اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی با برجام

اقتصاد ایرانی: محسن قاسمی اظهار کرد: استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی (IFRS)، به مجموعه ای از استانداردهای حسابداری گفته می شود که توسط هیات استانداردهای حسابداری بین المللی (IASB) تدوین شده اند.
وی بیان داشت: هدف این استانداردها، تهیه صورت های مالی شرکت های سهامی در قالب یک استاندارد جهانی است.
به گفته این مقام مسوول، در یک سال گذشته، با گسترش تعاملات سیاسی و اقتصادی ایران در گستره بین‎المللی، اقدام های بسیار خوبی در این زمینه توسط نهادهای تاثیرگذار بر حرفه حسابداری ایران از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار، بانک مرکزی و سازمان حسابرسی انجام شده است.
قاسمی، نقطه اوج اقدام های عملی انجام‎شده برای پیاده‎سازی استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی (IFRS) در کشور را ابلاغ بخشنامه افشای اطلاعات بانک‎ها و موسسات اعتباری (مورخ ۲۵ بهمن ۱۳۹۴) توسط بانک مرکزی اعلام کرد.

** اقدام های سازمان بورس و اوراق بهادار برای پیاده‎سازی IFRS در ایران

به گزارش ایرنا، مدیر اسبق امور ناشران بورس و اوراق بهادار تهران در ارتباط با نقش و جایگاه سازمان بورس و اوراق بهادار در پیاده‎سازیIFRS  در ایران گفت: با توجه به اینکه در همه کشورهای جهان کاربرد اصلی IFRS در بازارهای مالی (بازارهای پول و سرمایه) است و کاربران اصلی گزارش‎های مالی بین‎المللی نیز در این بازارها فعالند، سازمان بورس و اوراق بهادار یکی از ذینفعان اصلی پیاده‎سازی IFRS در ایران است.
قاسمی ادامه داد: به همین دلیل، براساس مصوبه مجمع عمومی مورخ ۲۷ شهریور ۱۳۹۰ سازمان حسابرسی (که در ۱۱ خرداد ۱۳۹۱ به تایید وزیر وقت امور اقتصادی و دارایی رسید) مقرر شد «آن گروه از شرکت ها و نهادهای مالی ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار که توسط سازمان بورس مشخص می شوند و به تبع آنها، شرکت های فرعی و وابسته مربوط از تاریخ مشخص شده توسط آن سازمان، باید در تهیه صورت های مالی خود از استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی استفاده کنند».
وی تاکید کرد در واقع، سازمان حسابرسی که با استناد به دو قانون به ارث مانده از دهه ۱۳۶۰ (اوج اقتصاد دولتی کشور) همچنان متولی استانداردگذاری حسابداری و حسابرسی کشور فرض می‎شود، در این مورد ویژه، به‎درستی اختیار قانونی خود در تعیین استانداردهای لازم‎الاجرا را به متولی اصلی بازار سرمایه کشور (سازمان بورس و اوراق بهادار) واگذار کرده است.
دبیرکل انجمن حسابداران خبره ایران افزود: با این حال، سازمان بورس و اوراق بهادار پس از تایید وزیر امور اقتصادی و دارایی (خرداد ۱۳۹۱) بیش از ۱۸ ماه هیچ اقدام مشخصی نکرد، تا این که هیات مدیره این سازمان سرانجام در جلسه مورخ ۲۱ دی ۱۳۹۲ تصویب کرد «همه شرکت ها و نهادهای مالی ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار و به تبع آن، شرکت‎های فرعی و وابسته آنها، در تهیه صورت های مالی که از تاریخ ابتدای فرودین ماه ۱۳۹۲ و پس از آن شروع می‎شود، مجاز به تهیه صورت های مالی «تلفیقی» یا «مجموعه» مبتنی بر استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی(IFRS) هستند».
به گفته وی، در این خصوص صورت های مالی شرکت اصلی (جداگانه) باید مطابق با استانداردهای حسابداری ایران تهیه و ارایه شود و لزومی به تهیه و ارایه صورت های مالی تلفیقی بر اساس استانداردهای حسابداری ایران نیست. بدیهی است تهیه و ارایه صورت های مالی شرکت اصلی (جداگانه) مطابق با استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی به عنوان مکمل بلامانع است.
قاسمی یادآور شد: در نزدیک به سه سالی که از ابلاغ این مصوبه می‎گذرد حتی یک شرکت بورسی هم برای نمونه از این مجوز برای تهیه صورت‎های مالی تلفیقی گروه یا شرکت اصلی با استفاده از IFRS استفاده نکرده است.
وی اضافه کرد: با توجه به بند پایانی این مصوبه، به هر حال، امسال موعد الزام ناشران بزرگ پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای تهیه صورت های مالی مبتنی بر استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی است.
این مسوول ادامه داد: به همین دلیل، مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در اطلاعیه مورخ ۲۶ خرداد ۱۳۹۵ با یادآوری مصوبه سال ۱۳۹۰ مجمع عمومی سازمان حسابرسی و اعلام خبر راه‎اندازی «کمیته راهبری IFRS» در این سازمان (از مرداد ۱۳۹۴) اعلام کرد «چنانچه شرکت هایی تمایل به اجرای IFRS در صورت های مالی تلفیقی سال ۱۳۹۵ دارند، می توانند تا تاریخ ۱۵ تیر ماه ۱۳۹۵ موضوع را به این سازمان اعلام کنند» که تاکنون هیچ شرکتی تمایل خود را تا آن موعد به سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام نکرده است.
قاسمی تصریح کرد: همچنین، با این که در پایان این اطلاعیه نیز تاکید شده « فهرست اسامی شرکت هایی که ملزم به تهیه صورت های مالی تلفیقی مبتنی بر IFRS  در سال ۱۳۹۵ هستند، در نخستین فرصت پس از بررسی در کمیته راهبری و تصویب در هیات مدیره سازمان بورس، اطلاع رسانی خواهد شد»، اما تا این تاریخ چنین فهرستی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار منتشر نشده است.
وی یادآور شد: در پایان این اطلاعیه اعلام شده است «طبق برنامه‎ریزی صورت گرفته همه ناشران با توجه به اولویت‎های مشخص، به تدریج از سال ۱۳۹۶ ملزم به تهیه صورت های مالی تلفیقی بر اساس استانداردهای IFRS خواهند بود».

** مشارکت دیرهنگام سازمان حسابرسی برای پیاده‎سازی IFRS در ایران

دبیرکل انجمن حسابداران خبره ایران با انتقاد از مشارکت دیرهنگام سازمان حسابرسی در پیاده‎سازی IFRS در ایران گفت: البته ایراد ماهوی هم نمی‎توان به سازمان حسابرسی وارد دانست، زیرا این سازمان اساسا دغدغه پیاده‎سازی IFRS را در ایران ندارد.
وی با اشاره به دغدغه‎های سازمان بورس و اوراق بهادار و بانک مرکزی برای پیاده‎ کردن IFRS در ایران افزود: این سازمان‎ها چون ذینفعان اصلی اند، در سال‎های گذشته نقش پیشران را ایفا کرده‎اند.
قاسمی با اشاره به سند راهبردی سازمان حسابرسی گفت: وزارت اقتصاد دولت یازدهم با توجه به رویکرد برنامه‎محوری که از همان آغاز به‎کار اتخاذ کرده، از همه سازمان‎های زیرمجموعه خود ( از جمله سازمان حسابرسی ) اهداف راهبردی‎شان را دریافت کرد.
به گفته وی، همان طور که در سند راهبردی سازمان حسابرسی ملاحظه می‎شود، نخستین اولویت راهبردی این سازمان «افزایش توان ثروت‎آفرینی کشور» ذکر و مقرر شده است از طریق دو هدف راهبردی گسترش پیاده‎سازی استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی و گسترش برون‎سپاری خدمات حسابرسی محقق شود.
این مسوول تاکید کرد در این سند، منشا هدف راهبردی نخست «ارایه صورت‎های مالی منطبق با استانداردهای بین‎المللی برای شفاف‎سازی فضا و افزایش مطلوبیت برای سرمایه‎گذاران خارجی» ذکر و مقرر شده از سال ۱۳۹۳ تا سال ۱۳۹۶ به ترتیب پنج، ۱۰، و ۲۰ (در مجموع ۵۰) استاندارد بین‎المللی در کشور پیاده‎سازی شود.
وی بیان داشت: حال از نامشخص بودن این ۵۰ استاندارد و این که چطور قرار بوده در چهار سال جداگانه پیاده‎سازی شوند که بگذریم (چون نه تعداد این استانداردها ۵۰ استاندارد است و نه امکان پیاده‎سازی جداگانه IFRS وجود دارد )همین اهداف هم تا کنون محقق نشده‎اند و فقط طبق گفته بعضی از مدیران این سازمان در منابع غیررسمی، ظاهراً هم اینک مجموعه کامل IFRS  به فارسی ترجمه شده است و با توجه به مکاتبات انجام‎شده با بنیاد IFRS (برای رعایت حق تکثیر) به زودی امکان انتشار آنها در کشور فراهم خواهد شد.
قاسمی ادامه داد: اقدام ارزشمند و درخور تحسینی که سازمان حسابرسی در چند سال گذشته برای پیاده‎ کردن IFRS در ایران انجام داده (هر چند آن هم روند انجام بسیار کندی داشته است) تهیه و انتشار راهنماهای بکارگیری IFRS در قالب نشریات جداگانه است.

** برگزاری سی و هشتمین همایش انجمن حسابداران خبره ایران 

دبیر جلسات شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران گفت: با نگاهی گذار به موضوعات و تاریخ برگزاری سی و هفت همایش برگزارشده توسط انجمن در چند دهه گذشته، به خوبی ملاحظه می‎شود همواره موضوعات کاربردی روز حرفه حسابداری به عنوان موضوع برگزاری همایش‎های انجمن در نظر گرفته شده است.
قاسمی ادامه داد: دو موضوع بسیار مهمی که امسال اهالی حرفه با آنها درگیر بودند و در سال‎های آینده نیز خواهند بود شامل مباحث گسترده مرتبط با پیاده‎سازی اصلاحیه جدید قانون مالیات‎های مستقیم و دیگری، مباحث گوناگون و بعضاً پیچیده مرتبط با پیاده‎سازی IFRS در ایران است.
وی اضافه کرد: از این رو، در همان نخستین جلسات شورای عالی انجمن (اواخر سال گذشته) به دبیرخانه انجمن تکلیف شد در سال ۱۳۹۵ دو همایش جداگانه در ارتباط با این دو موضوع کلیدی برگزار شود.
دبیر کل انجمن حسابداران خبره ایران یادآور شد: همایش نخست با مشارکت مقام های ارشد سازمان امور مالیاتی کشور و سازمان بورس و اوراق بهادار در ۱۱ خرداد ۱۳۹۵ در تالار همایش‎های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد و به دلیل کاربردی بودن مباحث ارایه شده در آن مورد استقبال بسیار مثبت طیف گسترده مخاطبان قرار گرفت. همایش دوم هم طبق برنامه‎ریزی انجام‎شده، در روز سه‎شنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۵ در تالار «الغدیر» دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.
وی در پایان اعلام کرد: با توجه به این که مطابق الزامات بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار، بانک‎ها و موسسات اعتباری در گزارشگری مالی سال جاری (۱۳۹۵) مکلف به رعایت استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی (IFRS) هستند، موضوع سی و هشتمین همایش انجمن حسابداران خبره ایران «پیاده‎سازی استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی (IFRS) در شبکه بانکی کشور» انتخاب شده است.
به گزارش ایرنا، هیات استانداردهای حسابداری بین المللی  (IASB)، یک نهاد مستقل در لندن است که ۱۵ عضو از کشورهای مختلف دارد و کار خود را از سال ۲۰۰۱ آغاز کرده است. پایه گذاری این هیات توسط شرکت های بزرگ حسابداری، موسسات مالی خصوصی و تعدادی دیگر از سازمان های حرفه ای در حوزه حسابداری انجام شده است. تا کنون بیش از  کشور IFRS را برای گزارش دهی مالی شرکت های خود الزامی دانسته اند.
با پذیرش IFRS، یک شرکت می تواند صورت های مالی خود را با اصول مشابه به شرکت های رقیب خارجی ارایه کند. در نتیجه قابلیت مقایسه بین اطلاعات این شرکت ها وجود داشته و علاوه بر آن شرکت های مادری که شرکت های تابعه آنها در سایر کشورهایی وجود دارند که IFRS را پذیرفته اند قادر خواهند بود تا یک زبان مشترک حسابداری داشته باشند. همچنین بکارگیری IFRS می تواند برای شرکت هایی که قصد افزایش سرمایه گذاری خارجی خود را دارند، سودمند باشد.