سودآوری بانک‌های بزرگ پس از لغو تحریم‌ها

اقتصاد ایرانی: به دنبال اعلام جمع بندی مذاکرات هسته یی، توافق انجام شده، و لغو تحریم های مالی، بانکی و اقتصادی، کارشناسان، مدیران و فعالان اقتصادی پیش بینی می کنند که میزان مبادلات تجاری ایران با کشورهای اروپایی، آسیایی و امریکایی به تدریج رو به افزایش خواهد گذاشت و در نتیجه شرکت ها، بانک ها و موسساتی که از ظرفیت شعب و دفاتر خارج از کشور برخوردارند، قادر خواهند بود که با استفاده از ظرفیت های خود، ضمن کمک به فضای کسب و کار و رونق مبادلات تجاری ایران و افزایش رشد اقتصادی کشور، میزان درآمد، سود و معاملات خود را افزایش دهند.
به گزارش تعادل، شرکت ها و موسساتی مانند بانک های تجاری، صنایع نفت و سایر صنایع و امور تجاری کشور که دارای دفاتر خارج کشور و روابط گسترده تجاری در گذشته بوده اند و در کشورها و شهرهای بزرگ تجاری جهان فعال هستند، سریع تر از سایر شرکت ها و موسسات قادر خواهند بود که مبادلات و درآمد خود را افزایش دهند.
از آنجا که مبادلات تجاری و نقل و انتقال پول و حواله های ارزی و ضمانتنامه های بانکی و... در کوتاه مدت و ظرف چندماه می تواند دستاوردهای مورد انتظار را حاصل کند و سریع تر از امور صنعتی و سرمایه گذاری های بلندمدت به سودآوری برسد، در نتیجه برای سهامداران بورس تهران، بانک های تجاری که دارای شعب خارج کشور هستند بیش از سایر موسسات مورد توجه هستند و جذابیت بیشتری از نظر سودآوری و آینده سهام و قیمت و درآمد هر سهم خواهند داشت.
به عبارت دیگر، در حال حاضر به خاطر ظرفیت های موجود بانک های کشور به خصوص بانک های صادرات، ملی، سپه، ملت و تجارت بیش از سایر موسسات در معرض ارزیابی سهامداران و سرمایه گذاران قرار دارند و سهامداران و فعالان بورس، آینده خوبی را برای این موسسات متصور هستند.

بیش از ۵۰ شعب فعال در خارج کشور
کارشناسان پیش بینی می کنند که با لغو تحریم ها، بیش از ۵۰ شعبه بانک های تجاری ایران در خارج کشور، فعالیت گسترده تر و بارونق و درآمد بیشتری را شاهد باشند.
براساس آمار سال های قبل، تعداد شعب خارجی بانک های دولتی و خصوصی شده در سال ۱۳۸۰ تعداد ۵۷ شعبه بوده که در سال ۱۳۸۱ به ۵۶ شعبه، در سال ۱۳۸۲ به ۵۲ شعبه و سرانجام در سال ۱۳۸۴ به ۴۹ شعبه کاهش یافته است اما با لغو تحریم ها پیش بینی می شود که شعب فعال و غیرفعال قبلی به تدریج فعال شده و شاهد فعالیت بیش از ۵۰ شعبه بانک های ایران در خارج کشور و به خصوص در امارات متحده عربی و اروپا باشیم. از سوی دیگر تعداد شعب فعال بانک های دولتی و خصوصی شده در داخل کشور به بیش از ۱۸هزار شعبه افزایش یافته است که می تواند مکمل شعب خارج کشور و تقویت کننده عملیات بانکی و سودآوری آنها باشد.
براساس گزارش دفتر نظارت بر دارایی های خارجی خزانه داری امریکا، بانک های ایرانی که در خارج کشور شعبه دارند، شامل بانک های صادرات، ملت، ملی، تجارت، سپه، کشاورزی، مسکن، صنعت و معدن و شرکت سرمایه گذاری خارجی ایران است. البته بانک های ایران در شهرهای لس آنجلس و نیویورک امریکا نیز به عنوان دفتر نمایندگی کار می کنند.
با توجه به تعداد شعب و ظرفیت موجود بانک های ایرانی در خارج از کشور می توان گفت که بانک های صادرات، ملی، سپه، ملت، تجارت و سرمایه گذاری خارجی ایران به ترتیب از بیشترین ظرفیت برای افزایش مبادلات بین المللی، تجاری و بانکی ایران با کشورهای جهان برخوردارند و در نتیجه انتظار می رود که بیشترین سود و درآمد را کسب کنند.
از آنجا که بانک های صادرات، ملت و تجارت جزو بانک های خصوصی شده هستند در نتیجه از مدیریت، کارآمدی و آزادی عمل بیشتری نسبت به بانک های کاملا دولتی برخوردارند و در نتیجه انتظار می رود که سود و درآمد و عملکرد بهتری نیز داشته باشند و متناسب با آن سهام این بانک ها نیز از جذابیت بیشتری در بورس اوراق بهادار برخوردار خواهد شد.
به اعتقاد کارشناسان، سودآوری برخی شعب بانکی خارج از کشور می تواند مانع زیان و کاهش سود بانک ها شود و بسیاری از بانک ها ازجمله بانک صادرات ایران و بانک های ملی و ملت و سپه و تجارت، با سودآوری مناسبی مواجه خواهند شد.

