260 مصوبه بی اثر برای شهری در حاشیه کویرلوت

بهراد مهرجو : ورودی یکی از بازارهای مرکزی شهر یزد، کنار حجره های قدیمی با درهای آهنی و چوبی بیش از سه تصویر از خرداد سال 1376 به یادگار مانده است. رنگ از روی تمامی پوسترها رفته است. اما همچنان تصاویر و شعارهای ثبت شده قابل تشخیص است. تصاویر را در بالاترین نقطه دیوار چسبانده اند. از همان چسب های معروف به «سریش» استفاده کرده اند که ماندگار بسیار بالایی دارد. پوسترهای دیگری هم در کنار دیوار نصب شده اند ولی پوستر اصلی به سیدمحمدخاتمی رئیس دولت اصلاحات اختصاص دارد. رئیس دولتی که در میان یزدی ها و حداقل 20 میلیون رای دهند ایرانی در انتخابات سال 76 و 21 میلیون رای دهند در سال 80 محبوبیت بسیاری دارد. تصاویر او در آذر ماه سال 1390 شش سال پس از خداحافظی با نهاد ریاست جمهوری همچنان در دیوارهای شهر یزد باقی مانده است. پوستر اول چهره محمدخاتمی را به تصویر کشیده و تاکید کرده تا همشهری های یزدی به او رای دهند. روی تصویر دوم به خطی درشت نوشته «درود برسه سیدفاطمی، خمینی و خامنه ای و خاتمی». معروفترین شعار انتخابات سال 76 که جناح راست میانه رو به اصلاح طلبان نوظهور نزدیک می کرد همین شعار بود. رنگ از روی پوستر سوم رفته است. تصویر سوم چهره خاتمی را ثبت نکرده ولی با فونتی درشت نوشته شده:« رای ما خاتمی». از تاریخ نصب پوسترهای خاتمی سیزده سال می گذرد ولی رئیس دولت جمهور یزدی همچنان در میان همشهریان خود محبوب باقی مانده است. یکی از نمایندگان مجلس از یزد در مورد خاتمی می گوید:« ایشان چهره جهانی هستند و بنابراین در یزد هم محبوب هستند.» گفته های او را مرد نبات فروشی در بازار مرکزی شهر یزد، تایید می کند. پیرمرد رادیویی قدیمی را در حجره خود روشن کرده است. موج رادیو را روی صدای یزد تنظیم کرده و با صبوری به مشتری های اندک خود می رسد. چند دقیقه بعد مردی با دوچرخه قدیمی بیست و هشت، سطلی آبی رنگ پشت ترک دوچرخه بسته و بار نبات را برای همکار خود آورده است. سطلب ابی رنگ را به حجره رفیق خود می آورد و با صدای سلامی بلند وارد حجره می شود. پیرمرد که وارد می شود، همکار او سرگرم گفت وگو در مورد شرایط یزد شده است. می گوید:« آقای احمدی نژاد سه بار به یزد سفر کرده اند. در زندگی ما تغییری ایجاد نشده است. البته از قبل هم همینطور بود.» برخلاف او رئیس شهرک های صنعتی یزد، مردی میانسال با ته ریش و موهای جوگندمی در یکی از شهرک های صنعتی حاشیه یزد اعتقاد دارد:« مصوبات سفرهای استانی، مشکلات زیربنایی ما را برطرف کرده است.» مدیران دولتی یزدی به صورت جمعی براین باورند که مصوبات سفرهای استانی شرایط استان را دگرگون کرده است. آنها در تمام مدت حضور رئیس جمهور در شهر رئیس جمهور اسبق با رسانه های محلی و واحدمرکزی خبر صداوسیما مصاحبه می کردند و از اثرات سفرهای استانی ماجراهای هیجان انگیز بسیاری نقل می کردند. معاون استاندار یزد هم براین باوراست که سفرهای استانی رئیس جمهور بخش مهمی از گرفتاری های شهر را برطرف کرده است. گفته های او ولی چندان از سوی مردم عادی، نهادهای بخش خصوصی و حتی روزنامه نگاران استان تایید نمی شود.

