آیا تجربه بازسازی ژاپن به کار این روزهای اقتصاد ایران هم می آید؟
مترجم: قاسم نصر
مقاله حاضر از نوشته های آقای شینزو آبه نخست وزیر لیبرال دموکرات ژاپن بر صفحه شخصی ایشان در سایت لینکد این است. به خوبی ایده آل های ژاپنی را برای جهانیان توضیح می دهند و در همین راستا و در پوشش این گزارش به جلب خمایت داخلی برای سیاست های خود اقدام می کنند. در این مقاله جهت گیری های اقتصادی آینده ژاپن به خوبی ترسیم شده و می تواند برای دیگر کشورها راهنمای خوبی در تعامل با ژاپن نو باشد.
****
قرار دادن ژاپن در جایگاه بهبود، ماموریتی است که به عهده من گذاشته شده است. رکود دراز مدت بلایی است که گریبانگیر ژاپن شده است. اگر ارزش واقعی پول بالاتر از ارزش کالاست(نشانه بارزی از رکود) بنابر این گریز ناپذیر است که سرمایه گزاری ها به دلیل کم شدن خرید و مصارف خانگی، کاهش یابد.
راه پیش روی ما پر چالش است. به دلایل زیادی، آسیب پذیرترین بخش در این رکود نسل جوان کشور است. نگرانی من از این است که انرژی نسل جوان استفاده نشده و یاس و نا امیدی بر آنان چیره شود.
ما و همکارانمان سیاستمدار نشده ایم که چنین کشوری بسازیم ، کشوری که چشم انداز آینده آن برای جوانان جز یاس و نا امیدی نباشد. به راحتی می گویم که مهم ترین چیز برای کشورم بر انگیختن جوانانی است که به آینده ای روشن اعتماد داشته باشند.
به استعاره می توان گفت که رکود در یک کشور مانند این است که درجه حرارت بدن شما ذره ذره و به طور مداوم افت کند.
فقط یک راه حل داریم؛ اینکه رکود از طریق سیاستهای مالی و پولی جدید و جسورانه که همزمان اجرا می شوند، و با یک حرکت سریع ریشه کن شود.
سیاست های کلان بانک مرکزی و معیارهای بودجه ای بلافاصله متعاقب آن، اولین و دومین تیر در کمان اقتصادی ژاپن برای استراتژی رقابتی آن است. اوضاع فعلی سبب تغییر دراماتیک کشورمان شده است. هدف من این است که به گونه موفقیت آمیزی ژاپن را از این ذهنیت رکودی که بر آن حاکم شده است، خارج نمایم.
دیگر اولویت مهم مواجهه با چالش های بر آمده از زلزله و سونامی 3/11 ریشتر اخیر است، به ویژه برای کشانیکه در مناطق آسیب دیده زندگی می کنند. سونامی که حدود 2 سال پیش واقع شد، در دو هزار سال اخیر نمونه نداشته است. من به عنوان نخست وزیر به صورت ماهانه از مناطق و تاسیسات هسته ای آسیب دیده بازدید می کنم تا مطمئن شوم که بازسازی به گونه ای مثبت و ادامه دار انجام می شود.
با توجه به اینکه تعداد زیادی از مردمی که خانه و خانواده شان را از دست داده اند هنوز به شرایط عادی زندگی باز نگشته اند ما نمی توانیم ادعا کنیم که ژاپن کاملآ بهبود یافته است و همچنین نمی توانیم پاسخگوی محبت های دوستانمان در دیگر کشورها باشیم که با کمک های خود ما را یاری داده اند. بدون بهبود اقتصاد رقابتی گسترده ی ژاپن، خود قربانیان قادر نخواهند بود کمک زیادی به بهبود وضعیتشان نمایند و مناطق مصیبت زده را از این وضعیت خارج سازند.
هم اکنون ژاپن با چالش های ساختاری بزرگی روبروست. به دنبال یک دوره طولانی رکود، ما 500 میلیارد دلار از درآمد ناخالص ملی را از دست داده ایم، که با از بین رفتن کل حجم اقتصادی کشورهایی مانند لهستان و نروژ برابری می کند. در نتیجه، بدهی های ژاپن بیشتر از دو برابر تولید ناخالص ملی آن است.
نیازی به تاکید دوباره نیست که خروج از این وضعیت تنها در افزایش رشد اقتصادی است.
