بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : دوشنبه 8 مرداد 1397      12:28

ماموریت اقتصادی سفرا

اقتصاد ایرانی: وزیر امور خارجه در نشست مشترک بین سفرا و فعالان اقتصادی در پارلمان بخش خصوصی، اولویت کاری دیپلمات های ایران در عصر پساخروج را اعلام کرد. مطابق ماموریت محمدجواد ظریف، سفرا موظفند در نمایندگی های ایران در کشورهای خارجی برای توسعه صادرات غیرنفتی تمام تلاش خود را به کار بگیرند و در این حوزه نیز ابتکار عمل داشته باشند. وی همچنین با اشاره به ظرفیت های جدید ایران در بخش تجارت، خطاب به فعالان اقتصادی تاکید کرد که کار کردن با شرکای قدیمی و سنتی حتما راحت تر است؛ اما در حوزه های جدید می توان شرکای بهتری نیز پیدا کرد. وی این اطمینان را به فعالان اقتصادی داد که می توانند برای شناسایی شرکای جدید روی امکانات سفارتخانه ها و نمایندگی های ایران در خارج از کشور حساب کنند. وزیر امور خارجه همچنین با بیان اینکه آمریکایی ها معتاد به تحریم هستند، اعلام کرد: امروز شرایط ویژه ای داریم و تمامی قوای کشور برای اینکه از برهه خطیر عبور کنیم، منسجم و متحد شده اند. بنابراین نیاز به همکاری با بخش خصوصی بیش از هر زمان دیگری وجود دارد و می توانیم از هر فرصتی برای توسعه تولید و افزایش صادرات غیرنفتی استفاده کنیم. از این طریق می توان ظرف چند ماه آینده به آمریکایی ها نشان داد که این اعتیاد را باید ترک کنند.

به گزارش دنیای اقتصاد، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشور برای سومین بار در حدود یک ماه و نیم اخیر در جمع فعالان اقتصادی کشور حضور یافت. او تکرار حضور در این جمع را ناشی از درک مشترک ایجاد شده بین بخش خصوصی و دیپلماسی دانست. صحبت های ظریف در این همایش سه گروه را مورد خطاب قرار داد. گروه نخست سفرای ایران در کشورهای دیگر بودند که به آنها ماموریت داد تا برای توسعه صادرات غیرنفتی تلاش کنند. گروه دوم اروپایی ها بودند که وزیر امورخارجه خواستار تصمیم گیری صریح و مشخص آنها در شرایط جدید شد. او عنوان کرد که شرکت های اروپایی باید ببینند منافع اروپا برایشان مهم تر است یا منافع ترامپ. گروه سوم هم فعالان بخش خصوصی بودند. ظریف اظهار کرد که آمریکا به تحریم کردن دیگران اعتیاد دارد، اما بخش خصوصی ایران می تواند با توسعه تولید و افزایش صادرات غیرنفتی، ظرف چند ماه آینده به آمریکا نشان دهد که این اعتیاد را باید ترک کنند. در همین حال رئیس اتاق ایران نیز به نمایندگی از فعالان اقتصادی سه پیشنهاد را در این جمع مطرح کرد که عبارتند از: «ایجاد کمیته ای با حضور مسوولان و کارشناسان اتاق بازرگانی و نمایندگان معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه به منظور تربیت مذاکره کنندگان اقتصادی»، «امکان سنجی برقراری تجارت آزاد یا ترجیحی با کشورهای هدف» و «تمرکز دیپلماسی اقتصادی بر تجارت و سرمایه گذاری، رفع قوانین و مقررات مخل در دو بخش و تسهیل حضور در بازارهای منطقه ای و جهانی