مرد میانسالی کنار ترمه های معروف یزد نشسته است. مانند بسیاری دیگر از یزدی ها لباس ساده ای برتن دارد. سمند سفید رنگ سوار می شود و مانند پدرش ترمه می فروشد. دالان داخلی مسجد امیرچقماق بیش از سه دهه در اختیار آنها قرار دارد. نگاهی به اطرافش می اندازد. پنکه آبی رنگ پشت سرش خاموش مانده است. چشم هایش را به صفحه تلویزیون دوخته و می گوید:« خونه ماهواره داریم. بیشتر بچه ها نگاه می کنن. دفعه اولی که اقای احمدی نژاد اومدن به یزد خیلی استقبال نشد.» کمی مکث می کند. احتیاط را بیش از گذشته رعایت می کند. اما اهل پرده پوشی نیست. می گوید:« حالا استقبال شد یا نه هیچ فرقی نداره. مهم اینه که من هیچ احساس تغییری در شهر نکردم.»سه سفر رئیس دولت نهم و دهم به شهر رئیس دولت هفتم و هشتم با صدور بیش  از .... مصوبه و اختصاص بودجه ..... به این شهر همراه بود. محمود احمدی نژاد به شهر یکی از محبوبترین روسای جمهوری تاریخ ایران که گام گذاشت مانند تمام سفرهای استانی هیئت دولت را همراه خود کرد و مصوبه پس از مصوبه به تصویب رساند. یکی از مسولان استانداری سابق یزد می گوید:« این روال در تمام سفرهای استانی وجود دارد. رئیس جمهور که می روند، ادارات استانی تمام دستورجلسات و کارهای روی زمین را به صورت دستور به هیت دولت ارائه می دهند. در جلسات هیئت دولت هم همگی این مصوبات تایید می شود. در نهایت لیستی از مصوبات تایید شده به استانداری و سازمان های مربوط ارائه می شود. این می شود که هر سفری با کلی مصوبه همراه است.» یزدی ها علاقه چندانی به سفرهای تشریفاتی ندارند. آنها همچنان ساده زندگی می کنند ولی اصول مذهبی در ذهنشان نقش بسته است. مسول یکی از قدیمی ترین حسینه های عزاداری شهر یزد در مورد استقبال از رئیس جمهور و باشکوه ترین مراسم استان می گوید:« به طور حتم مراسم ختم آیت الله صدوقی باشکوه ترین مراسمی بود که در یزد برگز شد. ایشان در میان یزدی های بسیار محبوب بودند. مراسم آیت الله صدوقی تقریبا با حضور تمامی یزدی ها برگزار شد. اما در مورد دیگر اینطور نبود. رئیس جمهور هم که به یزد سفر کردند، مانند دیگر استان ها استقبال شد. البته یک بخش مهمی مدیران دولتی، کارمندان دولت و دانش آموزان بودند.» او در حالی که در دست های سینه زنی را به سوی حسینه هدایت می کند، شال سبزرنگ دور کمرش را سفت می کند و می گوید:« نمی دانم. من تغییری در زندگی خودم احساس نکرده ام که ناشی از این سفرها ومصوبات باشد. اصلا حقیقتا نمی دانم چه مصوباتی گذاشته اند. همه چیز مثل سابق است. البته که خوب وضع اقتصادی خیلی بدتر است.» حاج آقا قصد دارد درمورد شرایط اقتصادی کشور، تورم، بیکاری و حتی سهام عدالت اظهار نظرکند که یکی از همکاران او با صدای بلند به سوی آشپزخانه حسینه صدایش می کند. با ته لهج غلیظ یزدی تکیه ای هم به بانی هیئت می اندازد. آشپزخانه هیئت یزدی ها مملو از جمعیت است. پیرمردی در کنار دیگ نشسته است. اهالی هیئت می گویند، او بانی هیئت است. پیرمرد خود را تاجر معرفی می کند:« پدر من هم تاجر بود. یزدی ها یک خصوصیتی دارند این است که خیلی در امور دقت می کنند. آنها کاملا حواسشان به اطراف هست. شاید به نظر برسد که خیلی دنبال کارها نیستند ولی کاملا حواسشان هست. رئیس جمهور سه بار به یزد آمدند.