بازگشت به بالای صفحه
FACEBOOK TWITTER RSS FEED JOIN US NEWSLETTER
print version increase font decrease font
تاریخ انتشار : پنجشنبه 19 مهر 1397      12:2

پرش بهاری درآمد نفتی

اقتصاد ایرانی: صادرات نفتی ایران در بهار امسال به مرز ۲۱ میلیارد دلار رسید. مطابق آمارهای بانک مرکزی، درآمدهای نفتی سه ماه ابتدایی سال جاری، بالاترین رقم پس از سال ۱۳۹۰ محسوب می شود. می توان مهم ترین دلیل این رخداد را بالارفتن قیمت نفت در سال جاری دانست. متوسط قیمت نفت در سه ماه ابتدایی امسال نسبت به سال قبل، حدود ۳۰ درصد رشد را نشان می دهد. محاسبات تخمینی نشان می دهد که ۱۴.۷ میلیارد دلار از صادرات نفتی ناشی از فروش نفت خام و فرآورده های نفتی بوده است. حدود ۵ میلیارد دلار از صادرات نفتی نیز از صادرات میعانات گازی و پتروشیمی عاید کشور شده است. با این اوصاف، اقتصاد ایران از بابت داشتن منابع ارزی، می تواند شرایط تحریمی را با آسودگی بیشتری سپری کند. در کنار این آمارها، وضعیت متغیرهای پولی چندان منعکس کننده آینده مطلوبی برای شاخص قیمت ها نیستند؛ چراکه «پول» به قطب اصلی رشد نقدینگی در سال جاری تبدیل شده و رشد آن در فصل اول ۵ درصد اعلام شده است؛ درحالی که در ۱۰ سال اخیر، بالاترین نرخ رشد پول در فصل اول سال، یک درصد بوده است. در مقابل، دست اندازهایی که در برابر «شبه پول» قرار گرفته اند، سرعت رشد این بخش از نقدینگی را کم کرده اند تا سیالیت بیشتر نقدینگی، بتواند موتور شاخص قیمت ها را روشن کند.

به گزارش دنیای اقتصاد، میزان صادرات نفتی کشور پیش از آغاز تحریم ها به اوج ۷ ساله رسیده است. مطابق آمارهای بانک مرکزی، در فصل بهار امسال، میزان صادرات نفتی ۲۰.۹ میلیارد دلار برآورد شده است که پس از سال ۱۳۹۰، بالاترین رقم صادرات نفتی کشور به حساب می آید. عمده این رقم از فروش نفت خام و یک چهارم آن نیز از صادرات میعانات گازی و محصولات پتروشیمی حاصل شده است. همچنین آمار نماگرهای اقتصادی نشان می دهد که پایه پولی همچنان به رشد خود ادامه داده است. در بین متغیرهای پولی، رشد پول در سه ماه نخست سال جاری یک رکورد جالب توجه در دهه ۹۰ به حساب می آید.

صادرات نفتی در اوج

بانک مرکزی نماگرهای اقتصادی برای فصل اول سال را منتشر کرد. بر این اساس، صادرات نفتی کشور در سه ماه ابتدایی سال جاری، نزدیک به ۲۱ میلیارد دلار اعلام شد. صادرات نفتی کشور مجموع ارزش نفت خام، فرآورده های نفتی، گاز طبیعی، مایعات و میعانات گازی صادر شده توسط شرکت های ملی نفت ایران، ملی گاز ایران، ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، شرکت های پتروشیمی و سایرین است. اگر به تمامی فصول اول سال های دهه ۹۰ بنگریم، رقم صادرات نفتی در سال جاری پس از سال ۱۳۹۰ قرار می گیرد. در آن سال نیز علت اصلی فوران صادرات نفتی، عاملی جز افزایش شدید قیمت نفت نبود. مطابق گزارش رسمی اوپک، قیمت نفت سنگین ایران در مارس ۲۰۱۱ (فروردین ۱۳۹۰) حدود ۱۰۸ دلار به ازای هر بشکه بود. صادرات نفتی ایران در اولین فصل سال ۹۰، بیش از ۳۳ میلیارد دلار برآورد شده است. اما از آن سال به بعد، هیچگاه صادرات نفتی بهار، از مرز ۲۰ میلیارد دلار عبور نکرد تا اینکه در سال جاری این اتفاق افتاد تا بیشترین صادرات نفتی ایران در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی رقم بخورد.