ظریف روز گذشته در نخستین همایش مشترک سفرا و نمایندگی های ایران با فعالان اقتصادی بخش خصوصی در اتاق ایران عنوان کرد: وظیفه ما و دولت های آینده تصدی گری در حوزه اقتصاد نیست بلکه تسهیل گری در این حوزه مهم است. مسیر ارتباطات ما با بخش خصوصی دوطرفه است. از یکسو نماینده های ما در خارج از کشور اطلاعاتی دارند و برای تسهیل امور کمک هایی را می توانند به شما ارائه دهند. اما مهم تر از آن ما به شما نیاز داریم که به ما بگویید به چه اقداماتی نیاز دارید؛ چه کارهایی امکان پذیر است و در چه حوزه هایی توانمندی رقابت و مزیت نسبی داریم. ما در وزارت امورخارجه حتی در عناوینی که در معاونت دیپلماسی اقتصادی انتخاب کردیم، تلاش داشتیم خدمتگزاری خود را در این حوزه نشان دهیم. بنابراین این ابتکار برای همایش مشترک میان بخش خصوصی و دستگاه دیپلماسی را باید به فال نیک گرفت که این درک مشترک میان ما و شما به وجود آمده است.

ظریف افزود: از طرفی شما به اطلاعات نمایندگی های خارج از کشور و کمک هایی که آنها می توانند برای تسهیل و پیگیری کار شما انجام دهند، نیاز دارید و مهم تر از آن، ما به شما نیاز داریم تا شما به ما بگویید که در چه حوزه هایی مزیت رقابتی داریم و در چه نقاطی می توانیم حضور بهتری داشته باشیم. مسیر برای ارتقا و توسعه اقتصادی کشور به ویژه برای بخش خصوصی گرچه دشوار است اما فرصت های زیادی را در شرایط کنونی ایجاد کرده است.

او در ادامه به انزوای آمریکا اشاره داشت و عنوان کرد: امروز آمریکا به رغم تمام قدرت سیاسی و اقتصادی، خود را در انزوا احساس می کند. آمریکا احساس می کند برای رسیدن به اهدافش نیازمند به فشارهای بسیار آشکار سیاسی است. سابق بر این زمانی که آمریکا تحریم هایی را در برابر ایران اعمال می کرد، نه تنها با مقاومتی مواجه نمی شد، بلکه سایرین هم علاوه بر تحریم های آمریکا، تحریم های خودشان را اعمال می کردند و فراتر از همه آنها تحریم های شورای امنیت علیه ایران بود که نه تنها تحریم های آمریکا را تکمیل می کرد، بلکه چتر مقبولیت جهانی به این تحریم ها می داد. چراکه آمریکایی ها می توانستند به کشورهای مختلف مراجعه کنند و بگویند این تحریم هایی که ما اعمال می کنیم، در پرتو سازمان ملل متحد و شورای امنیت مقبولیت و مشروعیت دارد. اما امروز آمریکایی ها نه تنها این شرایط را ندارند، بلکه تلاش می کنند بنگاه ها و کشورهای مختلف را مجبور کنند که آنها مخالف شورای امنیت عمل کنند. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از همه کشورها، سازمان های بین المللی و موسسات می خواهد که اقداماتی را انجام ندهند که مانع اجرای این قطعنامه باشد. یعنی امروز آمریکا نه تنها نمی تواند به هیچ نهاد و کشوری بگوید که براساس مقررات بین المللی موظف هستید با ایران برخورد داشته باشید، بلکه مجبور است به آنها فشار وارد کند که بر خلاف تعهدات بین المللی شان عمل کنند و این برای دنیا دشوار است که یک کشور بخواهد این تعهدات را زیر پا بگذارد. به گفته ظریف، آمریکا در گذشته مدعی نمایندگی نظام جهانی بود. حال مشکلی که برای اروپا و آمریکا پیش آمده این است که آمریکا نظم لیبرالی را که ۷۰ سال برای استقرار آن تلاش کرده بود، در برابر نظم لیبرالی جهانی قرار داده است. از این رو رقابت و مقابله ای در این حوزه درحال شکل گیری است. البته نباید توقع داشته باشیم که این مقابله فورا مشخص شود. به این دلیل که قدرت اقتصادی آمریکا و حضور بنگاه های مختلف در آمریکا و نیاز آنها به بازار آمریکا مانعی را ایجاد کرده که اجازه داده این کشور بتواند قلدری غیرقانونی و خلاف مقررات بین المللی خود را تا حدی پیش ببرد. اما دنیا در برابر یک انتخاب قرار گرفته است.