من در بازار اتفاقی را شاهد نبودم که ناشی از این سفرها باشد.» برخلاف او کارمند روابط عمومی یکی از ادارات دولتی می گوید:« این مصوبات اثرات خود را دارد. یعنی اینطور نیست که مصوبات بی اثر باشد. شما در متن مصوبات دقت کنید می بینید که موضوعات بسیاری مانند آب روستایی و حتی آسفالت خیابان ها را در خود جای می دهد.» براساس گفته اهالی شهر یزد بسیاری از خیابان های شهر یزد مدت ها پیش از سفرهای استانی رئیس جمهور آسفالت شده است. اما در سه سفر استانی دولت به یزد آسفالت خیابان ها در تمامی مصوبات جای گرفته است. به نظر می رسد بسیاری از مصوبات به امور جاری شهر مربوط باشد که حتی بدون سفرهای استانی هم قابلیت اجرایی داشته است. آمارهای رسمی نشان می دهد سفرهای استانی دولت طی شش سال گذشته بیش از .... هزینه به همراه داشته است. براساس گفته های برخی از مسولان دولتی بخشی از هزینه سفرهای استانی از محل بودجه استان ها تامین می شود. معاون اول رئیس جمهور اعتقاد دارد سفرهای استانی مشکل گشای زندگی مردم است. تنها در دور اول سفرهای استانی دو میلیون و 200 هزار نامه به دولت ارائه شده است که برای بازخوانی و رسیدگی به این نامه ها بیش از 250 میلیون تومان هزینه شده است. رئیس سازمان بازرسی کل کشور اعتقاد دارد مصوبات سفرهای استانی بیش از توان دولت است و به همین دلیل دولت در اجرای این مصوبات ناتوان می ماند. برخلاف گفته های او خبرگزاری ایرنا طی گزارشی اعلام کرده سفرهای استانی اثرات بسیار مهمی برای مردم به همراه داشته که مهمترین آن آشنایی هیئت دولت با مشکلات و گرفتاری های مردم است. اما رئیس سازمان بازرسی براین باوراست این سفرها بیش از اندازه برای دولت هزیئه به همراه می آورد و کمکی به حل مشکلات مردم نمی کند. منتقدان سفرهای استانی براین باورند سفرهای محمود احمدی نژاد بیش از انکه راهکاری برای حل گرفتارهای مردم باشد، برمشکلات کلان انها دامن می زند. با این حال دولت بارها تاکید کرده سفرهای استانی اصلی ترین موانع اقتصادی استان ها را برطرف کرده است. بررسی های میدانی نشان می دهد، سفرهای استانی چندان در زندگی مردم اثر نداشته است. یکی از صنعت گران معروف یزدی در این مورد می گوید:« بنده به عنوان صنعت گر که در این شهر حضور دارم هیچ مشکلی نبوده که سفرهای استانی دولت آن را برطرف کند. البته نمی گویم که اثری نداشته است ولی حداقل من ندیده ام. مشکلات اقتصادی و ساختاری کشور کاملا پابرجا مانده است و اصلا هم خبری از رفع گرفتاری ها نیست. در همین استان خیلی از مشکلات پابرجا مانده است. این ها همگی ناشی از سیاست گذاری های اقتصادی دولت است. حالا در این سفرها هر مصوبه ای که بگذارند، چه فایده ای دارد وقتی که اصل گرفتاری ها سرجای خودش باقی مانده است.» کارگری در کارخانه ای صنعتی در کنار خط تولید ایستاده است. لباس ابی رنگ برتن دارد. چند دقیقه یکبار با لهجه غلیظ تذکری به همکاران خود می دهد. او می گوید:« اصلی ترین مشکل بیکاری است. این سفرها بیکاری را برطرف نکرده است. خوب وقتی مردم بیکار باشند، بی پول هم می شوند وقتی بی پول شدند، دیگر چه فاید ای دارد که جاده روستایی داشته باشند یا نه؟.» جاده روستای یکی از اصلی ترین مصوبات سفرهای استانی رئیس دولت