شعب خارجی بانک صادرات
بانک صادرات ایران در دهه ۱۳۸۰ علاوه بر دارا بودن ۳۰ شعبه در آسیا و اروپا، مالکیت چهار بانک مستقل در خارج از ایران را نیز در اختیار داشته است. در حال حاضر برخی کارشناسان به حضور ۲۱ تا ۲۳ شعبه خارج از کشور بانک صادرات اشاره دارند که برخی از این شعب مانند بانک پی ال سی لندن و شعب امارات متحده عربی بسیار فعال، سودآور و اثرگذار بر روند تجارت و عملیات بانکی ایران بوده اند.
در حال حاضر شعبه های بانک صادرات ایران در خارج از کشور عبارتند از شعبه های ابوظبی، دوبی، شارجه، فجیره در امارات متحده عربی، ترکمنستان، تاشکند، آتن، فیوچر بانک منامه بحرین، بیروت، قاهره، دوحه قطر، فرانکفورت و هامبورگ آلمان، پی ال سی لندن، لس آنجلس و نیویورک امریکا، مسقط عمان و پاریس، آرین بانک افغانستان، دوبی (اداره منطقه یی)، بر دوبی، دوبی (شعبه اصلی)، مرشد بازار، العین، شیخ زاید، عجمان، بیروت (اداره منطقه یی)، العبیری، صیدا، بعلبک، برج البراجنه، عشق آباد.
بانک صادرات ایران در حال حاضر با حدود ۲۶۰۰ شعبه در داخل کشور و ۲۳ شعبه در خارج کشور و حدود ۳۳ هزار کارمند دارد.
این بانک دارای سیستم یکپارچه بانکی به نام سپهر است که توانایی و ظرفیت بالایی در داخل و خارج کشور برای مشتریان و جذب سپرده های بیش از ۴۰ میلیون ایرانی ایجاد کرده و آمارها نشان می دهد که بیش از ۴۰ میلیون کارت الکترونیکی فعال در شبکه بانک صادرات فعال است.
در سال ۱۹۶۸ یا ۱۳۴۷ دفتر سرپرستی و شعب بانک صادرات در کشور امارات متحده عربی و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس تاسیس شد.

بانک های مستقل
در حال حاضر ۸ بانک مستقل و بزرگ ایران در خارج کشور فعال است.
بانک صادرات پی ال سی لندن، بانک ملی پی ال سی لندن، بانک سپه پی ال سی لندن، آریان بانک در هرات، بانک ملی ایران در مسکو، ، بانک ایران و اروپای AG، فیوچربانک با مشارکت بانک صادرات و بانک ملی، پرشیا اینترنشنال بانک پی ال سی با مشارکت بانک های تجارت و ملت.