وزیر امورخارجه با اشاره به اینکه امروز برای همه دنیا این انتخاب کاملا آشکار است، بیان کرد: البته ما بیش از چهل سال است که این انتخاب برایمان روشن شده که باید بین حیثیت خودمان و دنباله روی از آمریکا یکی را انتخاب کنیم. اما امروز این انتخاب برای دنیا هم روشن شده است. اروپایی ها امروز باید تصمیم بگیرند که آیا قرار است فعال اقتصادی اروپایی و بانک و شرکت های اروپایی منافع اروپا را دنبال کند یا منافع شخص آقای ترامپ را علیه منافع اروپا ترجیح دهد.

او ضمن بیان اینکه ما باید از این فرصت استفاده کنیم، اظهار کرد: البته من خام نیستم که فکر کنم ما می توانیم بین آمریکا و اروپا یک درگیری ایجاد کنیم. بلکه معتقدم هم اکنون یک شکاف بین آمریکا و اروپا وجود دارد و ما می توانیم در این حوزه فعال باشیم؛ نیازی نداریم که پل شکاف بین اروپا و آمریکا باشیم. در گذشته در شرایطی به خصوص در سال های ۸۵-۸۴ ما به عنوان پل حل اختلاف آمریکا و اروپا عمل کردیم. اما درایت حکم می کند که الان این طور نباشد. هم اروپا و هم کشورهای مهم جهانی نیز به این نتیجه رسیده اند. امروز از آفریقا و آمریکای لاتین تا آسیا و اروپا شاهد آن هستید که روند کنونی که آمریکا قصد دارد در دنیا اعمال کند، خطرناک است. حال میزان مقابله و مقاومت آنها در مقابله با این روند، به این بستگی دارد که ما راه های استفاده از این شرایط را پیدا کنیم. نباید دنیا را مجبور کنیم که بین ما و فشار اقتصادی یکی را انتخاب کند.

ظریف ادامه داد: راه هایی داریم که بتوانیم از امکانات ویژه ای که فراهم شده در این زمینه استفاده کنیم. چه بسا این امکانات یک فرصت ویژه برای ایران باشد. امکان کار با شرکت های کوچک و متوسط اروپایی یک فرصت ویژه برای بخش خصوصی ایران است. فرصتی است که می تواند به پویایی و رشد و نمو بیشتر بخش خصوصی ایران کمک کند. به این دلیل که طرف اصلی شرکت های کوچک و متوسط باید بخش خصوصی باشند. اگر شرکت های کوچک و متوسط را درست شناسایی کنیم، موفق می شویم. درخواستی که از همکاران و بخش خصوصی دارم این است که در این حوزه تمرکز کنند که چگونه می شود از امکانات این شرکت های کوچک و متوسط اروپایی برای توسعه بخش خصوصی ایران استفاده کنند. همکاران من موظف هستند در نمایندگی های ایران در کشورهای خارجی برای توسعه صادرات غیرنفتی تمام تلاش خود را به کار ببندند. نیاز است در این حوزه ابتکار داشته باشیم. او به برخی از ظرفیت ها و مشتری های جدید برای ایران اشاره کرد و گفت: شاهد هستیم که در برخی از موارد ظرفیت های جدیدی برای کشور ایجاد می شود و مشتری های جدیدی هم هستند که در گذشته زمینه ای برای همکاری با آنها نبود و امروز این شرایط فراهم شده است. کار کردن با شرکای قدیمی و سنتی حتما برای شما راحت تر است؛ اما در حوزه های جدید می توان شرکای بهتری نیز پیدا کرد. بنابراین می توانیم همفکری کنیم که ما چه شرکایی را می توانیم به شما معرفی کنیم و شما هم می توانید روی امکانات سفارتخانه ها و نمایندگی های ما برای شناسایی این شرکای جدید حساب کنید. زمینه برای رشد صادرات غیرنفتی و تولید داخلی زیاد است. آمریکایی ها تقریبا آن قدر به ابزار تحریم آغشته شده اند که برای آنها مانند اعتیاد شده است. آمریکایی ها معتاد به تحریم هستند. اگر تاریخ روابط خارجی آمریکا را نگاه کنید، در هر نقطه ای از تاریخ، آمریکا بیشترین تعداد تحریم ها علیه بیشترین کشورها را داشته است. این طور نیست که آمریکا فقط علیه ایران تحریم هایی را اعمال کرده باشد. بنابراین در دولت اوباما هم این اعتیاد مانع از این می شد که آنها وظایف و تعهدات خود را اجرا کنند. بیشترین نگرانی شان بر حفظ تحریم هایی بود که تعهد نکرده بودند که آنها را حذف کنند. شما در سال های گذشته هم با شرایط باز بانکی مواجه نبودید. البته به برخی هم که کم لطفی می کنند و می گویند برجام کاری نکرد، می گویم شرایط الان را با دو سال گذشته مقایسه کنند. اما ما شرایط امروز را از هر روز بهتر می کنیم. چون دنیا در کنار ما است. برخی کفران نعمت کردند. باید شکر نعمت می کردیم و البته امروز هم باید شاکر باشیم.