به یزد بوده است. در تمامی سفرها به این موضوع اشاره شده است ولی شواهد میدانی نشان می دهد، هنوز اقدامی اساسی در این مورد صورت نگرفته است. مردی میانسال خود را یکی از اهالی شهرکی در اطراف یزد معرفی می کند. با موتور سکیلت در شهر تردد می کند. کسب و کارش فعالیت های کشاورزی است. او نقل می کند سفرهای استانی راه و آسفالت درست را به روستای آنها نیاورده است. اما در مقابل یکی از مسولان دولتی یزد می گوید:« اتفاقات به کمک همین مصوبات بخشی از نیازهای روستایی برطرف شده است. این که می گویند بی اثر بوده کاملا حرف بی ربطی است. مگرمی شود، سفر استانی بی اثر باشد.» اظهار نظرهای مسولان دولتی چندان مورد تایید مردم و اهالی نهادی های صنفی شهر نیست. آنها تاکید می کند بدون توجه به علاقه مندی های مرسوم به رئیس جمهور قبلی براین باورند که سفرهای استانی اثرات چندانی در زندگی مردم نداشته است. یکی از خبرنگاران نشریه استانی یزد در این مورد می گوید:« یزدی ها علاقه مندی به آقای خاتمی دارند. ایشان در یزد بسیار محبوب هستند. پدر ایشان هم در یزد محبوب بودند. بالاخره اظهارنظرهایی که در مورد موضوعات مختلف می کنند، بدون توجه به دیدگاه های محلی و قومی آنها نیست. البته این که می گویند سفرهای استانی در زندگی آنها اثری نداشته شاید چندان غیرقابل باور نباشد. بالاخره سفرهای استانی با این همه مصوبه چه اثری در شهر داشته است.» اتابکی یکی از بازرگانان معروف شهر که سال ها در زمینه صادرات حنا و صدر مشغول بوده است هم چنین اعتقادی دارد. او می گوید:« من اثری از این سفرها ندیدم. اگر واقعا اتفاقی افتاده بود می گفتم. ولی خوب چیزی نبوده است. یزدی ها هم آدم های منصف و هم ارامی هستند. اینجا به دلیل اعتقادات مذهبی که دارند، حرفی نمی زنند که در آن شبه باشد. در مورد اثرات سفرهای استانی بنده در زندگی کاری و شخصی خودم شاهد تحولی نبودم. البته اگر از مسولان دولتی سوال کنید خوب شاید حرف دیگری بزنند.» شرایط عمومی شهر رئیس جمهور خاتمی، چندان با استان های دیگر تفاوتی ندارد. رکود عمومی حاکم براقتصاد کشور به همراه تمامی گرفتارهای اساسی مردم در این شهر هم وجود دارد. حتی دیپلماسی خارجی دولت که تا حدودی روابط بین المللی کشور را دستخوش تغییر و خطر کرده است، برای اهالی شهرهای توریستی گرفتارهای بسیاری رقم زده است. توریست ها دیگر به ایران سفر نمی کنند. براساس آمارهای رسمی نشان می دهد بیش از 60 از سفر توریست ها به کشور کاسته شده است. سند چشم انداز پیش بینی کرده تا پایان سال 1404 بیش از بیست میلیون توریست به ایران وارد شود ولی آمارهای رسمی نشان می دهد طی سال گذشته تنها دو میلیون توریست به کشور وارد شده است. این در حالی است که تنها یک میلیون و 800 هزار ایرانی تنها طی یک سال به شهرهای ترکیه سفر کرده اند. درآمد حاصل از گردشگری تنها دو درصد از سهم درآمدهای ارزی کشور را شامل می شود. استان های با شاخص های دری بالا ولی چندان شرایط مناسبی ندارند. گزارش های رسمی نشان می دهد میزان درآمدهای گردشگری کشور کاهش پیدا کرده است. شواهد میدانی هم نشان می دهد، میزان ورود گردشگران به کشور به شدت کاهش داشته است. همزمان با این جریان میزان درآمدهای اهالی یزد هم کاهش پیدا کرده است.