اما این رکورد صادرات نفتی چگونه به دست آمد؟ مطابق گزارش نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی، میزان صادرات نفت خام در فصل اول سال جاری ۲ میلیون و ۳۹۰ هزار بشکه در روز بوده است. اگر سطح صادرات سال های گذشته بررسی شود، مشخص خواهد شد که میزان صادرات نفت کشور در فصل اول امسال، بالاترین حد در دهه جاری محسوب می شود. میزان حجمی صادرات نفت در فصول اول سال های گذشته تا یک میلیون و ۴۲۲ هزار بشکه در روز نیز کاهش یافته بود. در نتیجه یکی از عوامل رکورد مناسب صادرات نفتی در سال جاری، به حجم صادرات بازمی گردد. حجم صادرات نسبت به بهار سال گذشته ۲ درصد رشد کرده، اما میزان ارزش صادرات نفتی نسبت به بهار سال قبل، حدود ۵۰ درصد رشد را نشان می دهد. با این حساب، علت اصلی رشد در سال ۹۷ را باید در جای دیگری جست وجو کرد. مطابق گزارش های رسمی اوپک در سال ۲۰۱۷، قیمت نفت سنگین ایران در ماه های مارس، آوریل و مه، بین ۴۹ تا ۵۱.۱ دلار نوسان کرده و این در حالی است که در ماه های مشابه سال جاری، قیمت متوسط را می توان ۶۶.۶ دلار در هر بشکه در نظر گرفت. در نتیجه قیمت هر بشکه نفت در سال جاری نسبت به سال گذشته، به طور متوسط حدود ۳۲ درصد رشد کرده است. پس بخش قابل توجهی از رشد صادرات نفتی در سال جاری به افزایش قیمت نفت خام باز می گردد، هر چند به طور کامل نمی تواند آن را توضیح دهد. با توجه به آمار ارائه شده از سوی بانک مرکزی، میزان متوسط صادرات نفتی در سه ماه اول ۹۷ معادل ۲ میلیون و ۳۹۰ بشکه در روز است. با توجه به داده های اوپک، میزان متوسط قیمت نفت سنگین ایران در ماه های مارس، آوریل و مه ۲۰۱۸، حدود ۶۶ دلار برآورد می شود. در نتیجه کل صادرات حاصل از نفت خام و فرآورده های نفتی در مدت ۹۳ روز ابتدای سال، حدود ۱۴.۷ میلیارد دلار است. اما میزان صادرات نفتی کشور ۲۰.۹ میلیارد دلار بوده و حدود ۶.۲ میلیارد دلار، با صادرات حاصل از نفت خام اختلاف دارد. این اختلاف باید در صادرات میعانات گازی و محصولات پتروشیمی پوشش داده شود. براساس آمار گمرک، تا پایان خرداد ماه، مجموع صادرات پتروشیمی و میعانات گازی ۵ میلیارد دلار بوده است. در نتیجه شکافی یک میلیارد دلاری بین آمارها وجود دارد که می تواند به علت نداشتن میزان حجم فروش روزانه فروش نفت و در نتیجه تخمین غیردقیق در درآمد نفت خام باشد.

تغییرات پول پرقدرت

داده های بانک مرکزی نشان می دهد که رشد پول در فصل اول سال جاری کم سابقه بوده است. در ماه اول سال جاری، حجم پول به نزدیک ۲۰۶ هزار میلیارد تومان رسیده است که این عدد نسبت به اسفند ماه، ۵.۸ درصد رشد را مخابره می کند. رشدی که حداقل در ۱۵ سال اخیر در فصل بهار سابقه نداشته است. آنچه رشد حجم پول را در این بازه سبب شده، افزایش حجم سپرده های دیداری در بانک ها به میزان ۱۰ درصد بوده است. در مقابل، از حجم اسکناس و مسکوک در دست اشخاص در بهار امسال کاسته شده است. افزایش حجم پول از اجزای نقدینگی، می تواند نشان دهنده روشن شدن موتور تورم ساز باشد. در مقابل از رشد شبه پول که عنصر تورمی کمتری دارد، در بهار امسال نسبت به سال گذشته کاسته شده است. حجم شبه پول در فصل بهار ۹۷ با ۳.۱ درصد رشد نسبت به اسفند گذشته به ۱۳۷۷ هزار میلیارد تومان نزدیک شده است. این در حالی است که در فصل اول تمامی سال های دهه ۹۰، رشد شبه پول هیچگاه از ۴ درصد کمتر نبوده است. تضعیف قدرت رشد شبه پول و افزایش قدرت پول، نمی تواند پیام خوبی از تورم های آتی دهد. پرقدرت شدن پول آن هم از جانب سپرده های دیداری نشان از جریان سریع تر نقدینگی بین مردم است که تلاطم موجود در بازارهای مالی را نیز می تواند توضیح دهد.

علاوه بر اینها میزان پایه پولی در سه ماهه اول سال ۱۳۹۷ به ۲۱۷.۶ هزار میلیارد تومان رسیده است. این عدد نسبت به اسفند گذشته، ۲.۲ درصد رشد را نشان می دهد. میزان رشد فصلی در فصل اول سال های ۹۵ و ۹۶ عدد بزرگ تری بوده و معادل ۳.۴ و ۳ درصد گزارش شده است.


آدرس ایمیل فرستنده : آدرس ایمیل گیرنده  :

نظرات کاربران
ارسال نظر
نام کاربر
ایمیل کاربر
شرح نظر
Copyright 2014, all right reserved | Developed by aca.ir