زنگ هشدار رکود در بازار مسکن

اقتصاد ایرانی: بازار سهام بعد از ثبت رکورد رشد بیش از ۲۰ درصدی در یک ماه گذشته، در هفته چهارم مرداد به تعادل رسید و نوسانات اندکی را تجربه کرد به نحوی که شاخص در مرز حدود ۱۳۰ هزار واحد آرام گرفت. مهمترین دلیل رشد بازار سهام در چند هفته گذشته، ایجاد بازار ارز ثانویه و اجازه به همه شرکت ها به خصوص پتروشیمی ها و فولادی ها برای فروش ارز ناشی از صادرات خود در این بازار، بود. همین مسأله سودآوری اغلب شرکت های پتروشیمی را بیش از ۲۰-۳۰ درصد افزایش داد. البته ادامه این روند کمی با سختی همراه است، زیرا فعالان بازار انتظار تحریم شرکت های پتروشیمی در آبان ماه را دارند که موجب می شود نسبت به سودآوری آتی این شرکت ها تردید ایجاد شود. زیرا در صورتی که تحریم ها علیه این شرکت ها صورت پذیرد و آنها نتوانند محصولات خود را در بازار های بین المللی بفروشند، یا نتوانند ارز خود را به داخل کشور وارد کنند و در بازار ارز ثانویه بفروشند، عملا سودآوری آنها در معرض خطر قرار می گیرد.

در بسته جدید بانک مرکزی که توسط رئیس کل بانک مرکزی در یک برنامه تلویزیونی ارائه شد، به غیر از کالاهای اساسی، مابقی ارز شرکت ها در بازار ثانویه به فروش می رسند و همین مسأله موجب تعمیق این بازار و کاهش التهابات ارزی در چند روز اخیر شده است. البته به دلیل محدودیت های موجود همانند وجود رانت در معاملات بورس کالا و خوراک شرکت های پتروشیمی و همچنین عدم آزادی خرید و فروش برای افراد عادی، نمی توان بازار ارز ثانویه را بازاری آزاد تفسیر کرد و معاملات کم عمق و غیر رسمی که نرخ بازار غیر رسمی را تعیین می کنند، همچنان موجب قیمت گذاری کالاهای برمبنای دلار خواهند شد و همین مسأله نرخ ارز را در هفته های آتی تهدید به خصوص در روزهای نزدیک به تحریم های نفت و پتروشیمی در آبان ماه، جدی خواهد کرد.

در گزارش عملکرد بازار مسکن تهران در تیر ماه که توسط بانک مرکزی به چاپ رسید، مشخص شد که در حالی که قیمت یک واحد مسکونی در شهر تهران ۷.۱ درصد در تیرماه افزایش داشت، تعداد معاملات مسکن در این ماه ۹.۲ درصد کاهش یافت و به حدود ۱۳.۵ هزار واحد رسید. بدین ترتیب، تعداد معاملات در تیرماه امسال از تیر سال گذشته کمتر شد که نشانه اولیه از شروع دوره رکود در بازار مسکن تهران می باشد. در حالی که قیمت مسکن در تهران در یکساله منتهی به تیرماه سال جاری بیش از ۵۴ درصد افزایش یافت، به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، بازار مسکن به رکود خواهد رفت و تا زمانی که سیاست های محرک تقاضا افزایش پیدا نکنند، این رکود ادامه خواهد داشت. سیاست های محرک تقاضا نیز که نیاز به منابع مالی زیادی از طرف دولت دارد، تا زمان افزایش درآمدهای نفتی دولت، امکان بروز ندارند و بنابراین با توجه به شرایط تحریمی پیش رو و کاهش درآمدهای نفتی دولت، به نظر می رسد، رکود در بازار مسکن جدی و شاید کمی هم طولانی باشد.

اقتصاد جهانی

در حالی که جهان در شوک سیاست های ترامپ به سر می برد و رئیس جمهور آمریکا با بسیاری از مناطق جهان سرناسازگاری و جنگ دارد، قیمت طلای جهانی همچنان در حال افت می باشد و در هفته گذشته به زیر ۱۲۰۰ واحد نیز رسید. این در حالی است که بازار سهام آمریکا همچنان در حال زدن رکوردهای بی سابقه می باشد که به نظر بسیاری از کارشناسان اقتصادی، اغلب بازارهای سهام آمریکا دچار حباب شده اند و بعید است این روند بتواند ادامه دار باشد، بنابراین در ماه های آتی انتظار می رود به موازات تخلیه حباب بازار سهام آمریکا، قیمت طلا افزایش یابد. سیاست های بی ثبات کننده ترامپ از مهمترین دلایل افزایش قیمت طلا در آینده خواهند بود.