هتل های مهم و قدیمی شهر در بافت سنتی واقع شده اند. پسر جوانی پشت پیشخوان یمی از همین هتل ها نشسته است. موهایش را مانند بسیاری از جوانان تهرانی به صورت «فشن» اصلاح کرده است. پشت میز نشسته و با یارانه هتل بازی می کند. هتلی که او در آن کار می کند، خانه ای قدیمی متعلق به عصر قاجاریه است. مدیران هتل سعی کرده اند همچنان فضای داخلی هتل را به صورت خانه های قدیمی نگهدارند. اتاق های هتل براساس دکوراسیون قدیمی خانه های یزد ساخته شده اند.

یکی از هتلداران شهر قدیمی شهر در مورد مسافران خارجی خود می گوید:« کرایه اتاق های یک نفر 56 هزار تومان و دو تخته در این هتل 80 هزار تومان است. اما طی چند سال گذشته دیگر خیلی توریست به این هتل نمی آید. این هتل تحت پوشش یونیسف است. یعنی مدیریت آن با این سازمان است. طی سال های گذشته میزان گردشگرانی که به شهر می آمدند خیلی کم شده اند. به همین دلیل درآمدهای هتل هم کم شده است. بیشترین تعداد مسافرانی که به یزد می آیند در روزهای پایانی سال و ایرانی هستند. البته اینها هم خیلی در یزد اقامت نمی کنند. خیلی از آنها هم به خانه اقوام خود می روند و به هتل نمی آیند. بنابراین درآمد هتل کم می شود.» هتل دیگری تنها در چند قدمی هتل مهر، واقع شده است. مسول این هتل هم براین باوراست که میزان گردشگرانی که به شهر می آیند به شدت کاهش پیدا کرده است. مصوبات سفرهای استانی به تجهیز بناهای قدیمی شهر هم مربوط می شود. براساس همین مصوبات سازمان میراث فرهنگی باید بودجه ای را صرف بازسازی بناهای قدیمی شهر برای جذب توریست کند. اما شرایط جاری استان نشان می دهد که هزینه های چندانی صرف این امور نشده است. یکی از کارشناسان میراث فرهنگی یزد در این مورد می گوید:« اتفاق خاصی رخ نداده است. یعنی طی سال های گذشته روال کارها چندان تغییری نکرده است. بیشترین تعداد بازسازی های مربوط به گذشته می شود. البته در تمامی سفرهای استانی بودجه ای جداگانه برای بازسازی بناهای قدیمی در نظر گرفته شده است. خیلی از موارد پیش می آید که بودجه در نظر گرفته شده به میراث فرهنگیتخصیص داده نمی شود.» بیشتر اهالی بافت مرکزی شهر با گرفتارهای بسیاری مواجه اند. آنها اجازه تخریب ساختمان های خود را ندارند. برای دریافت وام هم بروکراسی خاصی طی می شود که طی سال های اخیر بورکراسی ها به اندازه ای گسترش داشته که بسیاری از اهالی بافت های قدیمی از خیر دریافت وام ها گذشته اند. در مقابل بخشی از مجموعه های صنعتی شهر استفاده از وام های دولتی اقدام به ساخت سلوله های نیمه کاره کرده اند. براساس قوانین جاری دولت، برای ساخت کارخانه های صنعتی وام پرداخت می کند ولی بسیاری از مالکان واحدهای صنعتی تنها پس از تاسیس سوله های صنعتی و اخذ وام از ادامه کار خودداری می کنند. یکی از صنعت گران قدیمی شهر می گوید:« خوب این وام ها را هم به افرادی می دهند که آشنا با خودشان باشند.» گفته های او از سوی مسولان استان مورد تایید قرار نمی گیرد. مصوبات سفر استانی دولت به حوزه های مختلف کاری مربوط می شود. در جلسه اول هیئت دولت که طی سفر استانی به یزد صورت گرفت بیش از 5 ساعت زمان برای تصویب 110 مصوبه صرف شد. در این سفر تصویب شده بود تا 5 هزار میلیارد ریال برای طرح های اشتغالزای زودبازده صرف شود. اما شرایط استان نشان می دهد، وضعیت کاری استان چندان هم مطلوب نیست. یازده عضو کاینه در دور سوم سفرهای استانی به یزد مامورد بررسی اجرای مصوبات سفر اول و دوم بودند. براساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت تیم یازده نفر وزرا تمامی مصوبات سفرهای اول و دوم