دیگر چالش های ساختاری که ما با آنها روبرو هستیم شامل کاهش نرخ زاد و ولد و پیری جمعیت است. حل هر دو معضل کار بسیار مشکلی است. اگر از همین حالا به این موضوعات نپردازیم به جایی خواهیم رسید که دیگر راهی برای برگشت نخواهیم داشت. ژاپن باید خیلی سریع دست به کار شود وگرنه بسیار دیر خواهد شد.
پس باید چه کار کنیم؟ متاسفانه نه نوشدارو و نه تیر جادویی که بتواند همه این مشکلاتی که ژاپن برای مدت طولانی گریبانگیر آن بوده را علاج کند.وچود ندارد. گر چه یک چیز قطعی است: ما می توانیم انتظار اثر گزاری بیشتری را داشته باشیم اگر هدف گزاری مان کاتالیزورهای ویژه ای باشد که بتواند تکان محکم تری را به اقتصاد ژاپن وارد سازد. عایدات بیشتری از یک اقدام قاطع و جسورانه خواهیم داشت تا از یک وصله پینه های کوچک و محتاطانه.
در واقع این کاتالیزورها هدف واقعی استراتژی رشد ژاپن هستند. ما سالیانی است که به افزایش مشارکت زنان در نیروی کار و همچنین در بخشهای مدیریتی همت گمارده ایم. این یک سیاست اجتماعی است، اما همزمان برای استرانژی رشد کشورمان نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
تغییر فرهنگ صنفی ژاپن برای پذیرش مشارکت بیشتر زنان یک اولویت قطعی است. جامعه تجاری ژاپن برای مدت طولانی با نوعی تفکر خاص تحت تسلط مردان ژاپنی بوده است. من مصمم هستم که زنان ژاپنی را تشویق نمایم تا این سقف شیشه ای را بشکنند و من زیر ساختهای لازم برای این کار را فراهم خواهم کرد.
چالش بعدی باز کردن درهای ژاپن و بازار آن است. از زمانیکه نخست وزیر ژاپن شده ام با این مسئله مواجه بوده ام که آیا باید وارد موافقنامه همکاری های تجارت آزاد ترانس پاسیفیک(1) شویم یا خیر. صداهای مخالف حتی از درون حزب حامی من هم شنیده می شود. من تمام سعی خود را برای تغییر دیدگاهشان انجام دادم و در نهایت تصمیم گرفتم در مذاکرات شرکت نمایم. در زمانیکه بعضی ها برای چنین کوششی دودل هستند، من شکی ندارم که افزایش تجارت، زنجیره ای از عکس العمل های مثبت را برای اقتصاد ژاپن به دنبال خواهد داشت.
ژاپن همچنین در جستجوی امضای موافقتنامه همکاری اقتصادی با اتحادیه اروپا، موافقتنامه تجارت آزاد با چین و کره، و همچنین موافقتنامه های همکاری با اجلاس کشورهای شرق آسیا(ده کشور عضو آسه آن ASEAN با چین، کزه جنوبی، استرالیا، بیوزیلتد و هند) است.
من همچنین به اهمیت تلاش برای جذب سرمایه گزاری خارجی باور دارم. به عنوان بخشی از استراتژی رشد، طرح جسورانه ای را برای ذو برابر کردن سطح سرمایه گزاری مستقیم شرکت های خارجی در ژاپن تنظیم کرده ام.
از ابتدای تصدی پست نخست وزیری ژاپن اعلام داشته ام که می خواهم محیط تجاری ژاپن در جهان را دوستانه ترین نمایم.
یکی از ابزارهای وصول به این هدف، ایجاد "مناطق ویژه استراتژیک ملی" برای سرمایه گزاری است. از گذشته آموخته ایم که روش از "پایین به بالا" گاهی وقتها نالایق است و خطر تاخیر ناشی از انبوه مقررات، اتلاف منافع و طولانی شدن فرایند تصمیم گیری را افزایش می دهد. مناطق ویژه جدید از روش بالا به پایین استفاده می کند. من شخصآ رهبری مدیریت این ابتکارات را به عهده گرفته و تصمیمات ضروری را برای تغییر قوانین و اجرای اصلاحات اتخاذ می کنم.
