اقتصاد چین و دورانی تازه

اقتصاد ایرانی: انتشار داده های مربوط به رشد اقتصادی چین در سه ماهه نخست سال 2013 که از رشدی 7.7 درصدی حکایت داشت با موجی از اظهارنظرهای نگران کننده در مورد آینده اقتصاد چین همراه شد چرا که دولت چین رشدی 8 درصدی را برای سال جاری هدف قرار داده بود و اکنون به نظر می‏رسد که دورانی از رشد کند برای اقتصاد چین فرا رسیده باشد اما می‏توان گفت که در مورد نگران کننده بود کند شدن رشد اقتصاد چین بیش از اغراق شده است. هفته نامه اکونومیست در یادداشتی به عنوان "رشد همه چیز نیست" نوشته که برای سال ها، منتقدان چین گلایه می‏کردند که رشد اقتصادی این کشور نامتوازن است به طوری که توسعه سریع ناشی از آن باعث شده که دهکده های ماهیگیری به شهرهایی مملو از کارخانه تبدیل شوند و همچنین اختصاص مبالغ هنگفت به سرمایه گذاری از میزان مصرف کاسته و بزرگ شدن بخش تولید بخش خدمات را به حاشیه رانده است و اکنون که داده های جدید در مورد اقتصاد چین منتشر شده، این کشور با انتقاد تازه ای مواجه شده است و آن اینکه به اندازه کافی سریع رشد نمی‏کند. هفته نامه اکونومیست نوشته که هیاهو به خاطر کند شدن رشد اقتصاد چین بر دو روند قابل توجه در اقتصاد این کشور سایه افکنده است چرا که اکنون میزان مصرف در اقتصاد چین نقش پررنگ تری به خود گرفته و همچنین جایگاه بخش خدمات در تولید ناخالص داخلی (GDP) در مقایسه با بخش تولید به مراتب بهتر شده است. از این منظر می‏توان گفت که اقتصاد چین بیشتر به اقتصادهای توسعه یافته غربی شباهت یافته است. به اعتقاد اکونومیست، اقتصاد چین در حال تبدیل شدن به یک اقتصاد مدرن است که در آن مصرف و خدمات جایگاه مهمی دارند. همچنین بخش خدمات نسبت به بخش تولید کارگر محورتر است و در نتیجه رشد آن به رشد دستمزد و درآمد در چین کمک خواهد کرد. اکونومیست نوشته که اگر اقتصاد چین خیلی سریع رشد می‏کرد، بسیاری از افراد بیکار می‏ماندند اما در مقابل تغییر ماهیت اقتصاد چین می‏تواند برای بهبود اشتغال در این کشور مفیدتر باشد. همچنین ژانگ جون (Zhang Jun) استاد اقتصاد دانشگاه فودان (Fudan) چین در یادداشتی در رابطه با کند شدن رشد اقتصاد چین نوشته که اکنون بسیاری از مقامات چینی نگران کند شدن رشد اقتصاد این کشور هستند و باور ندارند که می‏توانند آن را به مقادیر قابل توجه پیش از سال 2009 بازگردانند. آقای جون همچنین نوشته که بسیاری از اقتصاددانان نیز به آینده اقتصاد چین بدبین شده اند و اعتقاد دارند اقتصاد این کشور نیز همچون اقتصاد ژاپن به پایان دوران رشد خود رسیده است. البته به اعتقاد ژانگ جون، چنین اقتصاددانان بدبینی به تفاوت بنیادین میان اقتصاد ژاپن و چین توجه نمی‏کنند چرا که رشد اقتصادی در ژاپن زمانی شروع به کند شدن کرد که سطح درآمد سرانه در این کشور به سطح درآمد سرانه در اقتصادهای توسعه یافته نزدیک شده بود رد حالی که اکنون درآمد سرانه در چین حدود 20 درصد درآمد سرانه در اقتصادی توسعه یافته مانند آمریکا است و به بیان دیگر هنوز پتانسیل بسیاری برای رشد در اقتصاد چین وجود دارد. آقای جون نوشته اکنون زمان آن فرارسیده که اقتصاد چین وارد دوران جدیدی از توسعه شود و برای تحقق این امر نهادهای سیاسی و اقتصادی این کشور باید به میزان کافی انعطاف پذیر باشند تا به مانعی برای ورود به دوران جدید تبدیل نشوند.