را بررسی کرده اند. این سایت تاکید می کند، مصوبات سفرهای اول و دوم اجرایی شده است ولی همچنان اهالی شهر اعتقاد دیگری دارند. یکی از فروشندگان بازار اصلی شهر یزد می گوید:« در استان ما تغییری احساس نکردیم. در روستاها هم که سر می زنیم شرایط همانطور است. حالا نمی دانیم ماجرا چیست.» به نظر می رسد که سفرهای رئیس جمهور به یزد چندان با استقبال یزدی ها همراه نبوده است. آنها کماکان به محمدخاتمی رئیس جمهور سابق علاقه بسیاری دارند. داستان های بسیاری در مورد استقبال سرد یزدی ها از کاروان دولتی در شهر وجود دارد. بسیاری از شهروندان یزدی این داستان را تایید می کنند ولی تمامی مدیران دولتی ساکن یزد تمامی این داستان ها را تکذیب می کنند. یکی از معلمان مدرسه راهنمایی در یزد در تفسیر سفر اول رئیس جمهور به این شهر ماجراهای جالبی تعریف می کند. او می گوید:« اولین باری که آمدند قرار بود به استادیوم شهر بروند. این استادیوم بیست هزار نفر گنجایش دارد ولی در ساعت اولیه صبح اصلا کسی نرفته بود.بعد به ما اطلاع دادند و تا ظهر که ایشان آمدند استادیوم پر شده بود. گویا مسولان دولت از این ماجرا مطلع شده بودند و به همین دلیل خیلی هم ناراحت بودند.» استقبال یزدی ها چندان در تصویب مصوبات تاثیری نداشته است. هیئت دولت درآخرین سفر خود به این استان 260 مصوبه به تصویب رسانده است. یکی از این مصوبات تاکید می کند، دولت باید هزینه ای صرف تکمیل واحدهای ساخت قطعات هواپیما کند. این مصوبه در حالی به تصویب رسیده که بسیاری از مسولان اقتصادی یزدی اساسا از وجود چنین واحدی در یزد ابراز بی اطلاعی می کنند. استاندار یزد، در سال 87 اعلام کرد بیش از هشتاد و دو درصد مصوبات استانی اجرایی شده است. براساس گفته های او سفر استانی رئیس جمهور به یزد اثرات مفیدی برای استان داشته است ولی شرایط عمومی شهر گفته های فلاح زاده را اثبات نمی کند. یکی از تولیدکنندگان استان می گوید:« مصوبات سفرهای استانی حداقل به تولید که کمکی نکرده است. دولت به صورت رسمی وارد حوزه تجارت شده است. این سیاست ها در کل جریان اقتصادی کشور حاکم است ولی به طور کلی باید بگویم که در یزد هیچ اثری از اجرای مصوبات دیده نمی شود.» شاخص ترین مصوبات سفرهای استانی به موضوعات روستایی اختصاص دارد. میراث فرهنگی هم بخش دوم مصوبات را تشکیل می دهد. کارنامه دولت در حوزه سفرهای استانی طی سال های گذشته چندان درخشان نبوده است. وزرای دولتی اما همچنان از سفرهای دولت دفاع می کنند. در مقابل منتقدان براین باورند که سفرهای استانی مردم را به دریافت پول نقد عادت می دهد. در هنگام دور دوم سفر استانی رئیس جمهور هم انتشار تصاویری که نشان می داد یکی از معاونان رئیس جمهور به کودکان فقیر پول نقد می دهد، حواشی سیاسی بسیاری را رقم زد. مردم یزد در سفر اول محمود احمدی نژاد به این استان استقبال باشکوهی از او نداشتند. همین جریان تیم همراه رئیس دولت را بسیار نگران کرده بود. همین جریان سبب شد تا در دور دوم سفراستانی رئیس جمهور پیش از ورود محموداحمدی نژاد به شهر تدابیر لازم برای استقبال از او مهیا شود. با این حال مردم شهر کماکان علاقه مندی خود به محمدخاتمی رئیس جمهور سابق را حفظ کرده اند. سردبیر یکی از نشریات محلی یزد نقل می کند، نشریه آنان حتی انتخاب محمود احمدی نژاد به عنوان رییس جمهور را به او تبریک نگفته بودند. همین جریان مقدمات قطع شدن سهمیه کاغذ آنان از سوی اداره ارشاد را مهیا کرده بود. ادعاهای او هرچند از سوی نهادهای مسول مورد تایید قرار نگرفت ولی یکی دیگر از خبرنگاران محلی چنین جریانی را تایید می کند.

