سبد هزینه ای ایرانیان در ۵ سال گذشته

اقتصاد ایرانی: بررسی های صورت گرفته توسط بانک مرکزی در خصوص سبد درآمدی و هزینه ای خانوار نشان می دهد پرداخت یارانه های نقدی از سوی دولت سبب تغییراتی معنادار در سبد هزینه ای خانوارهای ایرانی شده است .

به گزارش خبرآنلاین، محاسبات نشان می دهد در دوره اجرای این طرح سهم هزینه ای ملزومات اولیه مانند خوراکی ها و آشامیدنی ها، مسکن، سوخت و بهداشت و درمان افزایش و سهم هزینه های غیر ضروری که در قالب مانند تفریح و امور فرهنگی، خرید لباس و کفش و اثاث منزل و تحصیل و ... که در قالب رفاه طبقه بندی می شوند، کاهش داشته است. این کاهش در حالی رخ داده است که سهم این امور در سبد هزینه ای خانوار پیش از این نیز اندک بود. به این ترتیب خانوار ایرانی پس از هدفمندی یارانه ها سیاست انقباضی تری را برای اداره زندگی برگزیده است. این بدان معناست اعطای یارانه نقدی به رغم اهداف اولیه تاثیری در بهبود وضعیت زندگی خانوار ایرانی نداشت. تا کنون شصت یارانه نقدی به ایرانیان یارانه بگیر پرداخت شده است به این ترتیب هر ایرانی از ابتدای اجرای این طرح تا کنون ۲ میلیون و ۷۳۰ هزار تومان یارانه دریافت کرده است.

بررسی ها نشان می دهد در حالی که سال پیش از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها سهم خوراک در سبد هزینه ای خانوارهای ایرانی ۲۵.۲ درصد بود، این سهم در سال های پس از اجرای هدفمندی حتی تا رقم ۲۷.۲ درصد نیز افزایش یافت. سهم خوراک در سبد هزینه ای خانوار سال گذشته به رقم ۲۵.۴ درصد بازگشته است .

بر اساس این گزارش هزینه بهداشت و درمان نیز در این دوره زمانی در سبد هزینه ای خانوار افزایشی ملموس را تجربه کرده است.

سهم بهداشت و درمان در سبد هزینه ای خانوار پیش از اجرای هدفمندی یارانه ها ۵.۴ درصد بود اما این رقم در سال های پس از اجرا به ۶ درصد رسید .

سهم مسکن نیز با از ۳۳.۳ درصد پیش از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها به ۳۵.۳ درصد افزایش یافت و سال گذشته این سهم معادل ۳۴.۵ درصد گزارش شد. بر اساس این گزارش بانک مرکزی در سرفصلی تحت عنوان کالا و خدمات متفرقه، افزایشی ۲.۷ درصدی را گزارش کرده است. به این ترتیب هزینه های متفرقه خانوارهای ایرانی از ۵.۲ درصد در سال پیش از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها به ۷.۹ درصد در سال گذشته رسیده است. بررسی ها نشان می دهد سهم حمل و نقل در سبد هزینه ای خانوار از ۹.۵ در سال ۱۳۸۸ به ۸.۲ درصد در سال گذشته رسیده است. کاهش سهم حمل و نقل به این ترتیب ۱.۳ درصد برآورد می شود.

این گزارش حاکی است از دوازده سرفصل مورد بررسی بانک مرکزی در سبد هزینه ای خانوارهای ایرانی، هزینه ارتباطات و دخانیات تغییر چندانی را تجربه نکرده است. هر چند قیمت دخانیات و تعرفه مکالمه تلفن در این سال ها افزایش یافته اما سهم این دو در سبد هزینه ای خانوار ثابت مانده است. سهم دخانیات در سبد هزینه ای پیش از هدفمندی یارانه ها ۰.۴ درصد و پس از آن نیز همی رقم برآورد شده است. سهم ارتباطات نیز با کاهشی اندک از ۲.۴ درصد به ۲.۲ درصد رسیده است. این ثبات نیز به معنای استفاده کمتر از وسایل ارتباطی و همچنین دخانیات است. نمودار زیر نشانگر سهم اقلام مختلف سبد هزینه ای یک سال پیش از اجرای هدفمندی یارانه ها و سال های پس از آن است .