ما مفررات برنامه ریزی فعلی را که توسعه مناطق شهری را محدود می کند بازبینی خواهیم کرد. علاوه بر این ما مقرراتی را که حضور دکترهای دیگر کشورها برای کار در ژاپن را محدود می کند به چالش خواهیم کشید به مدارس خارجی اجازه خواهیم داد که تسهیلات بیشتری برای گشایش در ژاپن دریافت نمایند. ما همچنین قوانین ساخت و سازی را که از سرازیر کردن مردم به مراکز شهرها حمایت می کند، تغییر خواهیم داد. اگر تقاضای ژاپن برای بر گزاری بازی های المپیک 2020 در ژاپن مورد قبول واقع شود، یک کاتالیزور با ارزش برای تقویت بهبود اقتصاد ژاپن خواهد بود. میزبانی چنین جشنواره جهانی رویای مردم ژاپن را به حقیقت خواهد پیوست.
من می خواهم که ژاپن به استقبال مردم هوشمند سراسر جهان برود، کسانیکه از دانش و تخصص های جدید برخوردارند و کسانیکه خودشان می توانند به عنوان کاتالیزور تغییر اقتصادی ژاپن عمل نمایند.
شاید بعضی ها سوال نمایند که آیا ژاپن آمادگی این چالش ها را دارد. من به شخصه معتقدم که دیگر نمی توانیم از رویارویی با این چالش ها سر باز زنیم، چرا که هر چه زمان بگذرد مواجهه با آنها سخت تر خواهد شد. باید لحظه ها را مغتنم شماریم. امیدوارم که بتوانم به عنوان مته دریلی که در نهایت صخره رژیم قانونی ژاپن را سوراخ می کند، عمل نمایم. تغییرات مثبت هم اکنون ایجاد شده اند- اصلاحات ساختاری در بازار برق یکی از این موارد است. ما، مجموعه مدیریتی آبه Abe، بر آنیم که این اصلاخات را با جداسازی بخش تولید از انتقال برق به انجام رسانیم. برای چنین امری، تصمیم داریم به یک بازار انحصاری که برای بیش از نیم قرن ادامه داشته است، خاتمه دهیم. انتظار ما این است که در نتیجه این اصلاحات، فرصتهای جدیدی بروز کند و سرمایه گزاری ها د این بازار را افزایش دهد.
انتخابات مجلس علیای ژاپن در ماه جولای برگزار خواهد شد. پیروزی اتحاد حاکم( حزب لیبرال دموکراسی و حزب کومیتو جدید) پیام شفافی از حمایت عمومی است و سیگنالی است که به ما می فهماند باید پیش رویم و تصمیمات مثبت مان را اجرایی نماییم.
در نهایت باید بگویم که این تلاش ها فقط به نفع شهروندان ژاپنی نیست.
در سه ماهه اول سال 2013 ، رشد سالانه کشور 4.1 درصد بوده است. اقتصاد ژاپن باید بتواند در طول سال این نرخ رشد اقتصادی را افزایش داده و همتای یک اقتصاد نوظهور بزرگتر از اسراییل به حجم آن بیافزاید.
اقتصاد ژاپن کوچک نیست. بر اساس و معیار جی دی پی اسمی، حجم آن از مجموع انگلستان و آلمان بیشتر است. اگر کشوری مانند ما نرخ رشد منفی را تجربه نمایند، آخرین راهش این است که دست گدایی به طرف همسایه گان دراز کند.
ژاپن ملتی است که خود را برای یک جهان صلح آمیز و با ثبات مسوول می داند. پس باید آن قدر قوی باشد که نقش قدرتمند تری را در این عرصه ایفا نماید.
"آبنومیکز" (اقتصاد آبه ای) می تواند کشور را از رکود خارج کرده و آن را در مسیر رشد قرار دهد. این روش فرصتی را برای تعامل مثبت با جهان و سناریو "برد-برد" برای اقتصاد جهانی و ژاپن ارائه می کند.
پاورقی:
- پیمان ترانس پاسفیک (Trans-PacificPartnership) در سال 2005 بین سنگاپور، برونئی، نیوزیلند و شیلی امضاء شد و سپس با پیوستن آمریکا ، کانادا ، استرالیا ، ویتنام ، مالزی ، پرو، مکزیک تعداد اعضای آن افزایش یافت.