او به شرایط ویژه کشور اشاره کرد و گفت: امروز شرایط ویژه ای داریم و تمامی قوای کشور برای اینکه از این برهه خطیر عبور کنیم، منسجم و متحد شده اند. بنابراین نیاز به همکاری با بخش خصوصی بیش از هر زمان دیگری وجود دارد. می توانیم از هر فرصتی برای توسعه تولید و افزایش صادرات غیرنفتی استفاده کنیم. من یقین دارم این امکان برای ما فراهم خواهد بود. ظریف تصریح کرد: با این دو راه می توانیم ظرف چند ماه آینده به آمریکا نشان بدهیم که این اعتیاد را باید ترک کند. من واقعا باور دارم که دنیا به این نتیجه رسیده که آمریکا باید اعتیادش را ترک کند. ما کشوری هستیم که به رغم فشار آمریکا، امنیت داریم. این درحالی است که همسایه های ما مشروعیت، امنیت و حیاتشان به بیرون از کشورشان وابسته است. البته از این موضوع متاثر می شویم؛ چون دلمان نمی خواهد برادران و خواهران مسلمانمان این قدر تحقیر شوند که رئیس جمهور تازه کار یک کشور دیگر (ترامپ) به آنها بگوید که اگر ما دو هفته از شما حمایت نکنیم، باقی نمی مانید. آمریکایی ها ۴۰ سال است که به ما فشار آوردند، ما را تحریم و علیه ما جنگ کردند. ۴۰ سال سعی کردند دنیا را علیه ما تحریک کنند. اما هر روز به لطف خدا و به همت مردم ایران، پیشرفت بیشتری کردیم و سربلند و استوارتر شدیم. سختی ها را تحمل کردیم. من سختی ها را می بینم. اما تصور کنید که کسی به شما بگوید اگر دو هفته نباشم، شما دوام نمی آورید. حاضرید این حرف را با همه منابع عالم عوض کنید یا نه؟ این سربلندی آسان به دست نیامده است. این سربلندی امروز بیشتر از هر زمان دیگری نیاز به همدلی و همراهی دارد. باید بپذیریم که از این مرحله عبور می کنیم و به دنیا نشان می دهیم که مردم ایران بزرگ تر از کسانی هستند که آنها را تهدید کرده اند. ما مانده ایم و آنها رفته اند و ما می مانیم و آنها خواهند رفت.

غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز هدف از برگزاری این همایش را توضیح داد و گفت: هدف از برگزاری این گردهمایی تخصصی چندوجه دارد؛ نخست آنکه سفرا فرصتی برای تعامل رو در رو با فعالان بخش خصوصی خواهند داشت تا بتوانند مشکلات را از زبان آنان مستقیما بشنوند و مشترکا به راه حل های سریع، سهل الوصول و قابل اجرا دست یابند. دوم آنکه فرصتی طلایی برای مدیران و فعالان بخش خصوصی فراهم کرده ایم تا از تجربیات سفرا و روسای نمایندگی های سیاسی ایران در خارج از کشور بهره برده و چگونگی ارتقای فعالیت های تجاری- اقتصادی در جهان را با کمک آنان تعریف و قدم های سازنده ای در ارتقای جایگاه بخش خصوصی در بازار رقابتی منطقه و فراتر از آن بردارند؛ نکته آخر آنکه تنها با تلاش های مشترک است که می توان بر مشکلات فایق آمد. صنفی گرایی در زمانی که تهدیدها موجودیت مان را نشانه گرفته جز خسران جمعی عواقبی در برنخواهد داشت. او در ادامه تحلیلی از وضعیت کنونی ارائه داد و عنوان کرد: خروج آمریکا از برجام ایران را در شرایط اقتصادی و سیاسی جدیدی قرار داده است. اقدام ترامپ این پرسش را فراروی فعالان بازار قرار می دهد که خروج یکجانبه آمریکا از توافق نامه برجام، شرایط کنونی را تا چه حد به شرایط پیش از برجام نزدیک خواهد کرد؟ در این راستا نقش آفرینی اتحادیه اروپا و دیگر شرکای برجام در بازداشتن آمریکا از اعمال تحریم های همه جانبه، اثر خروج آمریکا از توافق نامه برجام را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد. درحال حاضر به رغم خروج آمریکا از برجام سه کشور اروپایی، چین و روسیه پایبندی خود به برجام را اعلام و نیز خواستار ادامه پایبندی ایران به تعهدات برجامی خود شده اند. در مقابل ایران برای باقی ماندن در برجام خواستار ارائه تضمین های اجرایی از طرف اروپایی ها مبنی بر تداوم فعالیت های اقتصادی ایران در سطح بین الملل شده است.

شافعی با بیان اینکه به نظر می رسد گره های ایجاد شده در جریان ارتباطات مالی و بانکی ایران با دنیا به سادگی قابل گشایش نباشد، گفت: ما باید به فکر روش های بی اثر کردن تحریم های مالی آمریکا باشیم و از پیمان های پولی دوجانبه و استفاده از فضای مالی چین و روسیه در حدی که بتوان به آنان اعتماد کرد، بهره مند شویم. از سوی دیگر تحریم فروش فولاد و فلزات اساسی، محصولات پتروشیمی، پالایشی و ... به دلیل پراکندگی فروشندگان و حضور فعال بخش خصوصی در آن دشوار به نظر می رسد. در واقع تجربه تحریم های قبلی نشان می دهد تحریم کامل این گروه از صنایع تا حد زیادی ناممکن است و تبعات تحریم بیشتر به شکل افزایش هزینه های فروش برای صادرکنندگان بروز خواهد کرد. باید توجه داشت که اغلب صادرکنندگان ایرانی درحال حاضر و در کل دوره پسابرجام نیز از ارتباطات بانکی محروم بودند، ولی به دادوستد و فروش محصولات خود ادامه دادند. بنابراین با توجه به زمان بندی آغاز تحریم ها می توان امیدوار بود که صادرات غیرنفتی با افت شدیدی مواجه نشود. اگرچه قضاوت اثرات درازمدت تحریم ها نیازمند گذر زمان است.

به گفته رئیس اتاق ایران، یکی از توفیقات دولت روحانی ورود به بحث دیپلماسی اقتصادی است. این موضوع برای اولین بار در ساختار وزارت خارجه گنجانده شد و در سطح معاونت وزیر شروع به کار کرد. اطلاع داریم که دیپلماسی اقتصادی در دهه ۹۰ میلادی به خصوص در آستانه دور مذاکرات اروگوئه به ویژه بین کشورهای درحال توسعه و نوظهور اقتصادی مطرح شد. این ابزاری بسیار کارآمد است که تضمین حضور کشورهای درحال توسعه در بازارهای جهانی و بهره گیری از منابع جهانی را به آنها می دهد. نکته مهم درخصوص دیپلماسی اقتصادی این است که تمام فعالیت های اقتصادی دولت باید در خدمت فعالان بخش خصوصی سامان دهی شود. دیپلماسی اقتصادی ترکیب مفهوم دولت و بازار است. به این معنا که دیپلماسی وظیفه دولت است و بازار نماد اصلی اقتصاد است که توسط فعالان بخش خصوصی مدیریت می شود. به عبارتی دولت از طریق ابزارهای دیپلماسی فضا را برای بهره برداری بخش خصوصی از امکانات اقتصاد جهانی فراهم می سازد.

