نابرابری خوب است یا بد

" در کتابتان شما سعی دارید نشان دهید که عدم تساوی برای اقتصاد تا چه اندازه هزینه ساز خواهد بود .اگر این روند نابرابری روز افزون متوقف نشود چه اتفاقی خواهد افتاد؟"

ژوزف استیگلیتز :"ما بیش از پیش به سمت یک جامعه گسسته و یک اقتصادکم تر تولیدی می رویم. امروز یکی از موارد مهم نابرابر در آمریکا عدم تساوی موقعیت ها است. این به معنای آن است که اگر جوانان از والدین فقیر متولد شوند شانسی برای زندگی کردن با پتانسیل های خود را ندارند. بنابراین شما یکی از با ارزش ترین منابع را از دست می دهید.
وقتی ما جامعه ای غیر منسجم داریم (مانند جامعه آمریکا)، این بدان معناست که اتفاق نظر سیاسی در آن مشکل به دست می آید و این باعث نا کا رآمدی در روند سیاست و دمکراسی می شود و نشانه آن است که در زمینه سرمایه گذاری ، آموزش و پرورش و تگنولوژی که برای یک اقتصاد پویا لازم است اتفاق نظر لازم را نداریم."

یورونیوز:"شما فکر می کنید از این نقطه نظر اروپا در شرایط مشابه با آمریکا قرار دارد؟"

ژوزف استیگلیتز:"در اروپا وضع بهتر است . امری که قابل توجه است و من آن را در کتابم نیز آورده ام آن است که آمریکا جایی است که در آن حقوق و درآمد افراد بسیار نا متعادل است و برای اصلاح این موضوع کاری انجام نمی شود. پس از پرداخت مالیات بر درآمد نا برابری بیشتر از سایرکشورهای صنعتی به چشم می آید و در آمریکا کمبود فرصت های برابر بیشتر از سایر کشورهای پیشرفته وجود دارد.

اما چیزی که مرا نگران می کند آن است که برخی کشورهای اروپایی بیش از پیش از آمریکا تقلید می کنند. مانند بریتانیا . سی سال پیش این کشور در رتبه میانی بین کشورهای صنعتی بود که در آن ها عدم تساوی فرصت ها زیاد است. اما امروز بریتانیا در رتبه دوم پس از آمریکا قرار دارد.

ما یک سری کشورها مانند کشورهای اسکاندیناوی داریم با اقتصادی قوی و جامعه ای بسیار برابری مخصوصاً در زمینه تساوی موقعیت ها دارند. اما دیگر کشورهای اروپایی گرایش به مدل اروپایی دارند که بسیار نگران کننده است."

یورو نیوز:" آیا سیاست های ریاضتی اتخاذ شده توسط برخی کشورهای اروپایی نا برابری اجتماعی را افزایش می دهد؟

ژوزف استیگلیتز:"بسیار زیاد . در شرایط کنونی یکی از عواملی که برنامه های بسیار نامطلوب می سازد کمبود تقاضا و نبود آن است. هنگامی که برنامه های ریاضتی داریم تقاضا کم می شود و در نتیجه رشد اقتصادی پایین آمده و بیکاری افزایش می یابد و زمانی که بیکاری افزایش پیدا کرددستمزدها پایین می آید و مردم برای پیدا کردن کار دست و پا می زنند و خدمات اجتماعی نیز کاهش پیدا خواهد کرد. به این صورت تمام جنبه های نابرابری تشدید می شود."

یورونیوز:"دولت های اروپایی برای از بین بردن بحران منطقه یورو چه کار باید انجام دهند؟"

ژوزف استیگلیتز:"اول باید این موضوع را یاد آوری کنیم که مهم ترین عامل بحران و کسری بودجه ضعیف بودن اقتصاد است و نه برعکس ؛یعنی کسری بودجه موجب ضعف اقتصاد نیست .

بنابراین اول باید بر روی به جریان انداختن دوباره رشد اقتصادی متمرکز شویم . کارهای زیادی می توان انجام داد. از جمله گسترش و توسعه سرمایه گذاری در بخش های زیر بنایی،تکنولوژی ،آموزش پرورش،همچنین توسعه بانک اروپایی سرمایه گذاری، ادغام بدهی ها برای این که نرخ بهره پایین بیاید.امری که می تواند به جای ارسال پولهای هنگفت ، موجبات خرج و سرمایه گذاری برای تولید را فراهم کند."

یورونیوز:"بنابراین شما طرفدار پررنگ تر کردن نقش بانک مرکزی اروپا برای مدیریت بحران منطقه یورو هستید ؟"

ژوزف استیگلیتز:" بله. بانک مرکزی اروپا نهادی با ظرفیت بالا است. اما باید مطمئن شد که این نهاد سیاست مناسبی را دنبال می کند.اخیراً آن ها اعلام کرده بودند که آماده خرید تعداد نامحدودی اوراق قرضه هستند . در عین حال گفتند که ما شرایطی در این زمینه تعیین می کنیم؛ اما این شرایط اعلام نشد.

اگر آنها همان شرایطی باشند که در گذشته اعلام شده بود آن ها قواعد ریاضتی خواهند بود."

یورونیوز:"اخیراً برخی از بانک ها چه تقلب و دستکاری در بهره بانکی کوتاه مدت متهم شده اند. به نظر شما چه درسی می توان از این رسوایی گرفت؟"

ژوزف استیگلیتز :"بانک ها واقعاً کنترلی بر آنچه انجام می دهند ندارند و آن ها خدمات مالی زیادی ارائه کرده اند که بی رویه بوده و قابلیت دستکاری داشته است و بدین ترتیب کل سیستم های مالی را به خطر انداختند..."

یورونیوز:" شما نوشتید که تفاوتی بین کارهایی که سیاستمداران باید برای اقتصاد انجام دهند و چیزی که در واقعیت انجام می دهند وجود دارد.آیا شما در مورد باراک اوباما نیز این انتقاد را مطرح می کنید؟"

ژوزف استیگلیتز:" متاسفانه بله. همانطور که می دانید هر سیاستمدار محدودیت هایی دارد. من می دانم یک حرکت خوب چیست؛اما فرد دیگری نظری متفاوت دارد و وظیفه سیاستمداران آن است که نقطه نظرات متفاوت را بسنجد و بین منفعت های مختلف نوعی تعادل برقرار کند .

از سویی می فهمم که یک سیاستمدارباید از تمام قدرت خود استفاده کند و همه چیز را در نظر بگیرد و در پایان فرض بر این است که وی در حد انتظارات ظاهر شود و در جهت منافع کشور اقدام کند. اما متاسفانه آن ها بیش از حد منافع بانک ها و بخش بانکی را در نظر می گیرند."