برداشت‌های متفاوت از مذاکرات هسته‌ای نیویورک

اقتصاد ایرانی: «پیشرفت کند در مذاکرات هسته ای» عبارتی است که پایان مذاکرات هشت روزه نیویورک در هفتمین دور گفت وگوهای ایران و 1+5 را بدون دیدار وزرای خارجه رقم زد. رئیس جمهوری ایران در نشست خبری خود گفت: پیشرفت هایی که در روزهای گذشته مشاهده کرده ایم، «بسیار بسیار کند» بوده است. موضوعی که وزیر خارجه فرانسه نیز به آن اشاره کرد و گفت که مذاکرات ایران و 1+5، پیشرفتی نداشته و به همین دلیل دیدار وزرای خارجه طرفین لغو شده است.

برداشت های متفاوت از دور نیویورک

به گزارش دنیای اقتصاد، در مقابل اما وزیر خارجه آمریکا و همچنین وندی شرمن مذاکره کننده ارشد این کشور با قبول پیشرفت در مذاکرات، ابراز امیدواری کردند که ظرف چند هفته آینده توافق با ایران حاصل شود. همزمان وزیر خارجه روسیه روز جمعه اعلام کرد که به رغم اعلام فرانسه مبنی بر اینکه مذاکرات در مورد برنامه هسته ای ایران پیشرفتی نداشته است، اما او در مورد این مذاکرات خوشبین است.  این برداشت های متفاوت و گاه متضاد در روزهای گذشته فضای مذاکرات نیویورک را در بر گرفت که به زعم ناظران، همچنان حکایت از اختلافات موجود بر سر غنی سازی و زمان لغو تحریم ها دارد. با این همه، طرفین همچنان امیدوارند بتوانند در هشت هفته باقیمانده از مهلت تمدیدشده تا 3 آذر ماه، توافق اولیه ژنو، موسوم به برنامه «اقدام مشترک» را تبدیل به توافق جامع کنند. در همین ارتباط، رئیس جمهوری ایران عصر روز جمعه به وقت نیویورک در یک نشست خبری با بیان اینکه زمان باقی مانده برای مذاکره کوتاه است، گفت: «پیشرفت هایی که در روزهای گذشته مشاهده کرده ایم، بسیار بسیار کند بوده است. ما باید حرکتی سریع تر در پیش گرفته و با توجه به واقعیت ها، این توافق را به نتیجه برسانیم. این توافق نه تنها به نفع ایران و 1+5، بلکه به نفع ثبات و امنیت کل منطقه و آغازی برای راه طولانی همکاری و مشارکت خواهد بود.» به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، روحانی در بیان تاکیدات ایران در مذاکره با 1+5، تاکید کرد: «به هیچ عنوان تحریم، مسیر صحیح و درستی نیست و ادامه تحریم، کارساز نخواهد بود. تحریم به ضرر همه ملت ها و دولت های تحریم کننده و تحریم شونده است. هیچ گاه تحریم نتوانسته بر اراده ملت ایران برای حرکت در مسیر فناوری صلح آمیز هسته ای کارساز باشد، چون ملت ایران در این راه متحد است.» رئیس جمهوری با تاکید بر اینکه ایران هیچ گاه از فعالیت صلح آمیز هسته ای دست بر نخواهد داشت، افزود: «غنی سازی در ایران ادامه خواهد یافت و هر توافقی که در آن غنی سازی لحاظ نشده باشد، از نظر ما قابل قبول نخواهد بود؛ همچنین تحریم ها باید برداشته شود و هر توافقی که مساله پایان تحریم به صراحت و قاطعانه در آن بیان نشده باشد، از دید مردم ایران قابل قبول نخواهد بود.»

لغو تحریم ها مبنای اصلی توافق
روحانی همچنین درباره انتظارات ایران مبنی بر لغو تحریم ها پس از حصول توافق هسته ای گفت: «وقتی راجع به تحریم صحبت می کنیم، مقصود ما همه تحریم هایی است که از نظرمان غیرقانونی است؛ چه تحریم های یکجانبه آمریکا، چه تحریم های اتحادیه اروپا و چه قطعنامه هایی که مربوط به شورای امنیت است باید در توافق به طور کامل برداشته شود.»

امیدواری جان کری
همزمان خبرگزاری فرانسه دیروز،شنبه گزارش داد که وزیر امور خارجه آمریکا امیدوار است ظرف چند هفته آتی در مورد برنامه هسته ای ایران توافق حاصل شود. خبرگزاری فرانسه به نقل از جان کری وزیر امور خارجه آمریکا گزارش داد: «ما همچنان امیدواری زیادی داریم که ایران و 1+5 بتوانند ظرف هفته های آینده به توافقی برسند که به نفع جهانیان باشد». همچنین معاون وزیر خارجه آمریکا از پیشرفت در گفت وگوهای هسته ای با ایران خبر داد. شرمن در گفت وگو با رسانه های آمریکایی درباره پیشرفت عمده در این مذاکرات گفت: «در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک پیشرفت هایی به دست آورده ایم و بسیاری از رهبران و وزرای خارجه کشورهای گروه 1+5 با ایران مذاکرات دوجانبه ای داشته و این مذاکرات به بهبود درک متقابل کمک کرده است.»

