسیل وخیم تر شدن را دارد. از طرفی تصمیم دونالد ترامپ در خروج کشورش از توافق هسته ای با ایران نشانه ای دیگر از تمایل آمریکا در حمایت از متحدان منطقه ای این کشور نظیر اسرائیل و عربستان بود.

در این رابطه «واحد اطلاعات اکونومیست» معتقد است در پی خروج آمریکا از «برجام» تنش ها در خاورمیانه تشدید خواهد شد. این تصمیم آمریکا، تاییدی بر پیش بینی های گروهی در ایران بود و احتمالا مردم این کشور را به سیاست های خارجی مقابله جویانه تر سوق خواهد داد. نگران کننده ترین موضوع در این زمینه، جنگ نیابتی میان اسرائیل و ایران در جنوب سوریه است که قابلیت تبدیل شدن به جنگی تمام عیار را دارد.

به گزارش دنیای اقتصاد، براساس ارزیابی های «واحد اطلاعات اکونومیست»، تشدید ریسک های ژئوپلیتیک منطقه خاورمیانه، نوسانات در بازارهای انرژی جهان را افزایش خواهد داد. تلاش های ۱۸ ماه اخیر «اوپک» برای ایجاد توازن در بازار نفت بیانگر آن است که عوامل ژئوپلیتیک درحال حاضر بیشترین اثر را بر قیمت ها دارند. خبر خروج آمریکا از «برجام » برای اولین بار از سال ۲۰۱۴ قیمت نفت را به بیش از بشکه ای ۷۵ دلار رساند. در تاریخ ۴ جولای، اسماعیل کوثری، یکی از مقامات ارشد سپاه پاسداران، عنوان کرد در صورت تحریم صادرات نفت جمهوری اسلامی، تهران مانع از صادرات نفت سایر کشورها از طریق تنگه هرمز خواهد شد. گرچه «واحد اطلاعات اکونومیست» بسته شدن تنگه هرمز توسط ایران را نامحتمل می داند اما معتقد است کاهش صادرات نفت ایران در سال های آینده، احتمال وقوع این سناریو را افزایش می دهد.

«اقتصاد جهان» سلامت، اما در معرض خطر

از آغاز سال ۲۰۱۸، سیاست های تجاری به بزرگ ترین ریسک پیش بینی های رشد اقتصاد جهان این مرکز تبدیل شده است. دونالد ترامپ، درحال تغییر سیاست های پیشین موافق تجارت آزاد آمریکا به مسیر حمایت گرایی است. این سیاست های دونالد ترامپ موجی گسترده از تنش های تجاری را در جهان ایجاد کرده است. به گزارش «واحد اطلاعات اکونومیست» درحال حاضر گرچه اثرات اقتصاد کلان تنش های تجاری قابل توجه نیست اما ممکن است این اختلافات به نقطه ای برسد که به اطمینان کسب وکارها، سرمایه گذاری، روابط دیپلماتیک و در نهایت اقتصاد جهانی صدمه بزند. سیاست های تجاری تنش زای ترامپ در کنار خروج آمریکا از توافق هسته ای ایران، توافق آب وهوایی پاریس و پیمان دو سویه اقیانوس آرام که به نوعی ترجمه عملی شعار «اول آمریکا»ی او است، با نظام چندجانبه حکمرانی جهانی همخوانی ندارد. البته گرچه اقتصاد جهان بیش از پیش در برابر شوک ها آسیب پذیر شده است، اما بنیان های اصلی آن به اندازه کافی قدرتمند هستند تا رشد اقتصادی را برای سال های ۲۰۱۹-۲۰۱۸ در سطح مطلوبی نگه دارند. برآوردهای این نهاد حاکی از آن است که اقتصاد جهان در سال های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ نرخ رشد حقیقی ۳.۸ درصدی را تجربه خواهد کرد (براساس معیار برابری قدرت خرید نرخ های ارز). به گزارش «واحد اطلاعات اکونومیست»، اقتصاد جهان دنبال کردن روندهای بزرگ ترین اقتصادهای جهان، چین و آمریکا را ادامه خواهد داد. در این باره همزمان شدن تنش های تجاری با سایر روندهای نگران کننده، ریسک های اقتصاد چین را افزایش داده است. بازارهای مالی پرنوسان تر شده اند و از ماه ژانویه بازارهای سهام داخلی چین کاهشی ۲۰ درصدی را تجربه کرده اند. گرچه ریسک های خارجی چین سرمایه گذاران را نگران کرده، اما اصلی ترین نگرانی چینی ها تقاضای داخلی این کشور است. با وجود این ریسک های شناسایی شده، رشد اقتصادی سال ۲۰۱۹ چین با کاهشی قابل توجه به ۶.۴ درصد خواهد رسید. رشد اقتصاد آمریکا نیز تحت تاثیر پایان یافتن دوره رونق چرخه تجاری، افزایش تورم ناشی از محدودیت های ظرفیتی، نرخ های بهره بالاتر، کاهش مصرف خصوصی و سرمایه گذاری تا سال ۲۰۲۰ روندی کاهشی خواهد یافت. کاهش رشد اقتصادی در بزرگ ترین اقتصادهای جهان به معنای رشد ضعیف اقتصاد جهانی در سال های آتی خواهد بود.