 پیرمردی در گوشه حسینه معروف شهر یزد نشسته است. چفیه دور کمر بسته و هر چند دقیقه یکبار به سمت سماور بزرگی در کنار آشپزخانه می رود. او مسولیت توزیع چای در هیئت را برعهده دارد. پیرمرد ریش های کوتاهی دارد و موهای سفیدش را هم کوتاه کرده است. می گوید:« بالاخره اینجا شهر آقای خاتمی است. بنابراین طبیعی است مردم ایشان را دوست داشته باشند. البته این را هم بگویم ایشان و پدرشان  در میان مردم محبوب هستند و شاید خیلی هم ربطی به ریاست جمهوری نداشته باشد. شما ببنید الان همه ماجرای اختلاس سه هزار میلیارد تومانی را می دانند ولی قبلا از این چیزها نداشتیم.» اهالی یزد خود را افرادی با هوش اقتصادی بالا می دانند. چنین صفتی از سوی دیگران با قدری کنایه خوانده می شود. اما یزدی ها همین جریان را دلیل دقتشان به امور اقتصادی کشور می دانند. همان پیرمرد هیتی می گوید:« خوب بالاخره اگر کار خاصی در استان شده بو، مردم می فهمیدند. وقتی کسی نمی گوید یعنی کاری نشده است یا اگر کاری شده خیلی موثر نبوده است.» با این حال یک مسول عالی رتبه استان در حالی که می گوید، علاقه ای به انتشار نامش ندارد مصوبات دولت را با چین تفسیری راهگشا می داد:« این مصوبات تمام مشکلات زیرساختی استان را حل کرده است.»