دیدار سه جانبه
جمعه چهارم مهر ماه به وقت آمریکا، نیویورک بار دیگر محل دیدار محمد جواد ظریف و جان کری، وزیران خارجه ایران و ایالات متحده بود. برای دومین بار کاترین اشتون، نماینده ارشد اتحادیه اروپا در سیاست خارجی نیز در این دیدار که به گفته وزارت خارجه آمریکا دو ساعت طول کشید، حضور داشته است. این مذاکرات سه جانبه به مدت دو ساعت و ١٥ دقیقه در فضایی کاملا جدی و صریح برگزار شد و ابعاد مختلف فنی، سیاسی و حقوقی برنامه هسته ای ایران و نیز تحریم ها را در بر گرفت.  به گفته یک منبع آگاه، این مذاکرات در مجموع مفید و سازنده بوده، اگرچه منجر به پیشرفت قابل ملاحظه ای در موضوعات مورد اختلاف نشد، اما طرفین تصمیم گرفتند مشورت ها در آینده نزدیک از سر گرفته شود.

تفاهم دیگری هم لازم است
از سوی دیگر معاون وزیر امور خارجه ایران با اشاره به روند مذاکرات ایران و گروه 1+5 گفت: «فعلا تمرکز بر استفاده کامل از فرصت باقی مانده یعنی تا سوم آذر است، زیرا شرایط و مقدمات فراهم شده است، تفاهم مقدماتی وجود دارد که بر اساس اصولی که در آن قرار دارد باید تفاهم دیگری صورت گیرد.» عباس عراقچی در مصاحبه ای درباره آخرین نتایج مذاکرات ایران با گروه 1+5 افزود: «در برخی موارد درباره جزئیات مسائل فنی پیشرفت های خوبی صورت گرفته است و به برداشت هایی دست یافته ایم و راه حل هایی نیز وجود دارد، اما هنوز درباره موضوعات کلان و اساسی به یک درک مشترک و تفاهمی که بتواند پایه یک توافق باشد نرسیده ایم البته ناامید نیستیم و تلاش ها ادامه دارد.»

لاوروف: مسائل پیچیده ای وجود دارد
در همین شرایط وزیر خارجه روسیه روز جمعه اعلام کرد که باوجود اعلام فرانسه مبنی بر اینکه مذاکرات در مورد برنامه هسته ای ایران پیشرفتی نداشته است، اما او در مورد این مذاکرات خوشبین است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در مقر سازمان ملل در نیویورک گفت: «اگر ما به پیش نویس روند متن ها نگاهی بیندازیم، به هدف مان بسیار نزدیک هستیم، اما بخش هایی وجود دارند که بسیار پیچیده است.» با این حال لاوروف اضافه کرد که همچنان زمان برای رسیدن به توافق وجود دارد. وزیر خارجه روسیه ادامه داد: «ما تا 24 نوامبر همچنان زمان داریم و نهایت تلاش خود را به کار خواهیم بست تا اطمینان حاصل شود و بخش کوچک باقی مانده اما بسیار مهم به گونه ای حل و فصل شود که مورد قبول همگان باشد.»

احتمال توافق روی رآکتور اراک
از سوی دیگر لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه گفت که مذاکرات ایران و 1+5، پیشرفتی نداشته است و به همین دلیل دیدار وزیران خارجه طرفین لغو شده است. به گزارش «انتخاب»، فابیوس که در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در جمع خبرنگاران سخن می گفت، افزود: «ما مجددا دیدارهایی خواهیم داشت و بسیار متاسفیم که پیشرفتی حاصل نشده است.» فابیوس اضافه کرد: «ما باید در مورد رآکتور اراک و سانتریفیوژها مذاکره کنیم. فابیوس افزود: «احتمال توافق روی اراک وجود دارد اما در مورد مسائل دیگر پیشرفتی اتفاق نیفتاده است.»

وزیر خارجه آلمان: تا این حد نزدیک نبوده ایم
فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان نیز فرصت مجمع عمومی سازمان ملل را برای تبادل نظر کشورها در حاشیه اجلاس مغتنم شمرد و گفت: «برداشت من به عنوان کسی که سال ها است پیگیر مساله هسته ای ایران بوده، این است که ما هرگز تا این حد به حل مساله نزدیک نبوده ایم.» او با بیان اینکه در یک سال گذشته مذاکرات ایران و 1+5 به لطف تلاش های ایران با جدیت و پیشرفت واقعی روبه رو بوده است، گفت: «ما اکنون اجازه نداریم که این مذاکرات را به شکست بکشانیم.»

سخنگوی اشتون: تلاش های دیپلماتیک ادامه دارد
همچنین سخنگوی کاترین اشتون با اشاره به باقی ماندن اختلافات میان ایران و گروه 1+5 گفت: «براساس مذاکرات فشرده این هفته، 1+5 به تلاش های دیپلماتیک خود برای دستیابی به راه حل تا 24 نوامبر ادامه می دهد.» به گزارش «ایرنا»، مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون در صفحه توییتر خود با اشاره به پایان هفتمین دور مذاکرات ایران و 1+5 در نیویورک نوشت: «مذاکرات دوجانبه اعضای 1+5 با ایران در سطوح عالی انجام گرفت که نشان از تعهد این گروه برای دستیابی به راه حل در مساله هسته ای ایران بود.» همچنین وانگ مین مذاکره کننده ارشد هیات چین درباره مذاکرات گفت که همه طرف ها موافقند دور بعدی مذاکرات را هر چه زودتر برگزار کنند. به گزارش خبرگزاری شینهوا، به گفته وانگ مین، طی این مذاکرات، همه طرف ها مذاکراتی را به شیوه ای انعطاف پذیر، جدی و سازنده انجام دادند.