اوباما، نهضت جدید توسعه اقتصادی را برای مسلمانان پایه گذاری می کند
حسین باراک اوباما در جمع دانشگاهیان مصر سخنرانی بسیار جالبی را ایراد کرد که به تیتیر نخست بیش از هزاران رسانه در اقصی نقاط جهان تبدیل شد. اوباما در این سخنرانی کاملا منطقی و بی طرفانه به موشکافی روابط رژیم صهیونیستی و فلسطین و نیز رابطه ایران با آمریکا پرداخت.استناد وی به آیات قرآن از دیگر مشخصه هایی است که سخنرانی وی رامتمایز از سخنرانی بسیاری از روسای جمهور در کشور های مسلمان کرده است.
متن زیر چکیده ای از سخنرانی وی است :
برای من افتخار است که در شهر دیرین قاهره حضور دارم بیش از هزار سال است که الازهر به عنوان نماد آموزش اسلامی مطرح است، از پذیرائی شما تشکر می کنم و از پذیرائی مردم مصر نیز متشکرم. مفتخرم که نیت نیک مردم امریکا را با خود برای شما به همراه دارم، و صلح جوئی مسلمانان کشورم را برایتان عرضه می کنم: سلام علیکم.
ما زمانی با هم دیدار می کنیم که تنش بین ایالات متحده و مسلمانان سراسر جهان وجود دارد، تنشی که ریشه در نیروهائی تاریخی و فراتر از بحث های سیاستگذاری ما دارند.
رابطه بین اسلام و غرب شامل قرن ها هم زیستی و همکاری است، اما در عین حال برخورد و نبردهای دینی را هم در پی داشته است. در دوره اخیر، تنش به واسطه استعماری که حقوق و فرصت های بسیاری از مسلمانان را نفی کرده تشدید شده است
عملیات خشونت بار علیه غیرنظامیان منجر بدان شده که برخی در کشور من معتقد شوند اسلام دشمنی ناخواسته نه فقط برای امریکا و غرب، بلکه برای حقوق انسان ها است. این خود بی اعتمادی و هراس بیشتر را به دنبال داشته است.
چرخه شک و عدم اعتماد را باید خاتمه داد.
من بدینجا آمده ام تا شروعی دوباره بین ایالات متحده و مسلمانان جهان را پی گیرم. (شروعی) که بر اساس منافع مشترک و احترام مشترک است
من این (مهم) را درک می کنم که تغییر امری نیست که یک شبه رخ دهد. هیچ سخنرانی نمی تواند سال ها بی اعتمادی را رفع کند، باید تلاشی مستمر برای شنیدن (نظرات و عقاید) همدیگر داشته باشیم، از یکدیگر فرا بگیریم، به هم احترام بگذاریم، و زمینه های مشترک را بیابیم.
چنان که قرآن کریم به ما می گوید، به یاد خدا باشید و همیشه حقیقت را بگوئید. من هم چنین می کنم و به وسعم، به عنوان فردی کوچک در برابر کاری عظیم، و معتقد به این که منافع مشترک ما به عنوان انسان بسیار قوی از نیروهایی است که ما را از هم متفرق می کند، حقیقت را بیان می کنم.
در جوانی در جوامعی در شیکاگو کار کردم که در بین آنها عزت و آرامش در ایمان به اسلام دیده می شد.
به عنوان فردی علاقمند به تاریخ، نسبت به دِین تمدن به اسلام آگاهم. ابداعات جوامع مسلمین بود که علوم (و ابزارهای علمی) مانند جبر، قطب نما و ابزارهای رهیابی دریائی؛ به کارگیری قلم و چاپ؛ درک ما از نحوه شیوع بیماری ها و درمان آنها را ممکن ساخت.
فرهنگ اسلامی، برج های معلق و طاق ضربی؛ اشعاری فراتر از زمان و موسیقی گرانسنگ؛ خطاطی زیبا و فضا هائی برای عبادت با آرامش را برای ما به امغان داشته است. در طول تاریخ، اسلام با کلام و عمل خود نشان داده که مرزهای تساهل و مساوات بین نژادها کدامند.
می دانم که اسلام همیشه بخشی از فرهنگ امریکا نیز بوده است.
پس از تاسیس امریکا مسلمانان غنائی خاص به ایالات متحده بخشیده اند.
من این را بخشی از مسئولیت خود به عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده می دانم که علیه یکسونگری های منفی به اسلام در هرجا مبارزه کنم.
در مورد این که فردی افریقائی تبار با نام برک حسین اوباما می تواند به ریاست جمهوری انتخاب شود، بحث زیادی شده است. اما داستان من منفرد نیست. رویای "فرصت برای همه" برای همه امریکائی ها حاصل نشده است، اما امکان آن وجود دارد که همه آنانی که به کشور ما می آیند بتوانند بدان دست پیدا کنند. این شامل هفت میلیون مسلمان امریکائی که از درآمد و آموزشی بالاتر از سایر نقاط جهان برخوردارند نیز می شود.
دولت ایالات متحده برای حمایت از حقوق زنان و دختران برای استفاده از حجاب به دادگاه ها رجوع کرده و آنان که از حجاب جلوگیری کنند را مجازات می کند.
پس تردید نداشته باشیم که اسلام جزئی از امریکا است.
ما از تجربیات اخیر خود می دانیم که وقتی یک نظام مالی در یک کشور ضعیف می شود، رشد همه با مشکل روبرو می گردد.
مشکلات را باید با مشارکت رفع کرد؛ باید با هم پیشرفت کنیم.
این بدان معنی نیست که منشاء تنش ها را نادیده بگیریم. در واقع، بر عکس، باید این تنش ها را بشناسیم. در نهایت با هم با آنها رویارو شویم.
قرآن کریم به ما می آموزد که هر آنکه بی گناهی را بکشد، همه انسان ها را کشته است و هر آنکس که فردی را نجات دهد، همه انسان ها را نجات بخشیده است.
رویدادهای عراق به امریکا نشان داده که باید تا حد امکان از دیپلماسی و فراهم ساختن همکاری های بین المللی برای رفع مشکلات بهره جست. بدون تردید، گفته توماس جفرسن را به یاد می آوریم که گفت، امیدوارم خِرَد ما با قدرتمان رشد کند، و به ما یاد دهد که هر چه کمتر از قدرت استفاده کنیم، بزرگتریم.
رابطه قوی بین امریکا و اسرائیل به خوبی روشن است. این رابطه غیرقابل گسست است. از سوی دیگر، نمی توان فشارهای وارده بر مردم مسلمان و مسیحی فلسطین برای یافتن مسکن و ماوای مناسب را نیز نادیده گرفت. بیش از شصت سال است که آنها به درد بی خانمانی دچار شده اند. بسیاری در اردوگاه های پناهندگان در کرانه غربی، غزه و سرزمین های همجوار در انتظار صلح و امینتی که هیچگاه نداشته اند به سر می برند. پس نباید تردید کرد که: وضعیت مردم فلسطین غیرقابل پذیرش است. امریکا به خواسته های مشروع ملت فلسطین مانند عزت، فرصت و کشوری مستقل پشت نخواهد کرد.
. قرن ها سیاهان امریکا برخورد تازیانه بر پشت خود را به عنوان برده همراه با توهین و جدا شدن از دیگران تحمل کردند. اما این خشونت نبود که حقوق مساوی و کامل برای آنها به همراه آورد. صلح و تاکید مستمر بر اعتقادات پایه در امریکا بود که آنها را موفق ساخت. همین داستان را در افریقا جنوبی و آسیای شرقی؛ از اروپای شرقی تا اندونزی ملاحظه می کنیم. این داستانی بر اساس یک حقیقت ساده است: خشونت یک بن بست است. دولت فلسطین باید ظرفیت خود را برای حکومت کردن افزایش دهد و نهادهایی خدمتگذار مردم تاسیس نماید.
در عین حال اسرائیلی ها هم باید بپذیرند که همان گونه که حق حیات اسرائیل را نمی توان نادیده انگاشت، فلسطینی ها نیز همان گونه اند. ایالات متحده مشروعیت احداث شهرک های اسرائیلی را به رسمیت نمی شناسد. این ساخت و سازها ناقض تفاهم های قبلی است و تلاش برای دستیابی به صلح را تخریب می کند. زمان آن رسیده تا شهرک ها متوقف گردند.
به جای آنکه در گذشته محبوس شویم، برای رهبران و مردم ایران روشن کرده ام که کشورم آماده حرکت به پیش است. اکنون این سوال مطرح نیست که ایران با چه چیز مخالف است، بلکه ایران چه آینده ای را می خواهد.
نمی توان چند دهه بی اعتمادی را یکجا کنار نهاد، اما ما با جسارت، مصمم و با رعایت اخلاق به پیش خواهیم رفت. مسائل زیادی برای بحث بین دو کشور وجود دارد، و ما آماده ای تا بدون هیچ پیش شرط و بر اساس احترام متقابل به پیش برویم. اما برای هر دو طرف روشن است که وقتی بحث تسلیحات هسته ای در میان باشد، به نقطه ای تعیین کننده رسیده ایم. مسئله صرفا منافع امریکا نیست. مسئله جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه است که می تواند منجر به آن شود که این منطقه و جهان در مسیری خطرناک قرار گیرد.
من این نظر که برخی کشورها تسلیحاتی دارند که دیگران ندارند را درک می کنم. هیچ کشوری نباید به تنهائی تعیین کننده داشتن یا نداشتن تسلیحات هسته ای از سوی دیگر کشورها باشد. و هر کشوری، از جمله ایران، از حق دستیابی به انرژی هسته ای صلح آمیز در صورت رعایت مسئولیت های خود در معاهده عدم اشاعه تسلیحات هسته ای، برخوردار است. این تعهد محور آن معاهده است، و باید برای همه کشورهایی که آن را رعایت می کنند محفوظ بماند.
سنت بزرگ اسلام تساهل و تسامح است. من خود در بچگی این موضوع را به صورت مستقیم در اندونزی شاهد بودم و دیدم که مسیحیان معتقد در کشوری که اکثریت عظیم آن مسلمان هستند آزادانه به دین خود می پردازند.
خط کشی بین مسلمین نیز باید کنار نهاده شود، تقسیم بندی شیعه و سنی منجر به خشونت های اندوهناک به ویژه در عراق شده است. خود را متعهد می کنم تا با مسلمانان امریکا همکاری کرده و از امکان پذیر شدن پرداخت زکات از سوی آنان اطمینان یابم.
بدون تردید، دین باید ما را به یکدیگر نزدیک کند. به همین دلیل در امریکا برنامه هایی برای نزدیکی مسیحیان، مسلمانان و یهودیان به اجرا گذاشته ایم. به همین دلیل تلاش های پادشاه عربستان سعودی ملک عبدالله برای گفتگوی بین ادیان، و رهبری ترکیه در اتحاد تمدن ها را پشتیبانی می کنیم. در سراسر جهان، می توانیم به گفتگوی بین ادیان توجه کنیم تا پل هایی برای اقدام بین مردم ایجاد کنیم و بدین ترتیب با مالاریا در افریقا مبارزه کنیم، یا برای تامین کمک در هنگام وقوع بلایای طبیعی اقدام نمائیم.
ایالات متحده به کشورهائی که اکثریت مسلمان دارند همکاری می کند تا نرخ باسوادی دختران افزایش یافته، و به بانوان جوان کمک شود تا اشتغال خود را از طریق تامین مالی خُرد (میکروفاینانس) تامین کرده و به آرزوهای خود دست پیدا کنند.
آخرین مطلبم بحث در مورد توسعه اقتصادی و فرصت ها است.
می دانم که برای بسیاری چهره جهانی شدن به نوعی متناقض است. تجارت می تواند ثروت جدید و فرصت هایی نو خلق کند، اما در عین حال می تواند منجر به توقف یا تحول در جوامع گردد. در تمام کشورها – از جمله کشور من- این تحول می تواند با هراس همراه باشد. هراس از این که به دلیل امروزی شدن کنترل خود بر ارزشمندترین ابعاد جامعه، خانواده، سنت و دین خود یعنی گزینه های اقتصادی، سیاست، و از همه مهمتر هویت خود را از دست می دهیم.
در عین حال می دانم که جلوی پیشرفت بشر را نیز نمی توان گرفت. نیاز به تضاد بین توسعه و سنت وجود ندارد.. پیشرفت خیره کننده کشورهایی با اکثریت مسلمان از کوالالامپور تا دوبی نیز بیان کننده همین است. در گذشته های دور و امروز، جوامع مسلمان در اختراعات و آموزش پیشرو بودند.
این امری حیاتی است چون هیچ راهبرد توسعه نمی تواند صرفا مبتنی بر رویش محصولات از زمین باشد، و نیز نمی تواند استمرار پیدا کند تا جوانان اشتغال بیابند. بسیاری از کشورهای خلیج (فارس.م) از ثروت عظیم نفتی بهره مند شده اند و برخی شروع به استفاده از این ثروت در گسترده تر کردن توسعه (اقتصادی) کرده اند. من تاکید دارم که چنین سرمایه گذاری هائی در کشور من نیز باید انجام شود. هر چند امریکا در گذشته بر نفت وگاز این منطقه تاکید داشته است، اکنون خواهان مشارکت بیشتری هستیم.
در مورد آموزش ما برنامه مبادله دانشجو را گسترش خواهیم داد و تعداد بورسیه هائی، از آن دست که پدرم را به امریکا آورد، را زیادتر خواهیم نمود و امریکائی ها را نیز تشویق می کنیم تا در جوامع مسلمان به مطالعه بپردازند. ما برای دانشجویان مستعد مسلمان در امریکا امکاناتی فراهم خواهیم کرد؛ در رابطه با توسعه اقتصاد ما نهضت جدیدی از داوطلبان کسب و کار برای مشارکت با طرف هایی در کشورهای مسلمان شکل می دهیم. امسال من گردهمائی کارآفرینان را برای شناسائی نحوه تعمیق رابطه بین رهبران کسب و کار، بنیادها و کارآفرینان اجتماعی در ایالات متحده و جوامع مسلمان سراسر جهان برپا خواهم کرد.
در علوم و فناوری صندوقی جدید برای حمایت از توسعه فناوری در کشورهای مسلمان بنیان خواهیم کرد و به انتقال افکار به بازارها برای خلق اشتغال می پردازیم. ما مراکزی برای تشویق علوم در افریقا، خاورمیانه، و آسیای جنوب شرقی تاسیس خواهیم کرد و برای همکاری در مورد برنامه های علمی و یافتن منابع جدید سوختی و خلق اشتغال سبز، سوابق رقومی (دیجیتال)، آب پاک، و رشد محصولات جدید سفرای علمی منصوب می کنیم. امروز تلاشی نو و جهانی به همراه سازمان کنفرانس اسلامی را اعلام می کنم که برای ریشه کن ساختن فلج اقدام خواهد کرد. در عین حال مشارکت خود با جوامع مسلمان برای تشویق سلامت و بهداشت کودکان را تقویت خواهیم نمود.
همه این کارها با مشارکت ممکن است. امریکائی ها آماده پیوستن به شهروندان و دولت ها؛ سازمان های اجتماعی؛ رهبران دینی؛ و تجار در جوامع مسلمان سراسر جهان برای کمک به دستیابی به زندگی بهتر همه هستند.
حل مسائلی که مطرح ساختم ساده نخواهد بود. اما ما مسئولیت داریم تا به نیابت از جهانی که می خواهیم بدان برسیم به همدیگر بپیوندیم می دانم که بسیاری از مسلمانان و غیرمسلمانان امکان تحقق این شروع جدید را زیر سوال می برند. اگر به گذشته وابسته بمانیم، هیچگاه به جلو نخواهیم رفت. و من می خواهم به همه جوانان با هر دین و آئین این را بگویم که بیش از هر کس دیگر شما هستید که امکان بازسازی جهان را دارید.
شروع جنگ ها بسیار ساده تر از خاتمه بخشیدن آنها است. ملامت کردن دیگران آسان تر از نگاه به کاستی های خود است؛ نگاه به وجوه تمایز دیگران ساده تر از یافتن مشترکات ما است. اما باید مسیر درست را انتخاب کنیم، و صرفا به مسیرهای ساده نپردازیم– به دیگران آن کنیم که می خواهیم آنان با ما. حقیقت فراتر از کشورها و ملت ها است– این نظری جدید نیست؛ مربوط به سیاه و سفیدپوست بودن نیست و ربطی هم به مسیحی، مسلمان یا یهودی بودن ندارد. این اعتقادی است که باید به دیگر انسان ها داشت و همین مرا امروز بدینجا آورد. . قانونی کلی در بطن همه ادیان وجود دارد و آن این که
ما توان ساختن جهانی که می خواهیم را داریم، اما تنها اگر جسارت داشته و شروعی جدید را رقم بزنیم و آنچه نگاشته شده (منظور وحی است.م) را به یاد آوریم.
قرآن کریم می فرماید، ای انسان ها! ما شما را از یک مرد و یک زن آفریدیم؛ و شما را به ملل و قبائل تقسیم کردیم تا با یکدیگر آشنا شوید.
مردم جهان می توانند با هم در صلح زندگی کنند. می دانیم که این نظر خداوند است. اکنون، باید این را بر روی این کره خاکی ممکن سازیم. متشکرم. و درود و صلح خداوند بر شما باد.