شعب خارجی بانک ملی
شعب خارجی بانک ملی ایران نیز عبارت است از شعب شهرهای لندن انگلیس، دوسلدورف، فرانکفورت، هامبورگ و مونیخ آلمان، پاریس، هنگ کنگ، توکیو، لس آنجلس و نیویورک امریکا، مسکو، قاهره، دوبی، ابوظبی، فجیره، راس الخیمه، العین و شارجه امارات متحده عربی، باکو، هنگ کنگ، منامه و محرق بحرین و مسقط عمان .
بانک ملی در دوبی با ۳ دفتر و شعبه شامل بر دوبی و دوبی منطقه یی و دوبی (شعبه اصلی) فعالیت دارد.

شعب خارجی بانک سپه
شعبه های خارجی بانک سپه نیز در فرانکفورت آلمان، لندن انگلیس، نیویورک امریکا، پاریس فرانسه و رم و میلان ایتالیا قرار دارد.

شعب خارجی بانک ملت
شعبه های بانک ملت در آنکارا، ازمیر و استانبول ترکیه، سئول کره جنوبی، لندن، ایروان، دوبی و مالزی قرار دارند.
 بانک ملت در حال حاضر با حدود ۸ شعبه و دفتر نمایندگی در خارج کشور فعال است که ۳ دفتر و شعبه آن در ترکیه شامل ازمیر و استانبول و آنکاراست. بانک ملت از طریق این دفاتر و شعب خود از جمله بانک بین المللی پرشیا در کشور انگلستان، ملت بانک ایروان در کشور ارمنستان و FEE بانک در کشور مالزی، فعالیت های بین المللی خود را انجام داده و خدمات ارزی را به مشتریان خارج از کشور ارائه می کند. همچنین بیش از ۲۶ درصد از سهام بانک تجارتی ایران و اروپا واقع در شهر هامبورگ متعلق به بانک ملت است.

شعب خارجی بانک تجارت
۲ شعبه خارجی بانک تجارت در شهرهای لندن انگلیس و پاریس فرانسه و دوشنبه قرار دارند.

 شعب بانک سرمایه گذاری خارجی ایران
شعب بانک سرمایه گذاری خارجی ایران نیز در شهرهای هامبورگ آلمان، دوبلن ایرلند، رم ایتالیا و لندن انگلیس قرار دارند.

رفع تحریم ها براساس نتیجه مذاکرات
براساس جمع بندی مذاکرات هسته یی در وین که در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ اعلام شده و احتمالا تا آذرماه به نتیجه نهایی و امضای کشورهای طرف مذاکره خواهد رسید، رفع تحریم های اقتصادی و مالی یکی از اولویت های مذاکراتی جمهوری اسلامی ایران بوده است تا تمامی اقدامات کشورها که در اجرای قطعنامه های شورای امنیت صورت گرفته است، متوقف شود.
تمامی قطعنامه های شورای امنیت (۱۶۹۶، ۱۷۳۷، ۱۷۷، ۱۸۰۳، ۱۸۳۵، ۱۹۲۹ و ۲۲۲۴) در مرحله اول و در قالب ماده ۴۱ منشور ملل متحد (که 6 قطعنامه قبلی در آن قالب صادر شده بود و ایران را تحت ماده ۴۱ فصل ۷ منشور قرار داده بود) لغو و تمامی تحریم های مالی و اقتصادی تحمیل شده وفق آنها خاتمه می یابد.
کلیه اموال و وجوه متعلق به دولت ایران، بانک مرکزی و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی که نزد موسسات مالی خارجی مسدود شده، از تاریخ اجرای برجام آزاد و بدون هیچ قید و شرطی می تواند مورد استفاده صاحبان این اموال و وجوه قرار گیرد. دولت جمهوری اسلامی ایران، بانک مرکزی و سایر موسسات دولتی می توانند فعالیت های زیر را انجام دهند:

۱- انتشار و فروش اوراق قرضه
۲- انتشار و فروش اوراق قرضه یی که با ضمانت دولت ایران صادر شده است
۳- دریافت وام های خارجی از موسسات بین المللی از قبیل بانک جهانی یا سایر بانک های خصوصی
۴- تهاتر معاملات دلاری از طریق بانک های غیر امریکایی
۵- دریافت ضمانت های صادراتی از موسسات مربوطه؛ بانک ها و موسسات مالی ایرانی می توانند بدون هیچ گونه محدودیتی اقدام به معاملات و فعالیت های تجاری زیر با بانک ها و موسسات مالی خارجی کنند.
۶- ایجاد روابط کارگزاری
۷- استفاده از خدمات پیام رسانی شامل سوئیفت
۸- تاسیس نمایندگی، شعبه یا شرکت های تابعه
۹- افتتاح اعتبارات اسناد و بروات اسنادی و صدور ضمانتنامه های بانکی
۱۰- سرمایه گذاری در سهام موسسات مالی و بانکی خارجی و ایجاد مشارکت با آنها
۱۱- فروش و واگذاری سهام به موسسات مالی و بانک های خارجی با توجه به قوانین داخلی
۱۲- نقل وانتقال ارز به داخل و خارج کشور یا به حساب خود بانک
۱۳- خریدوفروش اوراق قرضه بین المللی یا سایر اوراق تجاری بین المللی به حساب خود یا به حساب مشتریان بانک ها
۱۴- دریافت وام ها و تسهیلات اعتباری خارجی
۱۵- انجام سایر عملیات مالی و بانکی و عملیات مرتبط بانکی با هر یک از موارد فوق همچنین تجارت طلا و فلزات گرانبها شامل ۱- تجارت و حمل ونقل طلا و فلزات گرانبها ۲- سایر خدمات از قبیل حمل ونقل، خدمات امنیتی و غیره ۳- دریافت تسهیلات جهت انجام معاملات مربوطه آزاد خواهد شد.
از سوی دیگر، ده ها میلیارد دلار از درآمدهای ایران که طی چند سال گذشته به دلیل تحریم ها در خارج از کشور مسدود شده است، آزاد خواهد شد و برخی کارشناسان میزان آن را حدود ۱۲۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار برآورد کرده اند که آزادسازی و ورود آنها به کشور، توسعه تجارت و مبادلات و... نیز در مجموع سودآوری بانک ها را افزایش خواهد داد.
قرار است که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، کشتیرانی جمهوری اسلامی، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی نفتکش و شرکت های تابعه، ایران ایر و بسیاری از دیگر نهادها، بانک ها و موسسات کشورمان (در مجموع حدود ۸۰۰ شخص حقیقی و حقوقی) از شمول تحریم ها خارج شوند و این اقدامات به صورت گسترده فضای کسب وکار و تجارت کشور را متحول خواهد کرد و به هر میزان که این آزادسازی از روند تحریم ها رخ دهد بر میزان عملکرد بانک ها و شعب خارج کشور بانک های تجاری اثرگذار بوده و سودآوری و درآمد آنها را نیز افزایش خواهد داد.  با دسترسی بیشتر ایران به حوزه های تجاری، فناوری، مالی و انرژی و تسهیل معاملات تجاری و بانکی و رفع ممنوعیت یا محدودیت همکاری های اقتصادی با ایران در تمامی عرصه ها از جمله سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و سایر زمینه ها موجبات رشد نقل وانتقال های مالی، قراردادها و حواله ها و ضمانت های ارزی و ریالی را افزایش خواهد داد و در تمام این زمینه ها، بانک های ایرانی واقع در خارج کشور نقش موثری را ایفا خواهند کرد.