دست‌اندازی چک‌برگشتی‌ها به صندوق توسعه ملی
هرچند بانک مرکزی از بانک های خواسته تا از این پس تمامی بخشنامه های صادر شده در ارتباط با استعلام وضعیت متقاضیان تسهیلات از صندوق توسعه ملی را رعایت کنند، اما جای شگفتی است در شرایطی که بانک ها برای اعطای وام یک میلیونی، انواع و اقسام موانع را به عنوان شرایط دریافت تسهیلات پیش روی مردم می گذارند، چگونه افراد دارای چک برگشتی مطالبات معوق موفق شده اند از منابع صندوق توسعه ملی به راحتی تسهیلات ارزی و ریالی بگیرند؟ در بخشنامه بانک مرکزی با اشاره به گزارشی از سازمان بازرسی کل کشور فاش شده است که برخی بانکها در فرآیند اعطای تسهیلات از محل منابع صندوق توسعه ملی، بخشنامه های صادره از سوی بانک مرکزی از جمله استعلام از سامانه های چک برگشتی و تسهیلات و تعهدات، بررسی فنی، مالی و اقتصادی طرح، آئین نامه تسهیلات و تعهدات کلان، اخذ صورت های مالی حسابرسی شده و ... را رعایت نمی کنند.
بانک مرکزی به نام بانک های متخلف اشاره ای نکرده و جزییاتی از این تخلف آشکار در پرداخت تسهیلات آنهم از صندوق توسعه ملی و میزان آن منتشر نساخته است، اما به نظر می رسد ورود نهادهای نظارتی به ویژه مجلس به فرایند پرداخت تسهیلات صندوق توسعه ملی و حتی تحقیق و تفحص از کارنامه این نهاد می تواند هم به شفافیت فضای اقتصادی کشور و هم کاهش حجم مطالبات معوق و غیر جاری بانک ها کمک کند. بانک مرکزی هم با تاکید بر اینکه در سالیان اخیر یکی از معضلات اصلی صنعت بانکداری، افزایش حجم مطالبات غیرجاری بوده است خطاب به مدیران عامل بانک های دولتی و غیر دولتی آورده است: براساس بندهای (ج) و (ه) بخش یازدهم نظام نامه ضوابط و شرایط اعطای تسهیلات صندوق توسعه ملی مصوب نشست هیأت امنای صندق توسعه ملی، مسئولیت احراز اهلیت متقاضیان دریافت تسهیلات از منابع صندوق، رتبه سنجی اعتباری آن و ارزیابی و تأیید گزارش های توجیه فنی، مالی و اقتصادی طرحها با بانک عامل است، به علاوه آن که نیز قبول ریسک بازپرداخت و وصول اقساط از تسهیلات گیرنده و بازپرداخت به هنگام سررسید تسهیلات (اعم از اصل و سود) به صندوق توسعه ملی نیز بر عهده بانک عامل خواهد بود و به لحاظ پذیرش ریسک تفاوتی میان تسهیلات اعطایی از محل منابع صندوق توسعه ملی و سایر تسهیلات اعطایی وجود ندارد.بانک مرکزی از بانکها خواسته است مراتب را به قید تسریع به کلیه واحدهای ذی ربط ابلاغ و بر حسن اجرای آن نظارت کنند.