 برخی از اهالی یزد براین باورند در دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی شهر بیش از دوره های قبلی پیشرفت کرده بود. پیرمردی در گوشه هیت نشسته می گوید:«خیلی هم خوب نبود که اقای خاتمی زیاد به شهرشان برسند.» عمومی محمود احمدی نژاد در شهر آردان از توابع گرمسار سمنان هم در تفسیر رفتار رئیس جمهور چنین جمله ای را بیان کرده بود. به نظر می رسد اهالی شهرهای محل زادگاه روسای جمهورهای ایران عادت به بیان چنین تفسیری از رفتار همشهرهای دولتمرد خود کرده باشند.

حاشیه شهر یزد تابلو بزرگی نصب شده است. تابلو طی سال های گذشته خاک گرفته و فرسوده شده است. پشت تابلو بیابانی وسیع قرار گرفته است. براساس مصوبات استانی دولت بیان پشت تابلو باید به منطقه ای اقتصادی بدل می شد ولی به نظر می رسد تابلو و بیابان حاشیه کویر لوت همچنان در انتظاره معجزه ای برای تغییر شرایط باشند.

پورمحمدی و انتقاد از سفرهای استانی

رئیس سازمان بازرسی کل کشور یکی از منتقدان سفرهای استانی دولت به شمار می آید. او طی سال های گذشته بارها به موضوع مصوبات بی اثر سفرهای استانی اشاره کرده است. به اعتقاد پورمحمدی سفرهای استانی دولت با حجم مصوبات بالا چندان به کار مردم شهرها نمی آید. دولت نظارت کاملی براجرای مصوبات ندارد.  بنابراین بخش مهمی از مصوبات بدون ضمانت اجرایی باقی خواهد ماند.

توکلی و هزینه سفرهای استانی

به اعتقاد رئیس مرکز پژوهش های مجلس رای پروژه های اقنصادی بدون پشتوانه و غیرعملی سبب شده تا بودجه جاری کشور بی جهت صرف شود. تعداد پروژه های نیمه تمام دولت بیش از نه میلیون برآورد شده است. تنها در این میان 96 پروژه بیمارستانی نیمه تمام وجود دارد. به اعتقاد احمدتوکلی سفرهای استانی بسیاری از این پروژه ها را روی دست دولت گذاشته است. بخش مهمی از این پروژه ها به دولت های بعدی منتقل می شود. به اعتقاد او سفرهای استانی انتظارات مردم را به شدت بالا می برد.

محبیان مدافع سفرهای استانی

امیر محبیان براین باوراست که سفرهای استانی دست آوردهای مفیدی برای کشور داشته است. او اعتقاد دارد این سفرها موجب شده تا مسولان به صورت مستقیم در جریان مشکلات مردم قرار گیرند. محبیان انتقادها علیه سفرهای استانی را چندان معقول نمی داند. به باور او این سفرها عادتی در میان مسولان ایجاد میکند تا در دولت های بعدی هم وزرای دولتی به صورت مستقیم در جریان مشکلات مردم قرار گیرند.

هزینه سفرهای استانی

در مورد هزینه سفرهای استانی گمانه زنی های بسیاری صورت گرفته است. روزنامه کیهان چندی پیش در یک براورد هزینه سفرهای استانی را بسیار محدود ارزیابی کرده بود ولی انتقادهای مدام نمایندگان مجلس از هزینه های سفرهای استانی سبب شده تا براوردهای مختلفی در این مورد صورت گیرد. دولت به صورت دقیق هزینه سفرهای استانی را اعلام نکرده است. تنها در گزارشی اعلام شده، بیش از 76 درصد مصوبات سفرهای استانی اجرایی شده است ولی به نظر می رسد، همچنان انتقادها از این سفرها و هزینه های دولت ادامه داشته باشد.  در پایان دور دوم سفرهای استانی اعلام شد 400 میلیارد تومان صرف این سفرها شده است.

یک نمونه غیر اجرایی

براساس گفته ای داریوش قنبری حداقل سفر رئیس جمهور با استان ایلام با مصوباتی همراه بوده که نتیجه نداده است. قنبری اعلام کرده که دولت تنها در یک مورد خاص 150 میلیارد تومان برای توسعه راه استانی اختصاص داده است ولی تاکنون هیچ بودجه ای برای اجرای این مصوبه اختصاص نیافته است. 8 کارخانه و 5 سد هم براساس مصوبه استانی دولت در این استان باید ساخته می شد که هنوز هیچ کدام از این وعده ها نیز محقق نشده است.