شافعی در ادامه گفت: اگرچه در سال های بعد از برجام همکاری های ارزشمندی بین وزارت خارجه و اتاق بازرگانی برقرار بوده ولی تا رسیدن به یک دیپلماسی قوی، موثر و کارآمد فاصله زیادی داریم. انتظار ما این است که وزارت خارجه به عنوان متولی اصلی این بحث بسترها و فضا را به گونه ای فراهم کند و در مذاکرات اقتصادی به کمک فعالان و ذی نفعان اقتصادی به شکلی عمل کند که اقتصاد خارجی کشور عملا توسط نیروهای بخش خصوصی اداره شود، نه اینکه دیپلماسی اقتصادی در خدمت بنگاه ها و شرکت های دولتی قرار گیرد.

شافعی در این نشست پیشنهادهایی را نیز ارائه داد. او گفت: نخستین پیشنهاد این است که باتوجه به اینکه مقوله دیپلماسی اقتصادی تاکنون مغفول مانده و تعداد مذاکره کنندگان اقتصادی چه در بخش خصوصی یا دولتی بسیار قلیل هستند، نیاز به تربیت آنان به شدت احساس می شود. پیشنهاد می کنیم در این خصوص کمیته ای با حضور مسوولان و کارشناسان اتاق بازرگانی و نمایندگان معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه تشکیل شود و در اسرع وقت شروع به کار کند. دومین پیشنهاد ما امکان سنجی برقراری تجارت آزاد یا ترجیحی با کشورهای هدف است که می تواند یکی از دستاوردهای مهم دیپلماسی اقتصادی قلمداد شود. در نهایت اینکه معمولا اقتصاد یک کشور از طریق تجارت و سرمایه گذاری خارجی با اقتصاد جهانی متصل می شود و از این نظر ضروری است دیپلماسی اقتصادی بر هر دو حوزه مزبور متمرکز شده و قوانین و مقررات مخل دو بخش را برطرف کرده و مسیر حضور در بازارهای منطقه ای و جهانی را تسهیل کند. رئیس اتاق ایران به محورهای عمده فعالیت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی نیز به منظور بهبود فضای همکاری های متقابل اشاره کرد و گفت: فعالیت های اتاق های مشترک بازرگانی با اولویت کشورهای هدف و تاسیس اتاق های مشترک جدید، همکاری در سامانه جذب فعالان اقتصادی ایرانی در خارج از کشور مستقر در اتاق، تهیه بانک اطلاعاتی ظرفیت های سرمایه گذاری و اقتصادی کشور و استفاده از ظرفیت های اتاق های استانی در قالب ۳۴ اتاق معین با شرح وظایف معلوم بخشی از این اقدامات است. همچنین به منظور اجتناب از تشتت در امور و موازی کاری در هماهنگی با نمایندگی های ایران، کلیه برنامه های اعزام و پذیرش هیات ها که از طریق اتاق های مشترک، اتاق های معین و تشکل ها برنامه ریزی می شود، باید با هماهنگی معاونت امور بین الملل اتاق ایران صورت گیرد. او عنوان کرد: آنچه از صحبت های آقای ظریف برداشت می شود، این دو نهاد یعنی اتاق بازرگانی و زیر مجموعه اش از یکسو و دستگاه دیپلماسی کشور به همراه دیپلمات ها، کارشناسان و متخصصان با تجربه اش از سوی دیگر، برای پیشبرد اهداف عالیه نظام لازم و ملزوم یکدیگرند. شافعی خطاب به ظریف عنوان کرد: ما به شما و توانمندی سیاسی و مذاکرات تان برای گشودن بازارهای جهانی به روی محصولات و کالاهای ایرانی نیازمندیم و شما نیز برای ار تقای جایگاه ایران در صحنه بین الملل که از وظایف اولیه دستگاه سیاست خارجی محسوب می شود، با اتکا به تقویت بنیه اقتصادی و حمایت از توانمندی های بخش خصوصی کشور در زمینه های مختلف نیاز دارید.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir