زنگنه و تلخ و شیرین های این روزهای نفت

آذرجزایری:  پس از چند روز خبر از جزییات این ماجرا می رسد. ظاهرا در یکی از جلسات هیات دولت وزیرنفت در میان بحث ها از وضعیت و شرایط حاکم گلایه می کند و درنهایت تاکید می کند اگر بخواهد به این شکل پیش برود من استعفا می دهم.

البته پس از رسانه ای شدن این خبر همان وزیر بازهم گفته های خود را تکمیل کرد و گفت: منظور «زنگنه» از بیان جمله فوق صرفا ذکر مشکلات مالی و دشواری کار در چنین شرایطی بود. وزیر نفت در واقع با تشریح مشکلات اقتصادی موجود به ویژه در حوزه تولید، بر لزوم حمایت از این بخش با پرداخت سهم تخصیص یافته از محل هدفمندی یارانه ها برای حل این مشکلات تاکید داشت.

شاید همین گفته ها مبنایی باشد بر فشارهایی که این روزها بر مرد اول نفت وارد است. از فشارها برای عدم تغییر برخی از مدیران گرفته تا تصمیماتی در سطح کلان نفت.

این درحالی است که وزیردولت یازدهم بارها در گفت وگو با اکثر منتقدان خود تاکید کرده این وزارتخانه نیاز به شش ماه آرامش دارد تا دراین مدت نشانه های روشنایی در نفت دیده شود.

اما در این بین بسیاری از کارشناسان و مدیران سعی دارند تا نظرات خود را به وزیر کارکشته نفت القاء کنند و دراین میان به نظر می رسد در برخی از بخش ها وزیرنفت چاره ای جز تن دادن به این خواسته ها نداشته اگرچه در برخی از موارد این گلایه ها هم نتوانسته نظر شیخ الوزراء را تغییردهد.

بسیاری از کارشناسان معتقدند اگر زنگنه به اندازه امروز از وضعیت نفت خبر داشت قطعا مسوولیت این وزارتخانه را برعهده نمی گرفت چراکه بدنه این وزارتخانه در حال فروپاشی است و تمام مدیران باتجربه و متخصص این حوزه یا از این وزارتخانه کوچ کرده اند و یا با بازنشستگی اجباری مواجه شده اند. دراین شرایط تغییر مدیرانی که طی 8 سال گذشته در نفت مدیریت می کنند کار آسانی نخواهد بود. چراکه طیف های سیاسی مختلف هر یک سعی دارند تا مدیر خود را بر صندلی مدیریتی حفظ کنند و ترازوی مدیریتی در نفت را به سمت خود پایین کشند.

دراین بین به نظر می رسد شیخ الوزراء این روزها شرایط خوبی را سپری نمی کند چرا که از سویی کمیسیون انرژی مجلس با ریاست میرکاظمی وزیرسابق نفت سعی دارد تا مدیران دوران خود را در نفت حفظ کند و از سویی زنگنه سعی دارد تا بازرگانان را از نفت خارج کند و بار دیگر نفتی ها را به این صنعت باز گرداند.

شاید برای همین باشد که رئیس کمیسیون انرژی در گلایه ای از زنگنه زمانیکه که هنوز 15 روز از مدیریت این وزیر درنفت نگذشته به نوعی وی را در خطر استعفا می داند و می گوید: خروج افرادی چون شاه میرزایی و خالدی از نفت یک اشتباه بزرگ بوده است. این درحالی است که سابقه این مدیران در مقایسه با مدیرانی که در گذشته بر این جایگاه ها تکیه زده بودند گواه این نکته است که زنگنه تلاش دارد تا کارکشتگان نفت را بر مسند امور بنشاند تا نفت بار دیگر به دوران اوج خود بازگردد.

درعین حال اگر از فشارهای تغییر و تحولات بر شانه های وزیر نفت دولت یازدهم بگذریم باید به کمبود منابع مالی به عنوان بزرگترین معضل زنگنه در این روزها یاد کنیم که خود بحثی مفصل است.

قطر آنقدر از میدان گنبد شمالی (پارس جنوبی) برداشت کرده که این روزها کارشناسان تاکید دارند اگر تا 4 سال دیگر فازهای ایران به بهره برداری نرسند دیگر گازی برای ایران و ایرانی باقی نمی ماند چراکه فشار میدان به شدت کاهش یافته است.

این هشدار یک پیغام دربردارد که این میدان به سرمایه گذاری و حضور تکنولوژی نیازمند است و این امر محقق نخواهد شد مگر با حضور خارجی ها در نفت. اما در این میان بازهم هستند کارشناسانی که با نگاهی سیاسی تاکید می کنند شرکت هایی چون توتال و استات اویل فساد را در نفت ایران رواج داده اند و کار کردن با آنان اشتباه است و همین امر بر فشارهای موجود براین وزیردولت یازدهم افزوده است. درحالیکه مدیریت این روزهای نفت به آرامشی نیاز دارد که در حال حاضر براین صنعت حاکم نیست.

ازسویی دیگر زنگنه تلاش دارد ظرفیت تولید نفت را افزایش دهد اما در شرایط فعلی علاوه بر کمبود نیروی انسانی متخصص با بحرانهایی مالی و سیاسی نیز مواجه است. درچنین شرایطی به نظر می رسد به این وزیر نفت دولت یازدهم تنها با نگاهی ملی باید 6 ماه زمان داد و گلایه و انتقاد از عملکرد وی را به زمانی دیگر موکول کرد تا شاید دورای طلایی نفت ایران باز هم برگردد.

در یک کلام باید گفت این روزها آچنان نگاه سیاسی بر نگاه کارشناسی و ملی در نفت حاکم شده که زنگنه به تنهایی قادر به برداشتن مشکلات از پیش پای این صنعت نیست مگر آنکه قدرتی فراتر از او به داد وضعیت این روزهای صنعت برسد. دراینصورت باید در ماه های آتی منتظر استعفای این وزیر در پی فشارهای بیش از حد و یا استیضاح سیاسی وی در مجلس باشیم.